Fćrsluflokkur: Morđ

Er hormottan undir nefi Hitlers enn helg á Íslandi?

johannes_zoega_

Orkuveita Reykjavíkur (OR) hyggst minnast aldarafmćlis Jóhannesar Zoëga fyrrv. hitaveitustjóra nćstkomandi fimmtudag, 9. nóvember. Ţá verđur haldiđ málţing um Jóhannes eftir hádegi. Er ţađ vart í frásögur fćrandi, nema fyrir ţađ ađ nú hefur mađur úti í bć, sem leyfđi sér ađ hafa skođun á einu atriđi á ćviferli Jóhannesar upplifađ ađ skođanir hans hafi veriđ fjarlćgđar af FB Orkuveitunnar. Ţetta vakti furđu mína.

Orkuveitan tilkynnti á FB um málţingiđ, sem er vćntanlega opiđ öllum međan húsrúm leyfir eins og sagt er. En ţađ nokkur umrćđa á FB OR eftir ađ mađur ađ nafni Steinţór Bjarni Grímsson leyfđi sér ađ minnast á tengsl Jóhannesar Zoëga heitins viđ Ţýskaland Hitlers, ţar sem Jóhannes stundađi framhaldsnám. Ćttingjar Jóhannesar og ađrir sćttu sig greinilega ekki viđ ţćr skođanir sem Steinţór hefur

En viti menn. Hefur nú heila ritsennan frá ţví í gćr veriđ fjarlćgđ og ný mynd sett í stađ ţeirrar sem var á FB-fćrslunni í gćr. Á brott eru bćđi skođanir Steinţórs, sem og svör ýmissa í hans garđ, t.d. afkomanda Jóhannesar Zoëga. Nú í morgun er bara ein athugasemd sem hljóđar svo: Ţessu vil ég helst ekki missa af. Hlakka mikiđ til og takk fyrir allir sem ađ ţessu koma. Ţetta verđur meira en eitthvađ. Síđan hafa komiđ nokkrar athugasemdir manna sem spyrjast fyrir um hvađ hafi gerst, en ábyrgđarmađur Facebókar Orkuveitunnar veitir greinilega ekki svör viđ ţessari furđulegu ritskođun sem átti sér stađ í gćr

Af hverju láta menn svona, ćsa sig út af engu og fremja ritskođun ... spúla allt í burtu međ sjóđandi heitu vatninu? Lítum á rök:

Jóhannes Zoëga valdi ađ stunda nám í Ţýskalandi Hitlers á tíma, er mönnum var ljóst ađ mannréttindi voru ţar fótum trođin.

Jóhannes Zoëga valdi ađ yfirgefa ekki Ţýskaland, ţegar ţađ stóđ til bođa í byrjun stríđsins.

Jóhannes Zoëga valdi ađ vinna fyrir fyrirtćkiđ BMW, sem notađi ţrćla í verksmiđjum sínum.

Jóhannes Zoëga valdi ađ fara út ađ borđa á uppáhaldsveitingastađ Hitlers í München, Osteria Bavaria, ţegar hann fagnađi prófum sínum áriđ 1941. Látiđ hann sjálfan segja ykkur makalausa söguna međ hjálp sonar síns (lesiđ hér).

Hitler and Unity

 

unitymitfordwithhitler

Jóhannes Zoëga, fátćkur stúdent frá Íslandi, át á Osteria Bavaria og sá ţar Unity Valkyrie Mitford međ Hitler. Unity var systir Diönu Mitford sem gift var Mosely leiđtoga breskra nasista. Ţessi mynd er einmitt af ţeim Adi (Adolf) og Unity Valkyrju á Osteria Bavaria, en hvort hún er tekin sama dag og Jóhannes fagnađi prófum sínum, veit ég ekki. Myndin hér fyrir neđan er litmynd af ţví er ţegar Hitler kemur á veitingastađinn áriđ 1941.

image-1110220-galleryV9-wuwl-1110220
Mađur sem valdi ađ leggja braut sína eins og Jóhannes Zoëga gerđi, getur ekki hafa veriđ annađ en nasisti og ađdáandi Hitlers á ákveđnum tíma ćvi sinnar. Af hverju er svo erfitt ađ horfast í augu viđ ţađ?

Enn einu sinni leyfi ég mér ađ minna menn á, ađ menn gátu veriđ svćsnir nasistar, ţó ţeir klćddust ekki einkennisbúningi Hitlersveldisins eđa tćkju ekki ţátt í hernađi Ţriđja ríkisins.

BMW

Jóhannes Zoëga starfađi hjá BMW sem verkfrćđingur. BMW stundađi ţá eingöngu framleiđslu hergagna, sem urđu ţúsundum manna ađ bana. "Vinna ađ smíđi flugvélahreyfla hjá BMW" er ţađ sama og vinna viđ dauđa saklauss fólks fyrir BMW.  BMW hefur loks í fyrra beđist afsökun á ţátttöku fyrirtćkisins í morđum, hryđjuverkum og stríđsglćpum. Jóhannes vann hjá einni deild BMW og var ţví ţátttakandi. Hann taldi sig hafa fengiđ vinnu hjá BMW, ţar sem Gestapo hefđi horn í síđu sinni (sjá hér). Stjórnendur BMW héldu ţrćla og hjá BMW var augljóslega ekkert mál fyrir vel menntađan Íslending ađ fá vinnu sem vel launađur verkfrćđingur.

bmw_werk_muenchen_02-sm

Ţrćlar í BMW verksmiđju áriđ 1943. Ţeir borđuđu ekki á Osteria Bavaria, svo mikiđ er víst.

Ef Jóhannes vissi ekki af ţrćlkun í verksmiđjum BMW, hefur hann veriđ mjög óathugull mađur, jafnvel siđblindur, og verđur mađur alvarlega ađ draga ćvisögu ţannig manns mjög í efa. Međan Jóhannes var hjá BMW hafđi eigandi BMW, Günther Quandt, og sonur hans Herbert skilyrđislausa samvinnu viđ ţýsk stjórnvöld og notuđust ţeir feđgar viđ 50,000 ţrćla í hergagnaverksmiđjum sínum. Um 80 ţrćlar létust í mánuđi hverjum vegna lélegs ađbúnađar í verksmiđjubúđum BMW og fjöldi fólks var tekinn ţar af lífi. Hérhttps://bmwslave.wordpress.com/ má frćđast betur um BMW á stríđsárunum.

Ef ekki má rćđa um fortíđ Jóhannesar Zoëga á málţingi um Jóhannes Zoëga og ćvi hans, eru Íslendingar ef til vill enn ekki reiđubúnir ađ heyra allan sannleikann um sjálfa sig og sér í lagi Íslendinga sem veđjuđu á Hitler? Gangstćtt ţví sem gerđist í Evrópu var slíkum mönnum hyglt á Íslandi og ţeir fengu margir ágćtis embćtti (Lesiđ meira hér). 

Á málţinginu fimmtudaginn 9. nóvember mun Stefán Pálsson sagnfrćđingur segja sögu Jóhannesar í erindi sem ber heitiđ Ćvi og störf Jóhannesar.

Á flokksskírteininu í rassvasa Stefáns stendur mjög greinilega VG. VG er einn ţeirra stjórnmálaflokka sem telja sig sérleyfishafa á réttar hugsanir, sannar skođanir og á tíđum á hinn heilaga sannleika. Félagarnir í VG eru, eins og allt heilvita fólk veit, andsnúnir ţrćlahaldi og fjöldamorđum. Vart er ţví viđ öđru ađ búast en ađ Stefán segi alla sögu Jóhannesar hjá glćpafyrirtćkinu BMW og Tćkniháskólanum í München. Eđa eigum viđ frekar ađ búast viđ einhverju snöggu Hitler-Stalín samkomulagi í höfđi Stefáns og ađ ritskođun verđi á fullu hjá honum líkt og á fésbók OR?

Kannski ćtlar Stefán Pálsson sér ekkert ađ fjalla um stríđsárin í lífi söguhetjunnar sem hyllt verđur nk fimmtudag. En fjallar Stefán Pálsson (VG) ţá um hvernig Jóhannes fékk stöđuna sem hitaveitustjóri, algjörlega án ţess ađ stađan vćri auglýst, og var settur í embćttiđ af mági sínum, eftir ađ Jóhannes var búinn ađ gera Landssmiđjuna ađ einkafyrirtćki? Eđa er Stefán á launum viđ ađ skrifa um OR eins og pólitískir vindar ţjóta? Ţá vitum viđ náttúrulega hvar Davíđ keypti öliđ.


Meet the Fokkers

76_h17_18_met_violet_in_packard.jpg

Flugfornleifafrćđi er merkileg grein. Nú á miklum tímamótum í sögu Fokkersins á Íslandi, er gaman ađ minnast örlítiđ Anthony Fokkers (1890-1939), flugvélabrautryđjandans hollenska, sem stundum var kallađur Hollendingurinn Fljúgandi. Í leiđinni vćri vert ađ minnast einnar konu hans.

Ţađ hafa kannski ekki margir velt ţví fyrir sér, er ţeir flugu um loftin blá međ Fokkerum Flugfélags Íslands eđa Landhelgisgćslunnar, ađ ein eiginkvenna Fokkers flugvélasmiđs var af alíslenskum ćttum. Hún hét Violet Helga Austmann, betur ţekkt sem Violet Eastman og var dóttir sćmdarhjónanna Snjólfs Jóhannssonar Austmanns frá Krossi á Berufjarđarströnd í S-Múlasýslu (f. 1860) og konu hans Sigríđar Jónsdóttur sem ćttuđ var úr Skagafirđi. Ţau hjónin höfđu sest ađ í Winnipeg í Kanada og dóttir ţeirra Violet fćddist ţar aldamótaáriđ 1900.

violet_fokker.jpg

Ţegar Fokker kvćntist Violet Eastman áriđ 1927 var hann nokkrum árum áđur skilinn viđ fyrri konu sína, Sophie Marie Elizabeth von Morgen, sem var dóttir ţýsks hershöfđingja úr fyrri heimsstyrjöldinni. Anthony Fokker hafđi áriđ 1910 eignast son, Tobias, međ fyrstu ástinni sinni, hinni vellauđugu rússnesku flugkonu Ljubu Galanschikoff.

Fokker flugvélaverksmiđjurnar ţénuđu vel í fyrri styrjöldinni á ţví ađ selja flugvélar til Ţjóđverja. Fokker var ţví efnađur vel ţegar hann kvćntist hinni fögru Violet Austmann. En sćlan entist ekki og ekki kom Fokker Friendship nafniđ til út af ţví hjónabandi.

fokker_anthony_in_f10a_of_richfield_occ_1256575.jpg

Violet Austmann (Eastman) Fokker og mađur hennar (fyrir miđju) í Fokker F-10A flugvél áriđ 1928. Myndin efst er af herra Fokker og konu hans Violet, sem var af alíslenskum ćttum.

Einn morgun áriđ 1929 flaug hin íslenskćttađa Violet. Ekki í flugvél, heldur beint út um gluggann á íbúđ ţeirra hjóna á 15. hćđ á 285 Riverside drive á Manhattan í New York. Upphaflega var ályktađ ađ hún hefđi framiđ sjálfsmorđ. Síđar fengu lögfrćđingar Fokkers ţví breytt í "dauđa vegna lofthrćđslu (vertigo)". Ţegar nćgir peningar voru annars vegar, komu víst ađrir möguleikar ekki til greina. Violet var lögđ til hinstu hvílu í New York. Í sömu borg dó Anthony Fokker tíu árum síđar úr heilabólgu eftir uppskurđ á ennisholum. Hann var lagđur til hvílu í Hollandi. Violet sem dó á gangstétt á 110 strćti gleymdist, en Anthony Fokker er minnst sem hetju háloftanna.

285_riverside_dr_1256577.jpg

Hvađ fćr unga konu til ađ fljúga út um gluggann heima hjá sér, ţegar hún gat flogiđ hvert á land sem var međ flugvélum manns síns? Dauđi Violets Austmann Fokkers er einatt afgreiddur á mjög furđulegan hátt af karlmönnum međ flugdellu. Líkt og ađ hún hafi bara veriđ gallađur varahlutur viđ söguna um hinn merkilega flugkappa Anthony Fokker:

Apparently an unstable character to begin with, her complete disillusionment about the marriage led her to leap to her death from their Manhattan appartment on February 8, 1929. Fokker, in the Dutch version of his autobiography, admitted somewhat sadly to his inability to communicate and love. (Sjá hér).

Í Morgunblađinu stóđ ţetta hér um áriđ: Anthony Fokker Elizabeth skildu ţar sem Fokker ţótti bćđi kvensamur og villtur í líferni. Samband ţeirra Fjólu eđa Violet varđ ekki langlíft ţar sem hún framdi sjálfsmorđ áriđ 1929 međ ţví ađ stökkva út um glugga á íbúđ ţeirra hjóna í New York. (Sjá hér).

Ef viđ skođum samtímaheimildir, t.d. frétt á forsíđu Brooklyn Daily Eagle má lesa ţetta 9. febrúar 1929, daginn eftir dauđa Violets:

Wife´s Plunge to Death; Accident, Says Fokker

Mrs. Anthony H.G. Fokker

fokker.jpg

 

Declaring his wife´s death an accident, Anthony H.G. Fokker, designer and manufacturer of Fokker airplanes, today began funeral arrangements for Mrs. Fokker, killed last night when she fell from a window of their apartment on the 15th floor at 285 Riverside dr. to the sidewalk in 101st st.

   Mrs. Fokker had returned from Presbyterian Hospital a few hours before her fall. She had been suffering from a nervous disorder for some time.

   Fokker returned from an air flight yesterday feeling drowsy and went to sleep after a light supper. While he was asleep Mrs. Fokker, who was lying down, asked a maid to get her a glass of water. When the maid returned Mrs. Fokker has dissappeared. She had evidently fallen over the low sill of the window.

   Amos Erickson of 1760 Jerome ave. found the body and called a policeman. Mrs. Fokker was dead when an ambulance arrived. Herbert Reed, secretary and treasurer of the Fokker Aircraft Company, gave a statement in which he said Mrs. Fokker had evidently fainted.

Ţannig var ţađ bara afgreitt.

285_riverside_dr.jpg

Ţađ ţótti nú ekkert slor ađ búa á 285 Riverside dr. í den, eđa jafnvel nú. Miđađ viđ ađ Violet "féll" út um glugga á 15. hćđ niđur á gangstétt á 101 strćti, ţá hafa ţau búiđ í horníbúđ. Ein svipuđ íbúđ á 11. hćđ var seld á tćpar 1.4 milljónir bandaríkjadala fyrir nokkrum árum síđan.

285_riverside.jpg


Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband