Kamban og kalkúnninn

Það fer að líða að jólum og þá falla oft margir kalkúnar. Guðmundur Kamban var mikill áhugamaður um kalkúna og alveg er ég viss um að Sveinn Einarsson hafi sagt frá því í bók sinni um Kamban. En hvað sem því líður, þá læt ég söguna flakka hér, enda hef ég ekki lesið bókina hans Sveins.

Árið 1888 fékk forvörðurinn August Olbers þann starfa að forverja kalkmálverk í dómkirkjunni í Slésvík. Olbers var Ólafur forvörður síns tíma, en ekki eins vandaður af meðölum og Óli falsarabani nútímans. Olbers tók sig til og málaði stóra kalkúna hátt uppi við kirkjuhvelfinguna, kalkúna sem aldrei höfðu verið þar áður (sjá mynd). Enginn tók eftir þessum nýju kalkúnum sem bætt var við meistarastykki frá 14. öld.

Í byrjun árs 1939 fékk prófessor Fey frá Lübeck þann starfa að forverja kalkmálverkin í dómkirkjunni, en vegna veikleika þessa prófessors og eins samstarfsmanna hans, sem hét Lothar Malskat, fjölgaði nú kalkúnunum um helming.

Það fréttist í þetta sinn fljótt að kalkúnshanar væru efst uppi á veggnum undir kirkjuloftinu í Slésvík, og þótti mönnum það mjög merkilegt. Áður en menn vissu af, var heimsfrægur Íslendingur orðinn að helsta sérfræðingi nasista í kalkúnunum í Slésvík á miðöldum. Það var enginn annar en "Prófessor" Guðmundur Kamban. Prófessorstitlinum klíndu Þjóðverjar alltaf á Kamban, án þess að Kamban væri að fúlsa við því. Þar var hann ekkert öðruvísi en margur landi hans sem hefur gengið kinnroðalaust með falstitil.

Kamban tjáði sig um kalkúnana, Die Truthahnen, í dómkirkjunni í skrifaði grein sem birtist í nasistafjölmiðlum um hvernig kalkúnninn hafði borist frá Vesturheimi til Evrópu með Íslendingum (sjá hér). Kamban taldi víst, að kalkúnarnir hefðu verið veiddir af norrænum mönnum og teknir með til Grænlands, fyrst og fremst karlfuglar, hanar, sem voru sterkari til feðralaga en kvenfuglinn. Myndir hrappanna Feys, Malskats og Olbers voru einmitt af kalkúna-hönum. 

Kamban taldi, að forfeður sínir hefðu haft fuglana sér til matar á langferðum sínum frá Vesturheimi og þannig hefðu þeir náð til Evrópu, löngu, löngu áður en Kólumbus lagði sér til munns "safaríkar" kalkúnabringur.

Lothar Malskat (1913-1988) var frægur falsari og falsaði annað en kalk- og Kalkúnsmálverk. Grallaralegur var hann. Hann var mest leiður yfir því að prófessor Fey hefði fengið mestan heiður fyrir myndverkin af kalkúnunum í Slésvík. Fey fékk 20 mánuði í steininum en Malskat aðeins 18. (sjá)

Þannig var nú Kamban, íslenskur rugludallur, sem fólk vill hefja til skýjanna árið 2013. Árið 1952 viðurkenndi Lothar Malskat fyrir rétti í Lýbíku að hann hefði bætt við kalkúnum á kirkjuloftinu í dómkirkjunni í Slésvík árið 1938, og enn er hægt að sjá Kambanskalkúnana, því menn ákváðu að fjarlæga ekki fölsunina eins og gert var við aðrar falsanir sem Malskat málaði í Maríukirkjunni í Lýbíku.

Ég vona að Sveinn Einarsson sé mér ekki gaggandi reiður fyrir birta efni sem hann hlýtur að vera með í bókinni sinni um Kamban.

Leggur Fornleifur hér með til að Þakkargjörðarhátíðin, Thanks Giving, sem ameríkaníseraðir Íslendingar eru farnir að halda í miklum mæli, verði héðan í frá kölluð Kambansvaka, til heiðurs þessum fremsta sérfræðingi þjóðarinnar í kalkúnum.

Kambankambankambankaka

Athugasemdir

[Jón Steinar Ragnarsson, 6.12.2013 kl. 20:47]

Er þá ekki við hæfi að kalla hann Hanakamban? Verndardýrling Kambansvöku, sem haldin er til heiðurs sjalfgetnum tvíkynja kalkúnhönum Guðrunar Ósvífnu vínlandsfara.

[FORNLEIFUR, 6.12.2013 kl. 21:17]

Hanusi Kamban myndi ekki líka það.

[Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 6.12.2013 kl. 21:32]

Þar runnu á Jón Steinar tvær Grímur Kamban...

[Jón Steinar Ragnarsson, 7.12.2013 kl. 06:48]

Hann er þá Færeyskur Hanakambur sem tengist Capmpell súpudós. Þetta er floknara mál en mig grunaði.

Já það renna á mig minnst þrjár steingrímur.

[Jón Bragi Sigurðsson, 8.12.2013 kl. 14:58]

Þar sem þú af einhverjum ástæðum ert búinn að loka fyrir athugasemdir hér með fyrra fallinu http://fornleifur.blog.is/blog/fornleifur/entry/1334667/ss að hafa síðasata orðið:) þá læt ég þetta hér. Ég tel mig hafa ágætan lesskilning. Þú skrifar glaðhlakkalega að "Sveinn telur ekki að hann hafi verið réttdræpur nasisti "vegna þess að hann hafi ekki verið á lista frelsisráðsins". Listi frelsisráðsins var reyndar búinn til eftir að Kamban hafði verið skotinn!"

Nú heitir það í svari þínu að "handtökulistar voru margir" þó að ofan heiti það bara "Listi frelsisráðsins" einsog að um bara þennan eina og sanna lista hafi verið að ræða. Ertu að halda því fram að þegar Danmörk varð frjálst þann 5. maí 1945 að þá hafi frelsis-/andspyrnuhreyfingin ekki haft neinn handtökulista heldur ætt um og tekið menn fasta af handahófi og eftir minni?

"Síðar kom á kreik sú saga, að Kamban hefði unnið fyrir Þjóðverja að uppfinningu...". Minn lesskilningur segir mér að eitthvað þurfi ekki að vera satt þó að "saga komist á kreik" enda tiltekur höfundur Berlínarblús ekki neinar heimildir fyrir þessu. Hins vegar segir höfundur síðar frá því sem birtist í blaðinu Information (bls228-229) "þess efnis að Guðmundi Kamban hefði verið greiddar 1.500 krónur á mánuði úr leynisjóði dr.Bests í Þjóðbankanum (Nationalbanken) fyrir uppfinningu, sem hefði átt að stuðla að sigri Þjóðverja í styrjöldinni." og "Politiken bætti um betur og sagði, að nú væri komið á daginn, að Kamban hefði ekki aðeins verið félagi í danska nasistaflokknum, DNSAP, heldur hefði hann einnig starfað af kappi í þágu Þjóðverja, m.a. í sambandi við vissa uppfinningu". Dönsk yfirvöld rannsökuðu þessar staðhæfingar og "Eftir að rannsókn var lokið á þeim fullyrðingum, sem höfðu birst í Information og Politiken um samvinnu Kambans við Þjóðverja, og í ljós hafði komið, að ENGINN FÓTUR VAR FYRIR ÞEIM (mín leturbreyting)...". Þetta þykir mér trúverðugra en "saga sem komst á kreik".

Það er annars merkilegt með suma fræðimenn, ekki síst á Íslandi, að þeir skreyta sig gjarnan með lærdómstitlum og virðast halda að það gefi þeim fullt frelsi til þess að láta móðan mása og halda fram órökstuddum fjarstæðum án þess að nokkur megi gera við það athugasemd og bregðast önugir við ella.

Ég geri mér grein fyrir að ég sé kominn upp fyrir þín þolmörk hvað það varðar og yrði ekki hissa þó að þú yrðir snar að eyða þessu innleggi mínu:)

Lifðu heill!

[Jón Bragi Sigurðsson, 8.12.2013 kl. 15:01]

"enda tiltekur höfundur Berlínarblús ekki neinar heimildir fyrir þessu" hér meina ég ekki aðrar heimildir en þessar óstaðfestu frásagnir gjaldkerans Franz Schwab

[Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 8.12.2013 kl. 17:39]

Nei Jón Bragi, heimild Per Federspiels en ekki gjaldkerans Franz Schwab. Annað hjá þér er bara eintómur orðhengilsháttur. Dagbækur Bests eru til og hafa verið gefnar út, og með nákvæmni Bests, sem var skriffinni og morðingi, þá er ég nær viss um að Kamban sé nefndur þar. Ég mun athuga það og láta þig vita.

Svo má bæta því við, að nokkrir þeirra sem að lokum voru skotnir í Danmörku fyrir glæpi í samvinnu við Þjóðverja voru heldur ekki á fyrstu handtökulistunum. Danskir ráðherrar sem sendu gyðinga, kommúnista og annað saklaust fólk í dauðann, voru heldur ekki á þessum listum.

Kamban starfaði fyrir Nordisches Gesellschaft og Nordische Verbindungstelle. Fyrir þá vann enginn nema að hann væri brennandi gyðingahatari. Ég hef enga ástæðu til að véfengja sögu Marks Thalmays um að Kamban hafi verið í Shell-húsinu og upplýst Gestapo um hver Jacob Thalmay var. 

Kamban sótti launin sín í Dagmarhus í grenndinni og þar unnu velunnarar hans. 

Miklu fleiri gögn eru til um veru Kambans í Þýskalandi en Sveinn Einarsson birti. Þau vinnubrögð sem Sveinn hefur viðhaft kallast á dönsku sögugreiðsla (historiefrisering). Menn skoða þær heimildir sem tiltækar eru og afneita þeim ekki eins og Sveinn gerir með skýrslu 1111. Það á ekkert skylt við sagnfræði.  

Ég hef séð lögreglurskýrsluna, og af hverju heldur þú að Sveinn Einarsson hafi valið að birta hana ekki?

lifðu heill.

[FORNLEIFUR, 8.12.2013 kl. 17:46]

Hvað finnst þér annars um kalkúnnann sem Sveinn gleymdi líka? Kannski ekki stærsta yfirsjónini hjá Sveini.

[Jón Bragi Sigurðsson, 8.12.2013 kl. 18:56]

Auðvitað átti ég við það sem Per Federspiel hafði eftir gjaldkeranum Franz Schwab og þarf góðan vilja til þess að misskilja það.

Ástæðan til þess að ég er að þessu "tauti" sem þú kallar það að ég er nýbúinn að lesa fyrrnefnda bók Ásgeirs Guðmundssonar Berlínarblús. Ég var margt búinn að lesa og heyra um Kamban og nazisman og ég vil ekki segja að ég hafi orðið fyrir vonbrigðum en þar er satt að segja lítið gert úr samstarfi hans við Þjóðverja. Þú bendir á þessa bók sem staðfestingu þess hve mikill nazisti Kamban hafi verið en það finnst mér ekki ganga upp. Ég get ekki séð annað en hann sé vandaður fræðimaður sem veltir því upp hvað hver hafi sagt og síðan leiðir hann líkur að því hvað standist samkvæmt heimildum og "uppfinninguna" getur hann greinilega ekki staðfest og kallar hana því sögusagnir. Og Ásgeir hefur greinilega ekki meira álit á Kamban sem "alvöru nazista" en svo að hann setur hann ekki kaflann "Meðreiðarsveinar" heldur í kaflann "Á gráu svæði".

Og úr því að þú ert búinn að gefa bæði Ásgeiri og dr. Best gæðavottorð þá má geta þess að í bók Ásgeirs er ekki að finna neina staðfestingu á þessarri 1500 króna uppfinningu. Þvert á móti staðfestir dr. Best (samkvæmt lögregluskýrslunni) aðeins þetta um fæðurannsóknirnar (sölin). Við verðum þá að gefa okkur að Ásgeir hafi ekki þrátt fyrir mikla heimildavinnu lesið þessar dagbækur Bests þar sem þú álítur að eitthvað meira krassandi sé að finna.

Vil taka það fram að ég er ekki að verja Svein Einarsson eða Kamban. Ég man ekki til að hafa lesið neitt eftir hann og er ekkert skyldur honum. Jú það er gaman að þessu með kalkúnann:) og enn í dag eigum vér menn sem ganga með "Messíasarkomplexa sálsjúkrar þjóðar" einsog Steinn Steinnar orðaði það.

　

Það getur meira en verið að Kamban hafi verið hinn versti nazisti og komið illu til leiðar sem slíkur. Ég er aðeins að halda fram þeirri skoðun minni að ekkert er að finna því til staðfestingar í bók Ásgeirs, Berlínarblús.

[FORNLEIFUR, 8.12.2013 kl. 23:11]

Æi Jón, ég bjóst ekki við að nöldrið myndi hætta. En nú hefur þú fengið að endurtaka þráhyggjuna. En þú þarft nú greinilega kvittanir úr Ríkisskassa 3. Ríkisins fyrir 1500 kr. mánaðalaununum hans Kamban frá nasistum; Þér nægja ekki heimildirnar og telur ekki að Kamban hafi verið nasisti, þótt hann sé með í bók um íslenska nasista. Haltu þig héðan í frá við ævisögur kerlinga úr Suðursveit.  KAMBAN sendi mann í dauðann. Það var ekki með í bók Ásgeirs, en alveg nóg annað er með í bók Ásgeirs til að hann er mér enginn harmdauði, hetja, snillingur eða sómi Íslands, eins og sumir sjá þennan nasista, sem ekkert gat gert nema að þjóðernishyggjan væri að drepa hann, ef það var ekki danska tildurdrósin hans.

Ég geri mér grein fyrir því að margir Íslendingar telji gyðinga réttdræpa. Kamban var nasisti, vann fyrir 3. ríkið og það kemur fram í bók Ásgeirs.  Þú heldur líklega að menn þurfi að hafa myrt 6 milljónir gyðinga til að vera nasistar. Minna þarft til. Gunnar Gunnarsson var einnig nasisti, Kristján Albertsson var nasisti og ekkert betri voru þessi "fínu" andans menn heldur en þeir íslendingar sem gengu í SS. Menn geta stutt morð með ýmsu móti.1500 krónur Kambans gætu allveg eins hafa komið af reikningi myrts gyðings.

Kamban notaði öll tækifæri til að lodda sig í genum lífið: Hann taldi t.d. mönnum trú um að hann hefði heiðursdoktorstitil frá Íslandi. Enn má sjá leifarnar af þeirri lygi í umferð , en doktor var hann ekki. heldur nasisti, skammarblettur á sögunni, svo mikill að menn þurfa að ljúga um hann í bókum árið 2013.