Hvað sagði Gunnar ?

Hvað sagði Gunnar þegar hann heilsaði á Hitler, en það gerði hann svo sannarlega þann 20. mars 1940. Sagði hann Gnädiger Herr eða einfaldlega Mein Führer. Ég giska á það síðara, enda tel ég Gunnar Gunnarsson hafa verið brennandi nasista, engu síðri en Norðmanninn Knut Hamsun.

Nýlega æsti ég mann og annan með því að halda nasisma Gunnars fram (sjá hér og hér) og benda á staðreyndir, sem ekki hefur verið hampað hingað til. Sumir vildu ekki trúa mér. En eins og Mark Twain skrifaði: Það er auðveldara að plata fólk, en að sannfæra fólk um það hafi verið platað.

Hér er svo myndin sem ég lofaði landsmönnum og lesendum mínum. Gunnar er hér nýkominn af fundi með Hitler í Berlín. Aríska svartfuglinn í lífverði Hitlers þekkjum við ekki, en sá feiti til vinstri er einn af morðhundum Hitlers í Lettlandi, Hinrich Lohse, sem var gildur limur í Nordische Gesellschaft líkt og Gunnar. Gunnar fór af fundinum með Hitler og slátraði litlum lömbum á Héraði, en Lohse drap gyðinga eins og flugur í Lettlandi.

Eftir öll þessi ár kemur þessi ljósmynd af eina Íslendingum sem talaði við Hitler nú fyrst fyrir sjónir Íslendinga. Var eitthvað að? Fræðileg hægðarteppa? Afneitun?

Gunnar var skáld í "góðum félagsskap", líkt og Laxness. Þeir voru "sjálfstæðir menn", en þrátt fyrir það allháðir ofurstefnum í útlandinu og þjónkunarsamir við útópíur. Þetta er einfaldlega staðreynd sem menn verða kyngja í stað þess að stinga höfðinu í sandinn. Gunnar var markaður af sínum samtíma. Eftir heimsstyrjöldina hentaði það ekki vel að hafa verið í kaffi hjá Hitler.

Ég er ekki í vafa um, að allar (hugsanlegar) Nóbelsverðlaunaóskir Gunnars hafi farið fyrir ofan garð og neðan, því svona mynd og aðrar af Gunnari og vitneskju um nasisma hans hafði Nóbelakademían í Svíþjóð séð og fengið. Þótt margir sænskir menningarvitar hefðu horft gapandi af aðdáun til nasismans, vildu fæstir þeirra muna eftir því að stríðinu loknu.

Í dag sendi ég myndina í hárri upplausn til Gunnarsstofnunar á Skriðuklaustri. Á hinu ríkisstyrkta menningar- og upplýsingasetri býst ég ekki við öðru en að menn hengi myndina upp á vegg í svörtum ramma með öðrum senum úr lífi Gunnars Gunnarssonar. Ég spái því að innan skamms verði þessi mynd einnig komin á heimasíðu Gunnarsstofnun og inn í sögubækur sem hingað til hafa sagt okkur að Gunnar hafi alls ekki verið neinn nasisti. Einar Már Guðmundsson getur nú hætt að ljúga Dani fulla um Gunnar.

Myndir birtist í tímaritinu Der Norden, Jahrgang 17, hefti 5. 1940.  Þetta rit var til á ýmsum menningarheimilum í Reykjavík hér um árið. En varð svo mjög sjaldgæft, og af öllu má dæma að Gunnar hafi fargað sínu eintaki.

Textinn við myndina hljómaði svo:

Der Führer empfing den bekannten isländischen Dichter Gunnar Gunnarsson. Gunnar Gunnarsson, der bei seinem Empfang durch den Führer vom Leiter der Nordischen Gesellschaft, Gauleiter und Oberpräsident Lohse, und vom Präsidenten des Großsen Rates der Nordischen Gesellschaft. Oberbürgermeister Staatsrat Dr. Dreschler, Lübeck, begleitet war, hat im Laufe des Winters in 44 deutschen Städten für die Nordische Gesellschaft mit großen Erfolg Vorlesungen aus seinen Werken abgehalten. (Aufn. Heinrich Hoffmann).

Þetta var ekki eina myndin sem birtist að skáldinu í Þýskalandi árið 1940. Nokkrar aðrar, þar sem hann las upp úr bókum sínum í ársbyrjun 1940, hafa einnig birst. Hér eru þær:

Gunnar Gunnarson les upp í Königsberg (sem heitir Kaliningrad í dag)

  

Gunnar þakkar íbúum Gera í Thüringen fyrir góðar móttökur. Takið eftir því hve vel merktir hinir bókmenntaáhugasömu borgarar eru.

Gunnar ritar nafn sitt í hina gylltu bók borgarinnar Reichenberg (í dag Liberec í Tékklandi)

Athugasemdir

[Halldór Jónsson, 16.9.2012 kl. 10:53]

Það er mesti óþarfi að vera að afneita samsekt Halldórs Kiljans í morðinu á Búkharín sem hann réttlætti og að vera að skúra þennan Gunnar af nasísmanum. þessir blekbullarar eru ekkert merkilegri en hverjir aðrir og alls ekki fallnir tl pólitískrar leiðsagnar. Móðursýkin í Laxnesdýrkun Matthíasar Johannessen í Mogganum um áratugi hefur til dæmis engu áorkað í því að fegra karakter Halldórs Kiljans sem er langt í frá að vera sá hvítasti.Eða finnst ykkur það?

[FORNLEIFUR, 16.9.2012 kl. 11:00]

Neí, Laxness var ekki barnanna bestur!

Annars held ég einn helsti atvinnusjúkdómur margra skálda sé tvískinnungur og sjúkleg sjálfhverfa.

[FORNLEIFUR, 16.9.2012 kl. 11:12]

Ég hef líka leyft mér að halda að Hitler hafi litið á Gunnar sem mögulegan "Quisling" sinn á Íslandi. En engar sönnur hef ég fyrir því.

[Vilhjálmur Eyþórsson, 16.9.2012 kl. 13:37]

Að sögn foreldra minna töluðu Íslendingar í Þýskalandi alltaf um „Hjalta“ þegar Hitler bar á góma til að forðast njósnara í nágrenninu. Göbbels og Göring höfðu líka dulnefni, en þau man ég ekki.

[Jón Þórhallsson, 16.9.2012 kl. 14:04]

Ég myndi frekar mæla með GUNNARI DAL:

http://books.google.is/books?id=P9Uw5wSgMncC&pg=PA5&source=gbs_selected_pages&cad=3#v=onepage&q&f=false

[Jón (IP-tala skráð) 16.9.2012 kl. 16:35]

Þessa mynd hef ég séð einhversstaðar fyrir langalöngu. Ef myndasafn Þjóðviljans sáluga er enn til er hana eflaust þar að finna.

[FORNLEIFUR, 16.9.2012 kl. 17:01]

Ég hélt að allir lesendur Þjóðviljans væru farnir yfir móðuna miklu.  Home to Stalin.

Rétt er það Jón, Argus skrifaði, sjá hér http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=2769082

[FORNLEIFUR, 16.9.2012 kl. 17:02]

Því meir ástæða fyrir Gunnarsstofnun að sýna þennan atburð á www.skriduklaustur.is

Gunnarsstofnun er nú búin að fá myndina í góðri upplausn, til þess arna.

[Sigurður Þór Guðjónsson, 16.9.2012 kl. 18:48]

Myndin af Gunnar á tröppunum er líka á bls. 305 í bók Halldórs Guðmundssonar Skáldalíf sem kom út 2006.

[FORNLEIFUR, 16.9.2012 kl. 18:58]

Já Sigurður Þór, því meiri ástæða til þess að hún sé líka á síðu Gunnarsstofnunar.

[pollus (IP-tala skráð) 16.9.2012 kl. 19:07]

Athugasemd: Arthúr Björgvin Bollason  sótti um forstöðumannsstöðuna um síðustu aldamót. .en   það datt upp fyrir   sjá  tilv.........."kveðið var að ganga til viðræðna við Arthúr Björgvin Bollason um að hann tæki við stöðu forstöðumanns. Þá kom í ljós að hann hafði á sínum tíma ritað greinar í tímaritið Þjóðlíf og skrifað bókina Ljóshærða villidýrið, og þar bendlað Gunnar Gunnarsson, hvers minningu stofnunin er tileinkuð, við nasisma. Hafði hann ekki getið skrifanna í umsókn sinni. Fjölskylda skáldsins var alls ósátt við ráðningu Arthúrs, sem hún taldi hafa lagt sig fram um að veitast að því"

[FORNLEIFUR, 16.9.2012 kl. 19:15]

Viltu senda þetta aftur Pollus, þá tek ég þessa færslu út.

[pollus (IP-tala skráð) 16.9.2012 kl. 19:27]

 Arthúr Björgvin Bollason var áhugasamur um Gunnar Gunnarsson og skrifaði sögu hans .Hann sýndi minnigu skáldsins virðingu  og var ekkert rætinn. Held ég .Fannst þessi málatilbúnaður ættingja Gunnars skrítinn. Arthúr Björgvin lagði ekkert árar í bát og hefur sinnt öðrum verkefnum af sóma.

[FORNLEIFUR, 16.9.2012 kl. 19:29]

Þessi frétt

http://fornleifur.blog.is/users/5c/fornleifur/files/horfin_frett_16748.pdf hvarf á vefsíðu RÚV fyrir stundu. Fyrr í dag var hana að finna á slóðinni http://www.ruv.is/frett/thegar-gunnar-hitti-hitler ,  en sama hvað ég leita, þá finn ég hana ekki nú á vefsíðu RÚV. Það er upplýst að síða sem ég er að leita að sé þar ekki. En víð ítarleit finn ég þetta: http://www.ruv.is/frett/morgunutvarpid/gunnar-gunnarsson-var-ekki-nasisti

Ég vona að þetta sé bara eitthvað tæknilegt, "afsakið stutt hlé" eða eitthvað þvíumlíkt. Ég hef nú spurt vefmeistara RUV.is og fréttastofuna hvar þeir hafa falið fréttina.

[Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 16.9.2012 kl. 20:35]

Pollus, flestar ráðningar í menningargeiranum á Íslandi eru afleiðingar klíkuskaps og pots. Þjóðfélagið er stórskaðað af menningarlegri skyldleikarækt.

[Ólafur Björn Ólafsson, 16.9.2012 kl. 22:55]

Það held ég séu orð að sönnu meistari Vilhjálmur að "þjóðfélagið sé stórskaðað af menningarlegri skyldleikarækt"

En ánægjulegt að sjá að menn eru ekki eins feimnir núna við að segja hreint út hvernig Gunnar var í raun. Hans er getið nokkuð í´bókinni "Íslenskir Nastistar" frá 1988 en þar er sagt að hann hafi að sönnu ekki verið nasisti.

Svolítið skrýtið í ljósi þess að hann var líklega eini Íslendingurinn sem hitti Hitler.

Kveðja

kaldi

[Jens Guð, 17.9.2012 kl. 22:40]

  Hefur það einhvern tíma verið vafamál að GG var hallur undir nasisma?  Annað mál er hvort að hann var harðlínu nasisti.  Það er blæbrigðamunur á.  Spurning um það hvar gráa línan ver/er.