Fćrsluflokkur: Fornljósmeti

Vond ljós og góđ

kristjan_i_lundi 

Íslensk norn, sem oft er afar pólitískt korrekt, en ţess á milli algjörlega ókórrétt og óţćgileg örgustu kynsystrum sínum, skrifađi nýlega jólapistil ţar sem hún vildi fullvissa menn um ađ sjöarma, sćnska jólastikan sem hefur orđiđ svo vinsćl á Íslandi, sé alls ekki nein "gyđingaljós".

Ţađ verđur auđvitađ ađ vara menn viđ ađ vađa í villu, ef ţeir halda ađ ţessi ljótu tröppuljós frá Svíţjóđ eigi eitthvađ skylt viđ gyđinga. Ekki er t.d. Össur gyđingur, svo mikiđ er víst, ţó svo ađ hann hafi klínt  sćnskri ljósastiku í gluggann heima hjá sér.

Not Jewish

Eva Hauksdóttir, sem menn héldu um tíma ađ vćri af gyđingaćttum, frćđir bćđi í Kvennablađinu og á Eyjunni um ađ ţessar sćnsku týrur séu ekki gyđinglegar og ţví međ öllu óhćttulegar. Góđir Íslendingar, ţiđ móđgiđ sem samt ekki Palestínuţjóđina međ ţví ađ vera međ ţessa lampa heima hjá ykkur.

Í fremur lélegri greinargerđ sinni í Kvennablađinu og Eyjunni um ţessi ljós sem blásaklaus og illa gefinn almúginn leyfir sér ađ kalla "gyđingaljós", hefur Eva ekki einu sinni fundiđ hinn sanna uppruna ljósanna sćnsku (sjá hér og hér), og heildsalinn sem byrjađi ađ flytja ţetta "hemslöjd" frá Svíţjóđ er rangnefndur í grein nornarinnar.

En sama hvađ Eyjan og Kvennablađiđ segja, eđa hvađ Eva norn lćtur ljós sitt skína, ţá er ţađ nú stađreynd, ađ ljósastika gyđinga, hin sjöarma menorah, er fyrirmyndin ađ ljósunum sćnsku. Sjöarma ljósastikur voru oft í kirkjum Evrópu á síđari hluta miđalda og t.d. á altörum sćnskra kirkna frá ţví á 17. öld. Menn vildu minnast ţess ađ kirkja ţeirra stóđ i beinu sambandi viđ musteri Salómons í Jerúsalem.

Í dómkirkjunni í Lundi er forláta sjöarma stika úr messing frá 15. öld, sem framleidd var í Niđurlöndum. 

Á myndinni efst stendur Kristján Sveinsson sagnfrćđingur og starfsmađur Alţingis viđ stikuna stóru í Lundi og lćtur ljós sitt skína, og er hann hvorki gyđingur né ađdáandi sćnskrar stórmenningar. Kristján er hins vegar međ hćrri mönnum, ţannig ađ ţiđ sjáiđ ađ sjö arma ljósastikur eru oft hćrri og veglegri en hćstu Svíar, svo ekki sé talađ um spítnaruslaljósin sćnsku sem seld eru í IKEA og víđar.

Svíaljósin, sem ekki eru "gyđingaljós", eru búin til af misnotuđum smábörnum sem ţrćlkađ er út í Kína. Ţiđ getiđ ţví hćglega haldiđ áfram ađ nota ţessi ljós án vondrar samvisku. Gyđingar hafa ekkert grćtt á ţeim og ţau hafa nú veriđ gćđastimpluđ af virtri norn á Íslandi sem fremur sćringar á Eyjunni, ţar sem menn selja ekki söguna dýrar en ţeir keyptu hana.

Menorah Kinga

Kinga frá 2. eđa 3. öld e. Kr. , fundin í Jerúsalem, og sem sýnir m.a. Menoru, sjö arma ljósastiku gyđinga, sem var upphaflega olíulampi.


Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband