Eitt sinn var ek aurasál

En það var heldur leiðinlegt áhugamál. Ég held að ég hafi gert upp á við alla drauma um að verða ríkur eins og Sir Jimbo Ratcliffe fursti í Þistil- og Vopnafirði. Það var þegar á 15. aldursári, enda var ég orðinn eins konar kommúnisti skömmu áður. Ef ég hefði látið mér nægja að gerast krati, ætti ég líklegast banka í dag. Engir hugsa eins kært um evrur eins og sannir kratar.

Ég gerði mér ungur grein fyrir því að ég var af fátæku fólki kominn, og sá ekki í hyllingum fyrir mér framtíð sem heildsali, líkt og faðir minn var. Hann setti þó mat á borðið og verslunin borgaði fyrir húsakynnin þar sem ég fékk að búa, þangað til alvara lífsins tók við. Ég er honum honum og vitaskuld móður minni þakklátur fyrir það.

Árið 1975 fór ég þó að leika mér með stórfé. Ég ákvað að hefja framleiðslu á mínum eigin seðlum. Það blundaði með mér einhvers konar Icesave-gúrú. Ég fór ekki hátt með áform mín, enda var heimaframleiðsla á seðlum lögbrot á Íslandi í þá daga, eins og það er reyndar í dag - þótt undarlegt megi virðast miðað við þróun siðleysis í íslensku þjóðfélagi á síðari tímum.

Ég ætlaði að gefa föður mínum seðilinn, því hann hafði óhemjulega gaman af peningum og seðlum, enda líka myntsafnari. Mig minnir að hann hafi sett seðilinn í skáp á skrifstofu sinni og aldrei gert honum hátt undir höfði eftir það.

Í haust skoðaði ég hvað lá innst í hornum gamals fataskáps í gamla herberginu mínu, sem ég formlega flutti úr um 1980. Þar fann ég rúllu og út úr henni dró ég stórfé sem ég hafði geymt til seinni nota.

Þúsundkall í yfirstærð var það sem ungir menn bjuggu til árið 1975, því hvorki áttu þeir tölvur né gemsa. En ég átti ágæta smásjá sem ég skoðaði iðamargt í. Ég lét mér þó nægja að skoða þúsundkallinn og teikna hann fríhendis, þegar ég hóf seðlaframleiðslu mína. Í dag teikna menn líklega platínukort eða álíka ófögnuð - eða ekki neitt.

Ef menn taka vel eftir, tók ég mér líka það bessaleyfi að setja nafn mitt á verðbólguseðilinn, líkt og ég væri seðlabankastjóri. Ég var reyndar alls endis ómenntaður, alveg eins og Davíð Ólafsson (sjá hér) seðlabankastjóri sem setti sómakært nafn sitt undir gott gengi íslensku krónunnar um árabil. Við sáum hvernig fór fyrir henni.

Ég get þó ekki neitað því að ég hef enn gaman af peningum/seðlum, helst þá er ég á þá, en það er orðið svo sjaldan, að ég er farin að halda að hægt sé að lifa á loftinu einu saman - eða reyndar konunni minni. Meðan hún sættir sig við það, er ég hólpinn.

Skírteini lífsins

Seinni partinn í september var ég í algjörri kurteisisheimssókn á Íslandi, þar sem ég fæ enn að búa hjá aldraðri móður minni.

Móðir mín var einn daginn með óþarfa áhyggjur og vangaveltur út af einhverri endurgreiðslu sem Tryggingastofnun krafðist vegna skekkju stofnunarinnar í útreikningum á ellilífeyri. Ég þekki ekkert á "kerfið" á Íslandi, enda mestmegnis utan allra kerfa, og hafði því ekki vit til að hjálpa henni - en bað hana að biðja systur mína um að skoða málið þegar hún kæmi heim úr sínu sumarleyfi.

Þegar við töluðum um þessar áhyggjur sá ég glitta í gamalt skírteini mitt úr Barnamúsíkskólanum undir öllu pappíraflóðinu sem veldur níræðri konunni svo miklu hugarangri. "Engu skal hent" virðist vera viðkvæðið hjá henni í dag andstætt því sem áður var, þegar hún henti helst öllu gamla konan. Einhver nostalgía virtist nú vera komin í mömmu á efri árum og hún var farin að nota skírteinið mitt sem bókamerki. "Þú mátt alveg taka það", sagði hún þegar hún sá að ég  hafði margar minningar tengdar plastinu.

Ég man nefnilega þegar ég kom með ávísun til að borga ársgjaldið. Stefán Edelstein skólastjóri var á "kennarastofunni" með velyfirgreiddan skallann í tweedjakka með bótum á olnbogum og í rúllukragapeysu. Hann gekk oft með derhúfu með dúski á þeim tíma.

Þetta var allt eins og það hefði gerst í gær, en gerðist samt á efstu hæðinni í Iðnskólanum fyrir nærri hálfri öld. Skrifstofan var lítil og full af reykingasvælu. Stefán fór upp á upphækkunina við gluggann, þar sem skrifborð hans var; settist við ritvélina og pikkaði inn nafn mitt, heimilisfang og símanúmer á miða sem hann setti inn í plastið og færði mér það svo með pípuna í munnvikinu um leið og hann sagði: "Svakalegt nafn er þetta sem þú hefur, maður". Ég svaraði bara "já" eða jafnvel engu, enda hafði ég heyrt hve strangur Stefán var. Annars kunni ég vel að svara í stíl við "Veit ek vel, Sveinki", en tók ekki sjens í Stebba.

Aldregi var þetta Ausweis mitt notað til neins og það gulnaði bara í veski mínu til fjölda ára. Það gaf hvorki afslátt í verslunum né fyrirgreiðslu á flugvöllum eins og platínukort Hannesar Hólmsteins. Maður þurfti ekki að sýna þetta skírteini til að komast inn í skólann. En skírteini þurfti maður samt alltaf að hafa. Aginn lét ekki að sér hlæja. 

Nýlega fór ég með skírteinið í heimssókn í Tónmenntaskóla Reykjavíkur  við Lindargötu, sem er arftaki Barnamúsíkskólans.  Ég var að reyna að hafa upp á kennsluefni í sambandi við hljóðfærasmíði barna í skólanum á sínum tíma (sjá hér), og sér í lagi vegna smíða nemanda á langspilum. Ég lofaði skólastjóranum að skrifa henni sem fyrst, en geri það loks í dag. Hún ætlaði að spyrjast fyrir um námsefnið fyrir langspilssmíðar. Ég sýndi henni skírteinið, sem var hætt að nota er hún var í skólanum töluvert síðar en ég. Hún trúið vart sínum eigin augum.

Í gær fór ég svo í skjalsafn Fornleifs gagngert til að finna afrit af prófskírteinum aðalritstjórans er hann var í Barnamúsíkskólanum og kemur þá í ljós að ég lauk hvorki meiru né minna en "Burtfararprófi í tónfræði og hljóðfræðaleik úr framhaldsdeild skólans". Þuríður Pálsdóttir og Stefán Eldjárn gáfu mér "ágætt", sem varð ekki betra, og svo fékk ég næstbestu einkunn "gott" fyrri píanóleik minn og mátti víst vel við una, maður sem níddist á Bach, Bartok, Beethoven, Brahms, Beatles, BB King, og Bí-bí og Blaka. Umsögnin  fyrir hljóðfærið 1971-1972 var því: Framfarir hægar. Mætti æfa meira (sjá Ausweis HÉR). Ég tók þegar mið af því, enda ætlaði ég mér ekki að verða undirleikari fyrir eihverja kerlingu í gulum kjól og enn síður píanókennari. Ég sá bæði og heyrði hve leiðinlegt það var í Barnamúsíkskólanum.

Menntunin og burtfararprófið gaf mér hins vegar ákveðna innsýni í heim tónlistar. Ég hlusta mest, en skemmti stundum sjálfum mér með einleik í höfðinu, tek af og til aríur í baði eða trommusóló á potta og pönnur þegar ég syng ekki bakraddir með Björk í útvarpinu. Það er meira en nóg fyrir mig. Maður þarf ekkert skírteini upp á það.

"Stradivaríusinn" minn er kominn heim

Í október var ég í nokkra daga með gömlum vinum í forláta íbúð í Charlottenburg í Berlínarborg. Áður en þeir komu, hafði ég setið á pólitísku skjalasafni Utanríkisráðuneytis Þýskalands (Politisches Archiv des Auswärtiges Amts) og grúskað fyrir grein sem ég ætla að skrifa með konu í París. Fyrir utan daga með góðum mat, tónleikum og leikhúsferð á Berliner Ensamble til að sjá hið djöfulgóða verk Baal eftir Berthold Brecht, var hápunktur ferðarinnar fyrir mig að annar fornvinanna kom með langspilið mitt góða sem ég smíðaði þegar ég var ungur (sjá hér).

Nýlega var smíðakennari á Þingeyri, Jón Sigurðsson að nafni, sem smíðar langspil, búinn að smíða verklega tösku fyrir mig undir hljóðfærið mitt, en kassinn var ekki tilbúinn þegar ég var á Íslandi í lok september.

Einn vina minna, Kristján, gerðist vinsamlegast burðardýr fyrir langspilið. Ég hafði vitaskuld miklar áhyggjur af meðferð hljóðfærisins og kassans í flugvél frá Íslandi til Berlínar. En ekkert var að óttast um það í höndum Kristjáns. Það fékk svo sannarlega einnig Sondermeðferð hjá flugfreyjunum Icelandairs. - Kristján þurfti ekki annað en að segja leyniorðið "LANGSPIL" og brosa á freyjurnar. Það þótti freyjunum mjög æsandi og kassinn fékk að dvelja á Saga-Class alla leið til Tegel Lufthafen. Hvort það var Kristján eða langspilið, sem hafði slík áhrif á freyjurnar, veit ég ekki, en það verður eiginlega að rannsaka það vísindalega sem allra fyrst. En Icelandair og flugfreyjum félagsins færi ég innilegustu þakkir fyrir fyrirgreiðsluna við Kristján - eða langspilið.

Saddir af Berlín fóru vinir mínir aftur í hámenningu Fósturjarðarinnar, en ég fór bara í rútu til Danmerkur. Ég er líklega dellukarl, því ég keypti sérsæti undir langspilið. Kassinn vakti athygli. Þó ekki meira en að svartur hasshundur, sem sleppt var inn í rútuna eftir komuna til Danmerkur, hafði ekki hinn minnsta áhuga á kassanum. Síðan hef ég í frístundum verið að dytta að hljóðfæri mínu, reyna mismunandi strengi og treina bogann sem ég keypti með mikilli ró og innhverfri íhugun í versluninni Sangitamiya í Reykjavík í september.

Þar fyrir utan hef ég horft á YouTube með upptökum af mismunandi ágætisfólki sem leikur á nýlega smíðuð langspil (þvílík áhugamál sem sumt fólk hefur!). Ég hef við það fullvissað mig um að rómað hljóðið í hljóðfæri mínu var engin ímyndun kunnugra manna. Langspilið, sem á sínum tíma var dæmt af kanadískum sérfræðingi sem hljómfegurstu gerð langspila landsins - hvorki meira né minna. En langspil hljóma ugglaust eins mismunandi og þau eru mörg.

Íslenskir harðlínukommar við minnismerki um Rósu Luxemburg í október 2019.

Ekki hélt ég neina tónleika í Berlín í þetta sinn, en sársé eiginlega eftir því að hafa ekki tekið Nallann á langspilið. Ég lokkaði félaga mína til að fara með mér og setja rósir við ána Spree, þar sem þýskir óþokkar köstuðu litlum en þéttvöxnum líkama Rósu Luxemburg í ána árið 1919. Ég er viss um að Rósa hefði ekkert haft á móti því - þ.e.a.s. að ég spilaði Nallann.

Kommarnir frá Íslandi minntust Rósu með bleikum rósum. Menn mega leggja í það hvaða merkingu sem þeir vilja.

Eftir heimkomuna frá Berlín hef ég farið í smábreytingar á langspilskassanum. Ég setti á hann aðrar spennur en upphaflega voru, sem og hornspeldi úr messing; keypti þar að auki gítarkassalás sem ég hef enn ekki skrúfað á. Ég mun einnig setja lamir á hann að innanverðu. Ætlunin var svo að setja sútuð laxaskinn á kassann allan, en þá frétti ég að sútarinn á Sauðárkróki hefði iðað í skinninu og væri því miður farinn á hausinn. Veit einhver, hvar nú er hægt að fá ódýr, sútuð laxaroð? Kann ekki einhver að blikka sútara fyrir mig - eða er nóg að segja bara "Langspil"?

Nú, æfingin skapar meistarann. Síðar leyfi ég ykkur kannski að heyra lag á Útlagann, sem þangað til hvílir í töskunni Roðleysu. En ég lofa engu.

Leirhausinn og Schütz eru nú hinir grunuðu

Þegar leirhausar vistast á Þjóðminjasafni, eru þeir líkast til sjálfkrafa orðnir að efni hér á Fornleifi.

Eins og siðmenntað fólk veit skal mikil aðgát höfði í nærveru leirhausa, en þegar menn fara að hugsa einum of mikið um þannig hausa, eða jafnvel eins og leirhausar, er nú ekki nema von að útkoman verði einhvers konar leirburður.

Það gerðist einmitt nýverið er listakonan Ólöf Nordal tjáði sig um þá skoðun sína, og það á besta útsendingartíma RÚV. Ólöf telur að tveir Leirfinnar hefðu verið í umferð á meðan að rannsókn Geirfinnsmálsins stóð yfir.

Líklegast var best að þær vangaveltur, sem greinilega byggja á alvarlegri sjónskekkju á listrænu auga, hafi ekki orðið til áður en margfræg skýrsla Starfshóps um um Guðmundar- og Geirfinnsmál kom út árið 2013.

Ef þessi dæmalaust ruglaða leirhausakenning Ólafar hefði hins vegar verið hnoðuð saman eitthvað fyrr, hefði hin leirkennda hugarsmíð líklega fengið byr undir báða vængi í hinni furðulegu skýrslu yfirvaldsins um Guðmunds- og Geirmundarmál frá 2013. Vafalítið hefði þá síendurtekið verið ritað um tvo hausa í skýrslunni frá 2013 og sú upplýsing höfð eftir "talsmanni Sævars" líkt og svo margt í því plaggi, sem síðar hefur orðið að heilögum sannleika. 

Nú, þegar heil þjóð er búin að sýkna áður dæmda morðingja, er ég á því að leirhausinn verði ekki bara gleymdur í geymslum Þjóðminjasafns í silfruðum kassa, heldur sem allra fyrst settur til sýnis á flugvallarfæribandinu kostulega á safninu, íslenskri réttarvitund til lofs og ævarandi virðingar.

En er ekki annars nóg er nú komið af rugli í kringum "Leirfinn" heitinn, eingetna sköpun listakonunnar Ríkeyjar (Ingimundardóttur)? Ríkey skóp Leirfinn reyndar eftir rissum teiknara frá Keflavík (sem aldrei hafa verið sýndar opinberlega), en teiknarinn var beðinn var að teikna mann sem kom við í Hafnarbúðinni í Keflavík.

Leirhausinn er reyndar ekki stórt listaverk ef það skal notað sem hjálpargagn í morðmáli. Sannast sagna lítur enginn út eins og Leirfinnur, nema að hann sé eins óheppinn að fæðast eins og  Magnús Leópoldsson. En Magnús er ekki einu sinnu líkur hinum kúkabrúna leirhaus sem óvart varð frægasta íslenska listaverkið á 8. áratug 20. aldar.

Nú orðið hugsar Leirfinnur fátt í geymslu Þjóðminjasafnsins suður í Hafnarfirði, enda hefur hann bráðskýra þjóð til að hugsa fyrir sig.

En greinilegt er að almennur skilningur á tilurð hans er afar lítill og frekar leirgerður. Því hefur til að mynda ítrekað verið haldið fram að leirstyttan hafi vísvitandi verið látin líkjast Magnúsi Leopoldssyni. sem síðar var handtekinn og haldið í Síðumúlafangelsinu í einangrun í 105 daga og fjórar klukkustundir. Teiknarinn úr Keflavík, Magnús Gíslason, hefur haldið því fram með algjörlega óundirbyggðum rökum að rannsóknarmenn hafi látið sig hafa ljósmynd af Magnúsi Leopoldssyni, sem fyrirmynd að teikningu, sem hann átti að gera af umræddum „Leirfinni“. Þessi ásökun hefur þó verið vísað til heimahúsanna af opinberum aðilum. Í skýrslu Láru V. Júlíusdóttur lögfræðings og setts saksóknara, sem Magnús Leópoldsson fékk í hendur árið 2003, sem m.a. fjallar um tilurð leirmyndarinnar, kemur glögglega fram að lögreglumenn ýttu alls ekki undir gerð myndarinnar með ljósmynd af Magnúsi. Þrátt fyrir þá vitneskju heldur goðsögnin um líkindi milli "Leirfinns" og Magnúss Leópoldssonar áfram að grassera á meðan að fólk getur ekki lesið sér til gagns.

Stundum er sagt að listamenn nái ekki eiginleikum þess sem þeir portrettera, og að sál listamannsins sjálfs fangist í andlitsmyndum hans af öðrum. Mér er næst að halda að hinn mikið umræddi Leirfinnur sé einfaldlega blanda af andliti Ríkeyjar Ingimundardóttur og Kristjáns Viðars Viðarssonar. Útkoman verður svona sirkabout eins og Magnús Leópoldsson, enda margir Íslendingar úr þessu sama steypumóti. Höfundur þessa pistils hefur kallað þessa íslensku "týpu" Hinn íslenska kubbahaus og er hann líklega afleiðing skyldleikaræktar og uppruna Íslendinga sem helst eru ættaðir úr Norður-Noregi. Það eru því margir "Leirfinnar" á ferli á Íslandi, t.d. sakamálafræðingurinn knái, Gísli H. Guðjónsson, sem var ungur rannsóknarlögreglumaður þegar Geirfinnsmálið var í algleymingi.

Ég leyfi mér auðmjúklega að benda á, að ef maður málaði afsteypu af leirhausnum með andlitslitum, verði útkoman ekki ósvipuð Kristjáni Viðari Júlíússyni (áður Viðarssyni) fyrrum sökudólgi. Skítabrúnleitir leirhausar eru einfaldlega ekki til þess fallnir að leita uppi illmenni á meðal Íslendinga - frekar en skjannahvítar marmarastyttur eru til þess fallnar að lýsa staðreyndum um útlit Forngrikkja eða Rómverja. 

Leirburður séra Guðjóns Skarphéðinssonar

Jæja, nú yfir í aðeins aðra sálma -- Í fyrrnefndri skýrslu Starfshóps um Guðmunds- og Geirfinnsmál frá 2013 er mikið vitnað í nokkrar skýringar og útleggingar "umboðsmanns Sævars", sem byggja einvörðungu á frásögnum í skýrslu eftir Hlyn Þór heitinn Magnússon. Hlynur starfaði sem fangavörður í Síðumúlafangelsi á 8. áratug síðustu aldar, er Geirfinns og Guðmundarmálin voru í algleymingi. 

Ásakanir í garð lögreglu og fangelsisyfirvalda varðandi meðferðina á Sævari Marínó Ciecielski, sem ekki komu fram í réttarhöldum og endurupptökubeiðni Sævars, koma fram í skýrslu Hlyns frá 1996. Í Skýrslu Starfhóps um Guðmundar og Geirfinnsmál frá 2013 eru þær frásagnir svo bornar fram á silfurfati af umboðsmanni Sævars, næsta orðnar að heilögum sannleika, án þess að nokkurn veginn sé hægt að sannreyna þær.  Hvers konar vinnubrögð eru það eiginlega?

Stundum læðist að manni sá grunur að bráðnauðsynlegt hefði verið að fá Karl Schütz (sjá mynd efst með Gunnari Eyþórssyni og "Leirfinni") til landsins, og að hann hefði betur staldrað lengur við og haft eins og tug sagnfræðinga sér innan handar - þar sem íslenskir lögfræðingar geta víst ekki greint frumheimildir frá gróusögum (sbr. skýrlan frá 2013).

Hvernig hópurinn á bak við skýrsluna frá 2013 fer að því að fullvissa sig um að Hlynur Þór Magnússon hafi verið betra sannleiksvitni en aðrir menn, skil  ég ekki. Hlynur brillerarði árið 2014 á bloggsíðu Illuga Jökulssonar með því að halda því fram að Karl Schütz hefði verið gamall Gestapómaður og nasisti - sem Schütz var reyndar ekki. Þetta hafði Hlynur keypt hrátt og ósoðið úr frásögn Guðjóns Skarphéðinssonar, sem þá var orðinn ólyginn preláti og sálusorgari á snærum íslensku Þjóðkirkjunnar og Drottins Guðs hins almáttuga. 

Guðjón laug hins vegar vitleysunni áður í Óttar "Mayday" Sveinsson  í DV (Sjá hér), þar sem síra Guðjón Skarphéðinsson hélt þessu fram við Óttar að Karl Schütz hefði verið illræmdur Gestapómaður, sem hvað hafa yfirheyrt og myrt skæruliða á Ítalíu. En það sanna í málinu er að sá Karl Schütz sem kom til Íslands var ekki Gestapo-maðurinn sem hét Karl Theodor Schütz sem brotið hafði af sér á Ítalíu og víðar. Áður, eða árið 2014 hefur sá er þetta ritar greint frá þessari gróusögudreifingu Hlyns Magnússonar og uppspuna úr pontu síra Guðjóns Skarphéðinssonar. Hlynur Magnússon baðst afsökunar á vammi sínu -- En engin slík beiðni heyrðist frá upphafsmanni lygasögunnar.

Nú vill síra Guðjón fá milljarða frá íslenska ríkinu og skattgreiðendum. Ég geri þar af leiðandi ráð fyrir því að séra Guðjón vilji hafa nóg á milli handanna þegar afkomendur Schütz koma og krefja hann skaðabóta fyrir að kalla föður þeirra, afa og langafa stríðsglæpamann á Ítalíu. Slíkur leirburður gæti orðið dýr fyrir Guðsmanninn, og því gott að hafa eitthvað á milli handanna þegar að því kemur - en að því kemur, og Íslendingar geta líka trúað því eins og öllu öðru. Líka þeir kjánar á hinu háa Alþingi sem nú vilja að þýsk yfirvöld í nútímanum svíni Karl Schütz enn meira til en þegar hefur gerst á Íslandi. Þeir höfðu nýlega samband við Þýsk yfirvöld og heimtuðu gögn um Karl Schütz byggða á fordómafullum forsendum sem gerjast hafa á Íslandi vanþekkingarinnar.

Hver svo sem ástæðan er fyrir hinni stóru "sannleiksþörf" Íslendinga, þá á ég erfitt með að skilja hana, þegar menn sjá ekki að leirhausinn á Þjóðminjasafninu, sem enn er ósýknaður, er fyrst og fremst líkur manni sem dæmdur var fyrir morð, glæp sem hann hefur verið sýknaður af; og að annar dæmdur morðingi, og síðar fullsýknaður öðlingur, fær óáreitt að stunda fólskufullar lygar í útlendingahatursstíl um rannsóknaraðila í máli sínu. Ef það vekur ekki einhverjar spurningar í hausum landa minna, er þar kannski meira af leir en ég bjóst við.

Veislumáltíð Manfraks liðþjálfa

Fyrir skömmu síðan sýndi Fornleifur lesendum sínum ljósmynd frá 1944, þar sem Bandarískur hermaður sást vera að kenna hermönnum að þekkja einkennisbúninga þýskra hermanna (sjá hér neðar).

Nú skal sýndur þýskur flugmaður sem var sýndur í dagblöðum víða um heim, stundum á forsíðu, eftir að hann hafði verið skotinn niður af Bandaríkjamönnum á Íslandi vorið 1943.

Ég keypti einu sinni fyrir slikk fréttaljósmynd bandaríska hersins af þessum manni manni. Myndin var upphaflega lent í myndasafni The Blue Network í New York sem er nú til fals og dreifist um heim allan. Ljósmyndin var tekin árið 1943 samkvæmt upplýsingum The Blue Network, sem festar hafa verið við myndina.

"Fritz" er með hægri handlegginn í fatla og sýnist fýldur, þó svo að borið hafinn verið fram veislumatur fyrir hann. Fanginn var ekki einu sinni byrjaður á kökunni.  Maður missir líklegast matarlystina þegar "óvinurinn" er að sýna mann heimsfjölmiðlunum.

Hvort flugkappinn óheppni hefur í raun heitið Fritz er alls endis óvíst, en hann var hins vegar kynntur til sögunnar sem Sgt. Manfrak í þýska flughernum Luftwaffe. Manrak liðþjálfi var skotinn niður í Junker 88 flugvél sinni í júnímánuði árið 1943.

Myndin af Manfrak með veislumatinn fyrir framan sig, fór vítt og breitt í fljölda dagblaða Bandaríkjanna 1943-1944. Myndin birtist t.d. að hluta til í Circleville Herald í Circleville í Ohio þann 15. júní 1943 (sjá hér fyrir ofan) 18. júní sama ár ár birtist myndin t.d. í heild sinni í Daily News i New York og svo seint sem 9. mars 1944 í Lehi Free Press i Utah, og þannig mætti lengi telja.

Gamla góða Alþýðublaðið, lítið en laggott, birti myndina þann 29. júlí 1943 (sjá hér) og var eftirfarandi texti birtur með henni:

Fyrsti þýzki fanginn tekinn á Íslandi. Þetta er fyrsti þýzki fanginn, sem ameríski herinn hefir tekið á íslandi. Menn muna e. t. v. eftir því, er herstjórnin gaf út til- kynningu síðdegis á laugardegi fyrir nokkrum vikum, þar sem skýrt var frá því, að þýzk flugvél hefði flogið yfir Suðvesturland og verið skotin niður. Það var „Junker 88" sprengjuflugvél, og þessi ungi Þjóðverji, Manfrak liðþjálfi, kastaði sér í fallhlíf úr henni, er amerískar orrustuflugvélar höfðu hitt hana og hún var tekin að hrapa. — Manfrak liðþjálfi var tekinn til fanga af amerískum hermönnum og fluttur til aðalstöðva herstjórnarinnar. Þar var mynd þessi tekin, er hann var langt kominn með ríkulega máltíð, sem borin var fyrir hann, eins og myndin sýnir. — Manfrak var, eins og sjá má, meiddur á handlegg. Hann ber heiðursmerki á brjóstinu. — Það er mikil breyting, sem orðið hefir á högum hans: Stríðinu er lokið fyrir hann. (Myndi var tekin af ljósmyndurum hersins hér, en Associated Press sendi hana út, er leyft var að birta hana í Washington.

Bandaríski hermaðurinn sem stendur yfir hinum þýska Fahnenjunker (tignin sést af kragamerkinu) Manfrak er korporáll í Bandarískum hernum með tignarmerki sem sýnir að hann var Technician af fjórðu gráðu. Túlkar, skrifstofumenn og menn með of þykk gleraugu til að berjast voru oft með þá gráðu. Ef einhverjir unnu í aðalstöð Bandaríkjanna á Íslandi, sem sáu um yfirheyrslur og viðtöl við Þjóðverja, voru það gyðingar, sem margir hverjir töluðu eða skildu þýsku. Mönnum af "hreinum" þýskum ættum var ekki treyst í slíkar stöður.

Örlög Manfraks eftir stríð þekki ég ekki. Hann hefur væntanlega setið í fangelsi/fangabúðum Bandaríkjamanna eða Breta, og líklegast í Kanada, það sem eftir var stríðs. En engin með eftirnafnið Manfrak virðist t.d. hafa síma í Þýskalandi nútímans. Kannski dó ættin Manfrak út með flugmanninum á Íslandi?  Annar möguleiki er að nafn hans hafi verið stafað rangt og að hann hafi heitið Mandrak, sem er algengt pólskt eftirnafn. Ellegar laug hann til nafns eða breytti nafni sínu þegar hann komst loks aftur til Þýskalands. Hann gat þó örugglega prísað sig sælan fyrir að stríðið endaði hjá honum vorið 1943 á Íslandi.

Fyrir stráka án meðkenndar, sem aðeins hafa áhuga á tindátum, flugvélum og dellu, eru hérna í lokin ókeypis upplýsingar um flugvél Manfraks. Líklega hafa verið 3-4 aðrir menn í áhöfn flugvélarinnar og sennilega hafa þeir ekki komist lífs af. Telja má næsta öruggt að flugvélin hafi flogið frá Noregi til Íslands. Líklegast er að Manfrak hafi verið liðsmaður í Luftflotte 5 / Reccon (kannski Fernaufklarungsgruppe 5), sem hafði aðsetur sitt í Noregi.

Ef einhver getur sagt Fornleifi meira um Manfrak, eða hvernig hann var skotinn niður á Íslandi, þætti Leifi vænt um allar upplýsingar, sem hægt er að skrifa í athugasemdir hér fyrir neðan.

Drengurinn í fjólubláu skyrtunni, París 1971

Fornleifur gamli, sem er allt að einræður á þessu bloggi, hefur lengi hvatt einn ritstjóra þess til að birta hér gamla mynd af sér, þá er ritsjórinn var bæði ungur og fallegur. Fornleifur telur myndina kominn á aldur og telur hana vel geta talist til hálfgerðra fornleifa, enda verður myndin 50 ára eftir tæp tvö ár. 

Taka verður fram að ritstjórinn er enn ungur í anda, en fallegur er hann nú ekki og heldur því hvergi fram - en kannski myndarlegur? Sem jarteikn fyrir því að ritstjórinn var eitt sinn fallegur og myndarlegri en hann er í dag, birtist hér mynd af honum nýkomnum á 11. aldursár, þar sem hann sat fyrir í París í lok ágústmánaðar 1971 - alveg eins og hann hefði aldrei gert annað.

Það var vitanlega fræg frönsk listakona, sem mér sýnist heita Nicole Ar... sem á frídegi sínum er hún var ekki að selja myndir á fínustu galleríum Parísar, sat á torginu í Montmartre og teiknaði þessa litkrítarmynd af drengnum frá Islande. Hún keðjureykti meðan að hún teiknaði mig. Mér skilst að kona þessi hafi orðið fræg fyrir að hafa teiknað hinn "Grátandi dreng" sem margfrægur er orðinn í eftirmyndagerðum. Ekki teiknaði hún þó tár á hvarma ritstjórans, en lagði natni sína í staðinn við freknurnar. Ég man að sjálf var hún í fjólublárri rúllukragapeysu, og hafði á orði samkvæmt frönskumælandi föður mínum, að ég hefði góðan smekk á lit. Skyrtan fjólubláa var aldrei beint minn smekkur. En hvað gerir maður ekki þegar maður er það sem Bretar kalla "a dedicated follower of fashion."

Sannast sagna var ég ekkert óánægður með myndina, þó ég gerði mér þá þegar grein fyrir því að Nicole A.. væri ekki stór listakona.  Mér fannst hún reyndar ná hárinu vel og gera mig líkan Dýrðlingnum, Roger Moore, sem þekktastur var fyrir að hárið sat ávallt vel þó hann lenti í ryskingum við glæpahyski.  En nú sé ég, að ég var miklu líkari Tony Curtis sem birtist á skjánum með Roger Moore árið 1971 í The Persuaders, og var sá myndaflokkur kallaður Fóstbræður á íslensku, sællar minningar.

Fyrir utan að franska listakonan eilífaði mig með stór saklaus hvolpaaugu, sem ég hafði nú aldrei haft (en slíkt selst betur), þá held ég barasta að myndin sé ekki mjög ósvipuð mér.

Annar listamaður spreytti sig fyrst á drengnum frá Íslandi. Hann var spænskur og var með Baskahúfu. Þar fór því miður ekki Picasso - Foreldrar mínir voru ekki eins ánægðir með þá mynd (sem var kolateikning) þar sem þeim fannst ég verða of dökkleitur á myndinni. Mér fannst ennið á mér vera of lágt. Amma mín í Hollandi fékk þá teikningu, og sem betur fer veit enginn hvar það "listaverk" er nú niður komið.

Burrr

Hér kemur loks grein fyrir ykkur sem hafið gaman af bílaleik.

Bílafornleifafræði er samt ekki mín sérgrein. Ég veit sannast sagna mjög lítið um drossíur. Það er þó ekki svo að skilja að ég hafi ekki áhuga á fögrum bílum. Til dæmis keypti ég hér um árið einstakan bækling (haandbog) frá 1922 sem fylgdi Ford bílum í Danmörku og eru menn sífellt að suða í mér um að selja sér hann. Ég er bara einn af þessum körlum sem á bíl til að þurfa ekki að keyra með strætó og sem veit að kaggi eykur ekki kvenhyllina og tryllitæki lokka aðeins að léttkeyptar konur og vafasama drengi. Ást Íslendinga á bílum er óhemjuleg svo ég segi ekki of mikið.

Nú er ég líka í vanda staddur og þarf á hjálp að halda hvað varða braggabifreiðina til hægri á myndinni hér að ofan. Myndin var tekin sumarið 1934. Mér sýnist að bíllinn, sem bar skráningarnúmerið RE543, hafi verið lagt við veginn, sem huganlega er Kleppsvegur, og að þetta sé yfirbyggður Ford T. Þessi alíslenska hönnun hefur nú vart verið gjaldgeng á rúntinum, en hún var langt á undan sínum tíma.

En hvaða furðubíll var þetta á leið austur (eða jafnvel með vélarbilun þar sem enginn bílstjóri er í bílnum), og veit einhver hver smíðaði yfirbygginguna á bílinn?

Opelinn, sem mér sýnist að aki vestur Kleppsveg, var hins vegar eðalkaggi sem fluttur var sérstaklega til Íslands af nasistanum Paul Burkert, svo hann gæti ferðast um landið með stíl. Burkert sem leit út eins og nefbrotinn SS-maður, ferðaðist jafnan í síðum, svörtum leðurfrakka og naut greinilega ákveðinnar kvenhylli á Íslandi eins og um hefur verið rætt hér og hér. En kannski var það kerran hans sem gerði útslagið. Hvernig leit bílstjórinn á Opelnum út, þá er hann átti (giftur maðurinn) í ástarsambani við rauðhærða ungpíu frá Íslandi sem húkkaði helst karla sem heilsuðu um hæl. Eins og þið lesendur mínir getir séð var hann ekki beint glæsilegur og hefur einhver kommúnisti líklega nefbrotið hann. Blæjubíllinn hefur því vafalaust verið honum ágæt framlenging.

Ökumaður bifreiðarinn RE543 átti sýnilega ekki hinn minnsta sjens í Njósna Paul. Íslenskir lúðar í heimameikuðum braggabíl dóu líklega endanlega út eftir stríð og þá var Nasistaópelinn líka á lágu gengi meðal vergjarnra, íslenskra kvenna. Þá komu einu gjaldgengu kaggarnir frá Vesturheimi.

Fornleifur veit þegar heilmikið um Hr. Flick á ferðalagi hans á Íslandi; Til að mynda að Opel Aktiengesellschaft i Rüsselsheim lánaði þýska njósnaranum bifreiðina.

En mikið væri Leifur forni nú glaður, ef einhver gæti frætt hann aðeins betur um braggabílinn RE543. Ekki væri dónalegt að fá að vita í leiðinni hve mikillar kvenhylli eigandinn naut. Kannski lá hann á keleríi á þægilegu aftursætinu, og ekki er ólíklegt að Hr. Flick (Burkert) hafi gefið honum far í bæinn.
 

Þá var stíll yfir heimsborginni við sundin blá

Í sumar var ég staddur í tvær vikur á Íslandi með syni mínum. Eitt af því ljótasta sem ég sá, fyrir utan eyðileggingu arkitekta á miðbænum, voru lufsulegir verðir laganna.

Ég hafði boðið syni mínum á ágæta hamborgaraholu nærri húsakynnum RÚV, þar sem við höfðu borðað einu sinni áður árið 2017. Við vorum þar einir gestir fram að framreiðslu borgaranna, en allt í einu slengdust þar inn tveir lögreglumenn, ungir menn á besta aldri. Það hékk svo mikið af vopnum, verjum og drasli framan á þeim og um þá miðja, að halda mætti að þetta væru haldnir offituvanda. En þegar betur var að gáð, hékk þarna á þeim skammbyssa, rafbyssa, vasaljós, blýantur, teikniblokk, vídeómyndavél, kylfa, handjárn, hamar, sigð, skrúfujárn, töfrasproti og vitaskuld pínku sminktaska. Aumingja mennirnir sliguðust undan þessu, og því var kannski ekki nema vona að finna þá þarna étandi kolvetnis og fituríkt fæði í heimsborgaraholu Tómasar [ég tek fram að ég fæ ekki grænan eyri fyrir þessa auglýsingu].

En mikið hefði nú verið góður heimur, ef íslenska löggan hefði haldið frönsku pottlokunum frá 1926, þegar 7, 8 og 9 á stöðinni smæluðu framan í bandaríska kvikmyndagerðarmanninn og heimsferðalanginn Burton Holmes (1870-1958) í einni mynd í stuttmyndaröð hans Film Reels of Travel.

Í Austurstræti brosti löggan og þurfti ekki allt þetta ameríska aukadrasl sem löggan hefur hangandi utan á sér í dag. Hugsið ykkur ef löggurnar væru í svona múnderingu í Aðalstrætinu í dag og fengu sér í rólegheitunum sterkt kaffi og croissant, kannski patat frites á París og heilsuðu fólki með onnör og brostu keltnesku brosi. Er ekki hægt að macrónísera lögguliðið í næstu uppfærslu og gefa greyjunum betri frakka líkt og starfsbræðurnir báru árið 1926?

Síðar á 20. öldinni lagði löggan meira upp úr hæð manna en greind eins og kemur ljóslega fram á þessari ljósmynd sem þýskur nasisti, njósnari og flagari, Paul Burkert, tók í Reykjavík á 4. áratugnum og birti í bókinni Island, Erforscht, Erbaut, Erlebt (1936). En nú eru aðrir tímar...

10 árum síðar vou eintómir risar í löggunni, nema löreglustjórinn - hann var jafnan lítilfjörlegur nasisti: "Reykjaviks Polizeimannschaft. Der gröste 202 cm, der kleinste 196 cm."

Ferðamenn í Reykjavík 1926 á sætsýn á bestu rútunni í Reykjavík.

Horfið hér á kvikmynd Burton Holmes frá Reykjavík árið 1926. Mikið hefur breyst, ekki bara löggan. Síðla í myndinni er hægt að sjá Icelandic man to man wrestling sem glímumenn sýndu um borð á ferðamannaskipinu sumum ferðalöngum til mikillar ánægju. Það var víst næst því að komast á Café Babalú í dag.

Það var Ok

Hér um daginn, þegar mannfræðihjú frá þriðja flokks háskóla í Texas voru með fjölmiðlasjó og útför við Okið, í fylgd Andra Snæs Magnasonar umhverfissinna og sjálfan sig, var mér hugsað til Noregs.

"Og hvers eiga Norðmenn að gjalda", spyrjið þið? Því er auðsvarað: Norðmenn þekkja, andstætt því sem gerist á Íslandi, muninn á jökli og íshettu (no: fonne sem er í raun sama orðið og fönnin okkar; Fonne-jöklar eru á ensku kallaðir ice-patches). Norðmenn hleypa heldur ekki hvaða fjölmiðlasirkus sem er upp á fjöllin hjá sér, t.d. mannfræðingum í fjársjóðaleit fyrir deildina sína heima í Texas með því básúna fávisku sína um jöklafræði, og bera til grafar jökul sem líkleg var aldrei jökull. Norðmenn rannsaka hlutina einfaldlega betur en menn virðast gera á Íslandi.

Kyrtill frá járnöld sem Landbreen-jökull hefur keflt. Ljósmynd Mårten Teigen, Kulturhistorisk Museum - Universitetet i Oslo. Lesið frekar hér um forngripi sem koma undan hlýskeiði því sem nú breytir jöklum í Noregi og annars staðar. 

Undan bráðnandi smájöklum Noregs og ísþekjum fjallstinda koma nú forngripir sem týnst hafa á 4000 ára tímabili, þegar jöklar byggðust upp og hörfuðu á víxl. Ísinn hefur varðveitt gripi sem menn týndu er þeir örkuðu um snævi þakin öræfin forðum á veiðum, lóðaríi eða ölvímu. Fyrr á tímum bjuggu menn lengra inni á öræfum en síðar og flestar afdalabyggðir í Noregi fóru svo að hverfa eftir að það kólnaði á sögulegum miðöldum á tímabili sem menn kalla Litla Ísöldin (ca. 1450-1900).

Norskir fornleifafræðingar hafa brugðist fljótt við og farið á svæði þar sem jökull er að hörfa á nútíma hlýskeiði (sem sumir telja fyrir víst að sé skapað af mannskepnunni, og hafa það fyrir trúarbrögð. Norskir fornleifafræðingar hafa tínt upp marga vel varðveitta gripi undan jöklum og snjóhettum, sem gerð eru góð skil á vefsíðunni https://secretsoftheice.com/ þar sem meðal annarra skrifar dugmikill danskættaður fornleifafræðingur, Lars Pilø að nafni, sem upphaflega er frá Sønderborg í Danmörku. Ég þekki lítillega til Lars þessa, þar sem hann las eins og ég fornleifafræði í Árósum. Þar lauk hann aldrei námi heldur fluttist til Noregs og lauk námi í Bergen, Einnig man ég eftir systur hans, Anne, sem var góðvinur tvíburabræðra sem bjuggu á sama gangi á stúdentagarði og ég í Árósi. Þeir lásu stjórnmálafræði. Einn tvíburanna kvæntist síðar góðri vinkonu konu minnar, en þær tvær eru einnig stjórnmálafræðingar. Svona er nú heimurinn lítill.

Línurit sem sýnir mismunandi stærð á "fonner" (smájöklum ice-patches) og jöklum á mismunandi tímum hlý- og kuldaskeið í Jötunheimum (Jøtenheimen). Skíðið frá Reinheimen (sjá efst) er frá járnöld. Sjá nánar hér. Við stefnum greinilega aftur á ástandið í byrjun og lok bronsaldar.

Fornleifafundur? við tind Oksins 2017

Nú aftur að Oki. Í september árið 2017 gengu félagar í FÍ hópnum "Næsta skref" á Ok, -  Félagi í þeim hóp er hinn góði drengur Sigurður Bergsteinsson, sem er starfsmaður Minjastofnunar Íslands. Hann skrifaði á FB um ferð sína á "fjallið sem var einu sinni jökull" eins og hann orðaði það á FB sinni. Það er þó stóra spurningin, hvort fjallið hafi nokkurn tíma verið eiginlegur jökull, eða réttara sagt að jökull hafi verið á fjallinu? Sigurður er, líkt og margir aðrir fornleifafræðimenntaðir menn, duglegur að horfa niður fyrir sig, fremur en fram á veg.

Og ég sem hélt að Siggi Bergsteinsværi hættur að reykja og kveikja í sinu vegna heimshitnunarinnar.Ljósmynd: Sigurður Bergsteinsson, birt á FB hans í September 2019.

Þess vegna fann hann í gönguferðinni árið 2017 skargrip í grjóturð skammt frá toppi Oksins. Þetta var glerhallur sem rammaður hefur verið í silfurumgjörð. Ekki var það falleg smíði og hafi líklegast týnst þarna af konu sem bráðnaði í hitanum er hún var þarna á göngu áður en félagarnir úr Næstu skrefum komu á staðinn.

Mér dettur í hug að spyrja Sigurð Bergsteinsson og Minjastofnun Íslands, hvor ekki sé hið besta mál að senda fólk út til að leita að leifum undan bráðnandi jöklum. Sigurður Bergsteinsson hefur þegar reynst stórtækur við forngripafund undan jöklum. Væri ekki tilvalið að láta Sigurð og minjaverði í héröðum þar sem jöklar eru enn til, ganga sér til heilsubótar í hvert sinn sem jökull bráðnar og deyr drottni sínum vegna synda Andra Magnasonar. Ef heppnin er með mönnum gætu þeir fundið heilfrosinn landnámsmann með vopnum og verjum sem skáka myndi íslíkinu Ötzy hvað varðar heimsfrægð - jú og ekki væri ónýtt á okkar tímum, ef upp úr klaka kæmi freðin fornkerling, vel rög, með belju í bandi. Hún myndi einfaldlega sigra heiminn.

En vinsamlegast flýtið ykkur hægt á Íslandi. Forfeður okkar í Noregi voru á hreindýraveiðum uppi á öræfum. Hreindýr hörfuðu oft upp á jökla til að vera laus við flugur og önnur sníkjudýr. Þar var auðvelt að veiða þau. Það voru líklega ekki miklar ástæður fyrir Forníslendinga að hætta sér upp á jökla.

Mannvistaleifar undan jökli og heimshitnun í dag

Nú er ég alveg viss um að HÍ fari að fjöldaframleiða fornísfræðinga til að sinna fornleifafundum undan jökli og snjóþekjum. En munum, Sigurður Bergsteinsson er frumherji slíkra fræða á Íslandi og menið sem hann fann sýndi óvenjumikið hlýskeið á fönninni á Okinu á okkar tímum, ekkert ólíku þeim sem áður höfðu breytt ásýndi Oksins eftir síðustu ísöld.

Þar með segi ég ekki, að hlýnun á okkar tímum geti ekki verið af mannavöldum. Ég er bara blendinn í trúnni og jafnan ekki auðtrúa. Ég væri líka viss um, að ég væri enn harðari á því að jöklabræðsla nútímans sé manninum að kenna (sérstaklega Andra Snæ), ef ég hefði komist með ranann í feita sjóði sem veita styrki til alls kyns rannsókna til að sanna heimshitnun af manna völdum. Það hefur Lars Holger Pilø ugglaust gert. Gegnt augljósum vitnisburði fornleifanna er hann gallharður á því að heimshitnun í dag sé einvörðungu af manna völdum (sjá hér). Gaman væri að vita hve mikið af rannsóknum Piløs, við hörfandi jökla í Noregi, eru fjármagnaðar af styrkjum til loftslagsrannsókna (les heimshitnunar). Persónulega finnst mér línuritið hér að ofan áhugaverðara en rannsóknir sem stundaðar eru eftir fjölmiðlaútfarir á löngu liðnum jöklum.

Að lokum er hér norskt háfjallabíó. Poppkorn bannað:

Heilög heimshitnun, Okið ok Andri Slydda

"Jú sko" (svo ég leggi af stað með alþýðlegu stílbragði Illuga Jökuls og Andra Slyddu), þá er ég alls ekki afneitari þess að smá heimshitnun sé staðreynd. Ég veit að alheimshiti er í dag mældur utan úr geymi og á allt annan hátt en áður - sem getur skapað mikinn mun á mæliniðurstöðum nú og áður.

Oft furðar það mig hins vegar, hve langt menn ganga í húmbúkki og svindli til að æsa auðtrúa lýðinn í fjölmiðlum. Margt ungt fólk sem afneitar gamaldags hræðslutrú (Kristni og Íslam) vill ólmt trúa því að heimsendir vegna heimshitnunar af mannavöldum sé í nánd. Fólk sem langar að trúa án vísindalegra raka er eins konar trúarhópur, en æðsti Guðinn er þó eins og oft áður hræðslan. Hræðsla er sem kunnugt er alsystir Heimsku og Fáfræði. Heldur leiðinlegar systur það.

Grillplata á Okið

Bráðlega á að setja minningarplötu um Ok, hinn fyrrverandi jökul. Það er nokkuð vel af sér vikið, því Ok hefur líklega aldrei verið jökull á síðastliðnum tveimur öldum, ef fræðileg skilgreining á jökli skal notuð.

Bandarískur mannfræðingur með alvarlegt tilfelli af athyglisgreddu er ásamt Andra Slyddu orðinn að útfararstjóra fyrir Okið. Hún skrifar grein eftir grein í tímarit Westra af lítilli visku eftir eina helgarferð á Íslandi, þar sem gervinorðurljósin í Perlunni dáleiddu hana. Eftir smá rótarkaffisopa og lífrænt sushi með Andra var hún alveg seld.

Menn sem nú ætla að reisa Okinu bautastein, halda því gjarna fram að Ok hafi verið jökull, og nota stærð hans áætlaða snemma að vori í lok 19. aldar til að bera saman við fönnina á fjallinu í dag.

Ef útlínur Oksins, sem menn rugla oft við gíginn Broskarlinn) sunnan við hinn meinta jökul, er skoðaðar á mismunandi loftmyndum frá 20. öld (sem reyndar voru allar teknar á mismunandi tímasumar) kemur í ljós að Okið hefur ekki tekið sérstaklega miklum breytingum á 20. öld. Sjá ágæta BA-ritgerð Maríu Jónu Helgadóttur frá 2017 um Okið. Fræðist.

Það er svo nú á 21. öld að bráðnum snjóalaga á Okinu verður meiri, enda hefur meðalhiti hækkað af einhverjum ástæðum, sem ég vill ekki útiloka að séu manninum að kenna, þó að blessaða sólin verði ekki heldur sýknuð í þetta sinn, frekar en oft áður.

Ég vona að útförin við Okið verði falleg og eftirminnileg. En hvenær verður svo útför heimskunnar og auðtrúar haldin á Íslandi og Gróa á Leiti heigð með þeim?

Þegar jökull er ekki jökull í fræðilegum skilningi, og stærð hans, sem mæld var á óþekktan hátt á 19. öld, er borin saman við stærðina í dag er harla fyndið að sjá fullorðið fólk halda útför fyrir "jökul" á öræfum Borgarfjarðar og keyra þangað í jeppum sinum með heimspressuna í eftirdragi.

Ef Okið hefur nokkur sinni verið jökull, ef til vill á 18. öld, sem ég tel mögulegt, er nú haldin útför fyrir jökul sem löngu leið. Því er sannast sagna frekar nekrófíl stemmning yfir því að tengja meintan dauða Oksins við heimshitnun á hinum síðustu og verstu tímum. Það er eitthvað æði í gangi og stundum grunar mann að mannskepnan þurfi að hafa "hótun yfir höfðinu" til að geta séð tilgang með lífinu. Margt er okið. Ef það eru ekki kjarnorkuvopn, eru það lofsteinar, hriplekt ósónlag, ísöld, "smog" og nú  blessuð heimshitnun. Heilagur andskoti, var ekki nóg að sjá að dómsdagstrú eingyðistrúarbragðanna var útbúinn til að halda lýðunum þægum og meðfærilegum.

Andri Slydda (formlery known as "Snær"- sá er bráðnaði) Magnason

Mikil bévítis vitleysa er nú grein Andra Snæs í the Guardian um daginn. Sjáiðið (svo notað sé annað stílbragð úr föndurkassa Andra og Illuga Leysingavatnssons).

Andri Snær er kappinn sem malaði sjálfum sér stórfé úr sjóðum gamals nasista, sem stal af gyðingum í Frakklandi sem Þjóðverjar losuðu CO2ið úr á sínum tíma. Þegar ég skrifaði um þá auðfengnu kolefnisvasapeninga sem Andri Snær komst með betlihöndina í (sjá hér og hér), bannaði hann mér að birta mynd af sér við frásögn mína af "heiðri" þeim honum var sýndur. Venjulega hefur Andri Snær ekkert á móti myndum af sér sjálfum, en þegar einhver sá að styrkur sem hann fékk var ataður blóði gyðinga, vildi hann ekki að andlit sitt væri sýnt. Ég dó ég ekki ráðalaus og fann gamla mynd af Andra ungum í Lederhosen.

The hills are alive, but the Ok is tot and gone, Judentotesgelderhalter Andri Slydda als Jüngling auf Gletscher-Suchen im Alpenlandschaft.

Andri Snær, meðhjálpari við útför Oksins: Sýndu mér bílana þína ég skal segja þér hve marga jökla þú hefur brætt?

Allir útlendingarnir sem mæta í staursetningu Oksins með Sankti Andra, losa líka glás af CO2 með því að fljúga til Íslands. Þeir bræða örugglega hettuna af Eiríksjökli með þessum áhuga sínum á að komast í jarðaför jökuls á Íslandi. Sá áhugi á því miður ekkert skylt við skynsemi.

Ágæti, lífræni Andri, geturðu ekki farið að skrifa almennilegar bókmenntir, í stað þess að vera í þessum tilfinninga-klámbissness?

Kult-leiðtogahlutverkið fer Andra frekar illa. Andri er nefnlilega ekki eins grænn og hann vill vera láta. Heimshitnun er ekki "fiktsjón" heldur vandamál sem verður að leysa án þess að jökull, sem aldrei var eiginlegur jökull, sé heygður af létttjúlluðu fólki sem tekur á sig allar syndir heimsins svo að vitleysan megi lifa að eilífu. AMEN á eftir efninu.

Sjáiði svo hér hve langt á eftir tímanum Andri er.

Fönnin á Oki á stöðugu undanhaldi