Nú gerist Bjarni bjöllusauður íslenskrar fornleifafræði

Litlar bjöllur frá landnámsöld, höfðu fundist einar fjórar á Íslandi, þegar Bjarni F. Einarsson og teymi hans bætti einni í safnið nú fyrir skemmstu. 

Bjarni fann sína bjöllu við rannsóknir í hinum merku rústum/fornminjum austur á Stöð í Stöðvarfirði (sjá mynd efst), þar sem er ein mesta náma forngripa frá landnámi Íslands. Menn deila hins vegar um, hvort á Stöð sé fundið "norrænt landnám fyrir norræna landnámið" líkt og Bjarni vill vera láta.

Bjallan frá Brú

Fjórar bjöllurnar, þ.e. 1) sú bjalla sem nú er fundin á Stöð, 2) bjalla úr kumli að Kornsá í Austur-Húnaþingi (Kumlateigur, Kt 63), 3) bjalla frá Brú í Biskupstungum (Kt 35) og loks 4) bjalla sem fannst í bátskumli III að Litlu-Núpum í Aðaldal árið 2012, eru örugglega af gerð sem talin er vera frá Englandi og er stundum skilgreind sem Hiberno-Norse.

 

Bjallan frá Litlu-Núpum í Aðaldal

Breski fornleifafræðingurinn Colleen Batey hefur m.a. ritað um þessar bjöllur (Sjá hér) og einnig má benda á þessa grein til að sjá fleiri bjöllur af svipuðum toga á Bretlandseyjum. Þess ber sömuleiðis að geta að skyld bjalla hefur einnig fundist á Jótlandi og mun ég setja inn mynd af henni þegar ég kemst yfir hana.

Bjallann frá Fresweick á Caithness, Katanesi, á Skotlandi.

Bjalla frá Fæsted á S-Jótlandi. Myndin er birt með leyfi Lars Grundvads fornleifafræðings við safnið í Sønderskov.

5) Fimmta bjallan sem fundist hefur á Íslandi, sem fannst í bátskumlinu í Vatnsdal í Patreksfirði (Kt 54), gæti verið að sömu gerð, en það er ekki hægt að segja með vissu vegna lélegrar varðveislu (sjá hér síðar). Um hringaskreytið sem er á fjórum bjallnanna má lesa hér.

Til heiðurs Bjarna syngur Bob frændi hér sálminn Ring them bells: