Hvar er krossinn á Bessó?

Fjör er loks að færast í yfirstandandi forsetakosningar, sem hingað til hafa verið hálfdaufar.

Ekki er að sakast við forsetann. Hann þarf ekkert að aðhafast og er það viturlegast í stöðunni. Hann er bara maður sem fylgir starfslýsingu sinni og heldur ekki eins og lítið brot þjóðarinnar að hann búi í Bananaríkjunum.

Einn örgustu stuðningsmanna kauphallar-Franklíns fór mikinn á FB sinni í gær, 22.júní 2020, og setti fram nær vatnshelda  ameríska samsæriskenningu um hvarf krossins á spírunni lágreistu á Bessastaðakirkju. Hafið þið tekið eftir því að krossinn er farinn?

Þvílíkt og annað eins.

Enginn kross var á turnhattinum á 19. öld. Turninn stóð fullbyggður árið 1823, og það ártal stóð á vindfánanum.

Stuðningsmaður Franklíns skrifaði reyndar tvær færslur; Ein fauk út í Álftanesvindinn seinni partinn í gær, því hann sá ugglaust að hann hafði hlaupið örlítið á sig, þótt hann hefði glögglega sýnt fram á að kross sem á kirkjunni fallegu var sé horfinn. Kross var líklegast ekki settur á Bessastaðakirkju fyrr en eftir 1940, eða eftir lýðveldisstofnun.

Fyrri færsla mannsins leiddi til þess að vinir áskoranda Guðna forseta fóru mikinn. Sumir töldu að Guðni hefði látið fjarlægja krossinn vegna þess að hann væri trúlaus. Aðrir töldu víst að hann hefði horfið í skjóli nætur vegna þess að forsetafrúinn er gyðingur (sem hún reyndar er ekki).

Menn þurrkuðu sem betur fer ekki skítuga skó sína á Dorrit blessuninni í þetta sinn. Stuðningsmenn Franklíns töldu sumir hverjir að kirkjan væri orðin moska, en aðrir voru vissir um að Kínverjar hefðu keypt krossinn af kirkjunni. 

Stuðningsmenn Franklíns eru svo sannarlega ekki alþjóðasinnar, nema í samsæriskenningunum sínum - svo mikið er víst.

Fyrir fáeinum árum misstu Íslendingar enn einu sinni af stórgóðri heimild um Bessastaði. Vasinn á myndinni, sem boðinn var upp í Kaupmannahöfn og sem Fornleifur ritaði þá um, sýnir ekki kross á Bessastaðakirkju. Þetta er með nákvæmustu myndum af kirkjunni frá 19. öld. Vasinn er í miklu uppáhaldi hér á ritstjórnarskrifstofunni.

Stuðningsmaður Franklíns hafði hringt í forsetaembættið og þjóðkirkjuna og þar komu allir af fjöllum. Ég held meira að segja að þjóðkirkjan hljóti að hafa benti manninum á, að það þurfi ekki að vera kross ofan á kirkjum.

Eftir að ég hafði vinsamlegast bent stuðningsmanni Franklíns á að til væri prýðisgóð skýrsla um útlit, þróun og viðgerðir Bessastaðakirkju eftir Þorstein Gunnarsson arkitekt og leikara. Í skýrslu þeirri kemur óbeint fram að kross hafi ekki verið á turnspírunni fyrr en á 20. öld. Hann hvarf síðan við viðgerðir á kirkjunni árið 1998. Á 19. öld og fram á þá 20. var á turnspírunni flötu spjót sem gekk meðal annars í gegnum ríkisepli og vindfána með byggingarári kirkjunnar.

Benedikt Gröndal málaði þessa mynd árið 1844. Engan Kross má sjá en fluga hefur nær dritað á vindhanann á turninum sem var reistur úr grjóti úr Gálgahrauni. Ætli Gröndal hafi verið alþjóðasinni eða kommi?

Þegar þarna var komið við sögu sá stuðningsmaðurinn að sér og fjarlægði allar athugasemdir, og byrjaði upp á nýtt. Hann leitar eðlilega enn að krossinum, því kauphallaforsetar verða vitaskuld að hafa kross til að krjúpa við þegar þeir setja fólk á hausinn.

Þrátt fyrir nýja færslu um krossleysið á Bessó er aftur komið fólk á FB stuðningsmanns Franklíns sem veltir fyrir sér krossleysi vegna Kínverja og Múslíma. En þeir hafa nú verið fullvissaðir um að Þorsteinn Gunnarsson Arkitekt sé á bak við hvarfið og augu hans er auðvitað hálfkínversk.

Eina spurningin sem réttmæt er varðandi Bessastaðakrossinn er þessi: Af hverju var ekki sett upp upphaflegt spíruskreyti, fyrst menn voru að setja kirkjuna í sitt upphaflega form.

Kirkjan á Bessastöðum stendur hálfkollótt án krossins sem var sett á turnhattinn flata á seinni hluta 20. aldar. Best væri ef Guðni fagnaði sigri sínum með því að kosta nýtt turnspjót með epli, vindfána og öðru pjátri. Nóg hefur Guðni sett af gulli til hliðar og hann er áhugamaður um sögu og er mér um margt sammála, en auðvitað ekki um allt.

Stuðningsmenn Franklíns er annað hvort svo ungir eða svo elliærir að þei muna ekki eftir þessum 5 kalli. Framhlið hans sýnir styttuna af Ingólfi þrælahaldara og stöðvarbraskara, sem sögulaus þjóð vill rífa niður af manngæsku við blökkumenn í Bandaríkjunum. Bakhliðin sýnir Bessastaðakirkju án Kross. Ekki er nema von að krónan hafi fallið þúsundfalt í gengi eftir að þessi seðill sá dagsins ljós. Best hefði verið ef á fimmkallinum hefði staði in God We Trust eins og á dollurunum á peningaeik Franklíns westur í Ammríku.

Ritstjórn Fornleifs telur víst, að ef kauphallar-Franklín ætti nokkra von um að verða forseti, þyrfti ekki að setja vindhana á kirkjuna, því einn yrði fyrir í Bessastaðastofu. Flöktandi dalur (dollar) kæmi væntanlega í stað vindfánans og gylltur kjétbauti (hamborgari) í stað ríkiseplisins og jafnvel kjúklingabiti af klofnum hana. En þannig steikarteinn (á franklínsku kallast slíkur teinn Barbecue skewer) verður þar nú ekki.

Athugasemdir

[Halldór Egill Guðnason, 24.6.2020 kl. 02:03]

 Þeir sem ekki sjá mun á vindhana og krossi ættu nú sennilega ekkert að gapa mikið á torgum í nafni hvaða málstaðar eða manns sem er. Kosningar eða ekki.

 Þakka snarpan pistil.

 Góðar stundir, með kveðju að sunnan.