Eros í Reykjavík

Þegar ég heyrði hér um árið um danska dátann, sem tróð sér inn í Kaupþingsbanka í Reykjavík í annarlegu ástandi, stal þar hundraðköllum, dó svo og reis upp frá dauðum eftir kossa og hnoð í lögreglubíl, kemur upp í huga mér bókin Eros in Reykjavík, sem er skáldsaga á hollensku.

Bók þessi var eftir hollenska gyðinginn og hommann Ali Cohen (1895-1970), sem aldrei kom til Íslands að því er ég best veit. Bókin kom út árið 1931 í Amsterdam hjá Querido forlaginu.

Söguþráðurinn er þessi í grófum dráttum:  

Þrjú skip eru stödd í höfninni í Reykjavík, norskt skip, danskt herskip og Eros, glæsilegt, hvítt farþegaskip sem er komið frá Skotlandi, en sem siglir undir fána fjarlægs lands. Áhöfnin og farþegarnir um borð hafði farið víða um lönd. Veisla er skipulögð á Eros að næturlagi og íslenskum stúlkum úr landi og áhöfnum hinna skipanna er boðið til hennar. Þetta er hörkupartí og menn komast að ýmsu um söguhetjurnar í því annarlegu ástandi sem sumir veislugesta komast í. Daginn eftir fara sumir ferðalanganna af Eros með íslensku blómarósunum í bíltúr til goshvers sem spýtir upp vatni einu sinni á dag. Má telja víst, að þar sé verið að segja frá Geysi. Danskur matrós, sem í hita veislunnar kvöldið áður, kemst að ýmsu um sjálfan sig, reynir að þvo af sér þær uppgötvanir með því að kasta sér til sunds í höfninni. Ekki vill betur til en að hann fær krampa og drukknar.  

Bókin er hómó-erótísk, eitt fyrsta verk af þeirri tegund á hollensku. Það þýðir á mannamáli, að dátinn sem drukknaði var ekki eins og Fylludátar voru flestir, en þeir döðruðu við íslenskar stúlkur og skildu eftir sig mörg efnileg börn með bætt erfðamengi á Íslandi. Dátinn sem drukknar í sögunni Eros in Reykjavik sigldi á önnur mið og banka en félagar hans. Kannski hefur dátinn sem vildi ná sér í hundraðkarla í Kaupþingi komist að hinu sanna um sjálfan sig í teiti kvöldið áður. Hver veit?

Lodi Ali Cohen árið 1940. Málverk eftir Kees Verwey sem hangir í Frans Hals Museum i Harleem í Hollandi.

Lodewijk (Lodi) Ali Cohen, eins og höfundur hét fullu nafni, starfaði lengstum sem lögfræðingur. Hann lifði af stríðið og var þekktastur fyrir ljóð sín og fyrir að hafa snemma verið yfirlýstur hommi.