Norsk super-nationalisme ?

Þessi pistill verður ekki ritaður á norsku, því ég geng út frá því að allir Norðmenn, sem lesa þetta af tilviljun, geti skilið það sem ég skrifa - annars væru þeir ekki að heimta hitt og þetta sem hinn almenni borgari í Noregi getur hvorki lesið stafkrók af né skilið tangur né tetur í.

Af mikilli undrun hef ég fylgst með skipunartóni norskra menningaryfirvalda, þegar þeir heimta gripi úr erlendum söfnum. Tónninn er heldur hjákátlegur og minnir örlítið á þann tíma að sumir Norðmenn fóru að skipa fyrir í þýðverskum stíl fyrri rúmum 80 árum síðan.

Dæmi Nationalbibliotekar Aslak Sira Myhre, 28.12.2021:

"Myhre forteller at han ikke tar nei for et svar og at han har invitert seg selv til København for å diskutere dette videre." (sjá hér).

Hér þykja mér Norðmenn ríða hærri hesti en þeir geta beislað, og það enn eina ferðina.

Sumir fornleifafræðingar muna eftir bók norska listfræðingsins og andspyrnumannsins Martin Blindheims um "norska gripi í erlendum söfnum": Norge 872-1972 : middelalderkunst fra Norge i andre land (1972) sem var eins konar kröfugerð sem ákveðinn hópur í Noregi gerði á hendur þeim sem Blindheim taldi hafa stolið norskum gripum.

Þótt krafan gengi út á að fá gripina hér og nú, var víða hlegið að þessum pésa Blindheims, því mikill hluti gripanna hafði enginn bein tengsl við Noreg. M.a. var krafist gripa frá Íslandi sem lentu á þjóðminjasafni Dana.  Nú hlægja menn af ritum eins og fyrrgreindum bæklingi Blindheims - en greinilega eru enn til Norðmenn með sömu drauma og Martin Blindheim. Þeir ríða þó aftarlega á merinni og hafa greinilega ekki fylgst með því sem gerist í safnaheiminum.

Codex Frisianus

Norska krafan nú er svipað mál og krafa Blindheims. Þjóðerniskennd Norðmanna er oft hjákátlega sterk, og sterkari en að þeir láti sér segjast, t.d. varðandi Codex Frisianus (AM 45 fol.). 

Árni Magnússon keypti Codex Frisianus, sem er íslenskt handrit, og ánafnaði Hafnarháskóla. Það stendur hvergi "Made in Norway" á því handriti, þó vel sé að gáð.

Mér hugnast ekki norskar kröfugerðir, er þeir krefjast átta handrita frá Danmörku. Þar af eru fjögur af alíslenskum uppruna. Háreyst íslensk mótmæli við boðaða komu Landsbókavarðarins Myhre til Kaupmannahafnar væru við hæfi. Hin norska kröfugerð er nefnilega út í hött. Hún er barnaleg og ekki í takt við tímann.

Ég hef heimsótt nokkrar sýningar á síðari árum, þar sem hægt var að fletta nokkrum síðum af fornu handriti - í stafrænu formi. Þótt nú verði menn að spritta af, væri slík lausn tilvalin fyrir Norðmenn. Íslensk handrit, sem ekki þola ljós, eiga ekkert erindi á fasta sýningu í Noregi. Tæknilega séð er ekki nauðsynlegt að ýta á takka eða snerta skjá. Á sýningu í Hollandi nýlega var nóg að veifa hendinni létt til að fletta síðu. Slíkt er miklu betri aðferð en að afrita handritið líkt og gert var forðum, og öruggara en að senda gersemar með Norwegian á fyrsta farrými.

Ef norskir forsvarsmenn safna skilja ekki að hluti menningararfs er mjög viðkvæmur og þolir ekki lýsingu eða hitabreytingar, eru þeir kannski ekki hæfir til sinna starfa. 

En taglhnýtingurinn Aslak Sira Myhre yfirbókavörður (sjá efst), sem á sér rauðleita fortíð í pólitík en ekki í neinum fræðum, ætlar til Kaupmannahafnar að rífa kjaft. Það er alltaf fyndið, er i ljós kemur að margir vinstri menn eru í raun meiri þjóðernissinnar en flestir aðrir í stjórnmálum, þó þeir engist um við að sannfæra fólk um að því sé öðruvísi farið.

Íslendingar í Kaupmannahöfn ættu að láta Áslák hárfagra heyra skoðun sína. Við þurfum ekki að vera undirtyllur í þessu máli. Einn þriðji hluti þess sem Norðmenn heimta til ótímasettrar sýningar í Noregi eru íslensk handrit sem ekkert erindi eiga til Noregs og aldregi.

Þegar Aslak Sira Myhre ætlar til Kaupmannahafnar, því hann þolir ekki að fá neitun, er það án faglegrar þekkingu og yfirvegunar. Hann er reyndar aðallega þekktur sem þreytandi kjaftaskur i Rød Valgallianse.

Mótmælum norskri frekju og yfirgangi! Norska öldin er löngu liðin hvað Ísland varðar.