Trumban heim til Trymbilsstaða

Mörg aldan bylur á Dönum þessa dagana, og ekki bara Malik. Ef Lilja er ekki að heimta handritin heim á fyrirhugaðar túrhestasýningar, þá vilja menn heilu trommusettin í heimahagana.

Nú fá Samar frændur vorir loksins eina trumbu sína heim, eftir að hafa beðið Danadrottningu um hana (sjá hér). Hennar hátign notar ekki trumbur og enginn fræðimaður í Danmörku hefur skrifað neitt að viti um þessa Samatrommu.

En líklega vita fæstir, að á síðari árum hefur eitt hinna helgu hljóðfæra Samanna horfið af safni í Evrópu (sjá hér).

Menningararfurinn er vanmeðfarinn og er ekki einvörðungu ógnað af túrhestadraumum heldur einnig af bíræfnum þjófum, flóðum í kjallara menningarhúsa og flugvelli í túnfæti handritageymslu. Margs ber að gæta.

Um trommur þessar má upplýsa, að eftir Þrjátíu ára stríðið fór sá kvittur á kreik í Evrópu að velgengni sænsku herjanna í stríðinu væri vegna þess að þeir nýttu sér mátt samískra seiðkarla (shamananna). Til að andmæla því áliti og orðrómi fór yfirkanslari Svíþjóðar, Magnus Gabriel De la Gardie (1622–1686), fram á það við Fornleifastofnun Svía að hún birti greinargerð um samísku löndin. Hann bað landstjóra Västerbotten-héraðs, Johan Graan (um 1610–1679), sem var Sami í báðar áttir, en upp alinn hjá sænskum presti í Piteå, að leggja fram skýrslur frá klerkastéttinni á svæðinu. Þessar skýrslur voru sendar De la Gardie og hinum þýskfædda sænska prófessor Johannes Schefferus (1621–1679) sem var höfundur verksins um Samana. Stórsvíar vildu gera lítið úr mætti Samatrommunnar og fullvissa nágrannaþjóðir um að Stórsvíar stunduðu ekki kukl og forynju í hernaði - Mér var eitt andartak hugsað til kafbátaleitar Stórsænska hersins og dróna sem einhverjir dónar fljúga nú yfir bannsett svæði í Svíþjóð. Kannski væri ekki vitlaust að reyna Samatrommur til að fullkomna slíka leit, nú þegar öll ráð hafa verið þaulreynd.