Fćrsluflokkur: Mannréttindi

Holy Olaf leggst á Landakot

Teknir í rass

Athafnaskáldiđ Olaf J. Olafsson í New York er búinn ađ rita enn eina bókina, sem byggir á atburđum sem aldrei áttu sér stađ, ţó hann haldi öđru fram. Nú, ţađ er auđvitađ ekki í frásögur fćrandi. Ađ skálda er nú einu sinni ţađ sem skáld hafa ađ atvinnu, ţegar ţeir eru ekki ađ stjórna stórfyrirtćki. En annars skrifa menn frekar eins konar sagnfrćđi. En sannleikurinn eđa nćstum ţví hann, verđur aldrei eins vinsćl metravara og tilfinningaklám og rugl í ekta skáldsögum. Misjafn er nefnilega smekkur manna.

Mig grunar ţó ađ Olaf í Nýju Jórvík telji sig hafa lagst á skriđ yfir sundiđ til sagnfrćđinganna hinum megin viđ flóann. Í viđtali á RÚV heldur hann ţví fram, ađ ţađ sé alvitađ ađ glćpir hafi veriđ framdir í Landakotsskóla á síđustu öld. Vandamáliđ fyrir hinn verđandi drama-documentarista Olaf J. Olafsson, er ađ ţađ liggur akkúrat engin sönnun fyrir ţví sem hann heldur fram um glćpi í Landakotsskóla, nema ađ mađur álíti ađ ósamhangandi sögur meintra fórnarlamba séu sannanir, eđa ađ dómur rennusteinsins í Háuhlíđ sé réttvísin á Íslandi. Olaf er ţví enn skáld eđa afar lélegur sagnfrćđingur.

Ţađ litla sem verđandi lesendur Olafs eru búnir ađ fá ađ vita um söguţráđinn í nýju bókinni hans er ađ frönsk nunna, á vegum Vatíkansins, sé ađalhetja bókarinnar. Harla ólíklegt má ţó ţykja ađ Vatíkaniđ sé látiđ senda nunnu til rannsókna á brenglun kirkjunnar ţjóna, ţví Vatíkaniđ lét barnaníđ óafskipt í aldarađir. Ţađ var nćstum álitiđ privilegium lćrđra manna ađ leggjast á börn, eđa í ţađ minnsta ađ nýta sér primus ius noctis ef ţeir voru ekki fyrir börnin. 

french nun"Je suis française", écrivait la religieuse

Frönsk nunna reddar málunum

Ađ frönsk nunna a la madame Joly sé fengin til ađ pota í kaunin er ólíklegt. Frakkar hafa svo ađ segja ekkert komiđ ađ kaţólsku starfi á Íslandi, nema austur á fjörđum á međal Pompóla. Frakkar ofveiddu fisk og stöguđu ţess á milli í slitiđ erfđamengi einstaka fjölskyldna ţar sem ţumbaraháttur var farinn ađ sliga karlpeninginn og vćg Down-heilkenni skinu óbeint út úr ásjónum sumra manna.

Olaf

Mynd af Olaf J.. Ţess má geta ađ upphaflega hét Olaf Ólafur Jóhann Ólafsson.

Ţegar Olaf tekur upp á ţví í nýrri bók ađ segja "sannsögulega" sögu, sem ugglaust verđur einnig gefin út á kostnađ höfundar á ensku, fćr umheimurinn ađ vita ađ glćpir hafi veriđ framdir í Landakotsskóla -- ţó svo ađ engin sönnun hafi enn veriđ fćrđ fyrir ţví og enginn hafi veriđ sóttur til saka.  En til langrar framtíđar mun Ísland samt standa á listum yfir illmennsku erlendra presta gagnvart ungviđinu. Íslendingar eru líka afkomendur brenglađra, kristinna kynlífsţrćla frá Skotlandi og Írlandi svo vitnađ sé í léleg skáld međal vísindamanna. Sögufölsun í skáldsögum geta náđ ţó nokkru flugi. Fama est...

Mig grunar ađ ef Olaf Olafsson takist vel upp í ţessari bók sinni, ţá trúi alheimur ţví von bráđar ađ útlendir kaţólskir prestar hafi nauđgađ börnum á Íslandi í stórum stíl. Sumt fólk kann eins og alkunnugt er ekki ađ gera greinarmun á sagnfrćđi og skáldsögu.

Ţegar hvíthćrđir menn á sextugsaldri eins og Olaf fara ađ leika listir Judith Krantz er mikil hćtta á ferđum. Venjulega er brunnur skálgyđjunnar ţá ţurrausinn hjá ţeim greyjunum og ţeir hella sér yfir viđfangsefni sem ţeir kunna ekkert á og hafa enn minna vit á, reknir áfram af fordómum. Útlendingar eru alltaf illmennin á Íslandi. Tommi plastbarki var til dćmis prettađur af ítölskum lassaróna. Íslendingar eru viljalaus hismi ţegar kemur ađ vondum útlendingum (tekiđ skal fram ađ höfundur ţessar bloggs er hálfur útlendingur - svo passiđ ykkur bara).

Bjarna saga barnariđils

Vćri ekki nćr ađ skrifa skáldsögu, eđa nýja Íslendingasögu, Bjarna sögu barnariđils, um alla Íslendingana sem hafa nauđgađ börnum og gera enn. Lesiđ ţiđ ekki dagblöđin og horfiđ ekki á fréttir? Algengasta fréttin á Íslandi áriđ 2017 var barnaníđ? Sögubrot um skyldleikarćktarsemina á Íslandi vćri hćgt ađ bćta inn í söguţráđinn. Ţađ gćtu orđiđ ađ góđu efni fyrir sjónvarpsframhaldsmyndirnar Ice Incest I-IV, framleidd af Time Warners Inc, međ einn af hinum valinkunnu runkurum í Hollywood sem leikstjóra. Kevin Spacey hefđi getađ leikiđ prestinn Ágúst Frans, en er hann víst fjarri góđu gamni.

spacey-church

Hinn sauđgrái almenningur á Íslandi, sem virđist hafa furđumikinn áhuga á öllu kinky, getur svo fróađ safaríku ímyndunarafli sínu međ senum ţar sem Fräulein Margrét Müller og séra George (Ágúst Frans) eru í hörku sleik undir altarinu í Landakotskirkju, blindfull af árgangsmessuvínum og étandi oblátur líkt og vćru ţađ kartöfluflögur - og ţess á milli séđ Guđmunda og Sigurđa ríđa börnum sínum í vistvćnum torfhúsum úti á andnesjum, eđa í svokölluđum hobbit-húsum (sem einnig hafa nú veriđ nefnd "turf chateaux" samkvćmt UNESCO sem haft hafa sér til hjálpar illa gerđa íslenska heimildamenn međ minnimáttarkennd), međan Gudda og Munda eru ađ lessast úti í hlöđu eins og englar međ húfur og rauđan skúf, í peysu.

Góđa skemmtun píratar og ađrir pervertar!

Vilji menn fá betri innsýn í Landakotsfáriđ, ţar sem íslenskir xenófóbar međ kynóra eru ekki sögumennirnir, má fara á ţessa síđu ţar sem er ađ finna blogg ritađ í fyrra sem inniheldur fjölmarga hlekki í greinar sem ég hef skrifađ um Riftúns- og Landakotsmál. Sagnfrćđilega séđ er ég feti framar en nunnan hans Olafs J. Ég er ţó ekki viss um ađ sannleikurinn muni sigra.


Zweig og tveir íslenskir skallar

120827_r22467_g2048

Um síđustu helgi dreif ég mig í tvöbíó á Grand Teater í Kaupmannahöfn til ađ horfa á kvikmyndina Farewell to Europe. Myndin er afar litrík og heimildatrú innsýn í síđustu ár rithöfundarins Stefans Zweigs. Grand Teater er líka ágćtt bíó. Ţar má t.d. ekki éta pop corn.

Bíóiđ er hins vegar jafnan stútfullt af gömlum hommum, sem og ekkjum og ekklum í leit ađ síđbúnum tangó - eđa sjálfum sér. En einhvers stađar verđa vondir ađ vera. Ég var nú bara í bíó međ konunni minni og er enn ekki kominn međ Alzheimer. Leiđ eins og unglingi á mynd bannađri börnum.

Síđan ég tók alla mögulega og ómögulega áfanga í ţýsku í MH, á síđustu öld, hef ég átt auđvelt međ ađ lesa ţýsku, jafnvel flókna lagatexta. Ég hef setiđ á skjalasöfnum í Berlín, mér til mikillar ánćgju. En ţrátt fyrir "afburđarskilning" minn á ţýsku, hefur mér alltaf ţótt erfitt ađ líta á Zweig sem ţá hetju og mikilmenni sem ađrir sjá í honum. Líka ţegar ég les Veröld sem var á íslensku. Ţeir sem álíta ađ Zweig hafi veriđ "Europeanisti" og "Internationalisti" leggja líka allt annan skilning í ţau orđ en Zweig gerđi sjálfur, ef hann hefur yfirleitt velt ţeim fyrir sér. Ég leyfir mér ađ ţýđa ţessi orđskrípi ekki yfir á íslensku til ađ valda ekki ónauđsynlegum misskilningi.

Mér fannst kvikmyndin Evrópa kvödd (stađfesta ţessa skođun mína, sem er ţó líklega ađeins stađfesting á ţví ađ ég hafi aldrei skiliđ ţennan mikla rithöfund eins vel og allir ađrir. Konan mín sem líklega hefur lesiđ meira en ég eftir Zweig, en á dönsku, ţekkti ekki endalok hans fyrr en hún sá kvikmyndina en taldi myndina sýna einlćgan, lítillátan og fórnfúsan mann í Zweig. Ég nenni ekki lengur ađ rífast um slíkt, enda kona mín miklu betur og meira lesinn en ég í heimsbókmenntunum.

Myndirnar efst af Zweig segja heldur ekki allt, en ég valdi ţćr til ađ leggja áherslu á mína skođun á Zweig sem veikgeđja súperegóista, sem var ţóknunargjarn viđ ríkjandi stefnur. Ţađ kemur svo vel fram í kvikmyndinni, ţar sem hann segir ţátttakendum á PEN-ráđstefnunni í Buenos Aires ađ hann telji ekki hlutverk sitt ađ gagnrýna Ţýskaland nasismans.

En, ég hef aldrei taliđ fólk sem fremur sjálfsmorđ ţegar ekki er brýn nauđsyn til ţess, lítillátt. Rannsóknir sýna ađ fólk sem hafur gaman ađ ţví ađ taka sjálfsmyndir og selfies sé hneigđara til sjálfsmorđa en ađrir sem minna gera ađ slíku. Ég trúi ţví nú mátulega, en yfirgengileg naflaskođun er aldrei holl.

Markviss Tómas

Íslenskir skallar smástjörnur í góđri kvikmynd

Mér ţykir eins og góđum Íslendingum sćmir merkilegra ađ tveir íslenskir skallaleikarar eru međ hlutverk í kvikmyndinni, ţeir Benedikt Erlingsson og Tómas Lemarquis. Tómas hinn Markvissi er skilgreindur međal ađalstjarna myndarinnar, enda fyrir löngu orđinn heimsţekktur kvikmyndaskúrkur. Hann leikur franskan blađamann, Lefevre, sem ekki skílur orrrd í týsku, og fer létt međ ţađ. Tómas er sannfćrandi ţrátt fyrir íslensk höfuđlag sitt og augu. Hárgreiđslan er óađfinnanleg ađ vanda.

Benedikt leikur örlítiđ hlutverk, líkast til afguđ okkar Íslendinga, sjálfastan Laxness. Hann er náttúrulega í tweedfötum á PEN ráđstefnunni í Buenos Aires áriđ 1936, og rýkur fyrstur upp til ađ samţykkja tillögur ráđstefnunnar til stuđnings heimilislausu fólki eins og Stefan Zweig.

Íslenskir leikarar eru eins og svartir sandar sunnan jökla. Ţeir taka allt í einu upp á ţví ađ blómstra og verđa áđur en varir orđnir ađ miklu skóglendi, sem skagar upp í Svartaskóg og Skíraskóg. Ţó ţeir séu kollóttir.

Benedikt Erlingsson

Benedikt Erlingsson lengst til vinstri međ Laxness-tilburđi, stendur upp fyrstur til ađ sýna stuđning sinn ţeim sem hafa veriđ neyddir í útlegđ. En studdi Laxness ofsótt fólk? Hvađ međ Veru Hertzsch og Sólveigu Erlu dóttur hennar? Stóđ hann upp fyrir gyđingum og öđrum ofsóttum á Ólympíuleikunum í Berlín 1936? (sjá hér). Ekki er ég nú viss um ţađ.

Hvađ er svo hćgt ađ lćra?

Benedikt og Tómas fá gullpálma Fornleifs og sköllóttu Berlínarbolluna fyrir leik sinn í Evrópa kvödd sem er hin ágćtasta mynd sem fćr örugglega fólk til ađ hugsa.

Kvikmyndin sem ţeir leika í sannfćrir mig um um ađ mađur megi ekki gefa helstu málefni sín og hugsjónir upp á bátinn, eđa segja sem minnst líkt og Zweig gerđi, til ađ móđga ekki elítuna í pólitískum skrípaleik Evrópu á 4. áratug síđustu aldar. Ţess vegna kýs ég ekki Katrínu Jakobsdóttur (sem ég kaus síđast og ţađ ćtti ađ vera nóg) ţví hún hefur opinberlega stutt öfl sem myrđir sama fólkiđ og Hitler ćtlađi sér ađ útrýma um leiđ og hún útnefnir sjálfa sig sem sérleyfishafa á réttar skođanir og hreinar. 

Er hún nokkuđ betri en allir hinir, t.d. ţeir sem eiga pabba sem vilja hjálpa fólki sem hefur orđiđ á í lífinu? Kannski kýs ég ekki neitt, leggst í rúmiđ og drep mig. Ći nei, til ţess er ég of sjálfselskur og svo er svo lítiđ í húfi. Allir íslenskir pólitíkusar eru eins, fullir af lygi og yfirborđsmennsku. Engin ástćđa er fyrir einn eđa neinn ađ óttast. Ísland slefast áfram eins og áđur og ţrátt fyrir allt. Ég hef engar áhyggjur af Íslendingum. Ţeir er líkir ţeim sem ţeir kjósa yfir sig.


Ísland brýtur gegn Kúrdum í nauđ

Sabre family

Ég hef sent ţetta erindi til Sigríđar Á Andersen og afrit til ráđuneytis hennar og útlendingastofnunar. Ég hvet lesendur Fornleifs ađ skrifa eđa hringja og biđja ráđherrann ađ snúa viđ ákvörđun um ađ reka úr landi kúrdíska fjölskyldu. Ţiđ getiđ ritađ til ţessara ađila,

Útlendingastofnun 4440900 - email utl@utl.is .
Dómsmálaráđuneyti 5459000 postur@dmr.is.
Sigríđur Á. Andersen dómsmálaráđherra, saa@althingi.is or

Sjá frekar hér:

Sigríđur Á. Andersen

Dómsmálaráđherra

Erindi varđandi fyrirhugađa brottvísun Sabre fjölskyldunnar 17. júlí 2017

Virđulegi dómsmálaráđherra

Ég frétti af ţví ađ nú hefđu íslensk yfirvöld ákveđiđ ađ vísa úr landi fjórum Kúrdum, Fjölskyldunni Sabre, hjónum komnum yfir miđjan aldur og tveimur dćtrum ţeirra sem eru 17 og 20 ára.

Um leiđ og ég minni á ađ Kúrdar eru ofsótt ţjóđ, m.a. af Tyrklandi, fasistaríki undir harđri stjórn Receps Erdogans, sem Ísland er í mjög góđri samvinnu viđ í t.d. NATO, langar mig ađ láta í ljós ţá skođun mína í ljós ađ ţessi brottvísun Sabre hjónanna og dćtra ţeirra er fyrir mig ađ sjá óeđlilega grimm og ómannúđleg ađgerđ og minnir á brottvísanir gyđinga frá Íslandi í lok 4. áratugar 20. aldar. Um ţćr ađgerđir forvera ţinna í Dómsmálaráđuneytinu hef ég m.a. skrifađ um í bók minni Medaljens Bagside sem olli ţví áriđ 2005 ađ ţáverandi forsćtisráđherra Dana og síđar framkvćmdastjóri NATO, Anders Fogh Rasmussen, bađst afsökunar á ađgerđum fyrri ríkistjórna í Danmörku gagnvart gyđingum og öđrum sem vísađ var frá Danmörku af dönskum yfirvöldum á tímabilinu 1936-1943.

Ég vona ađ ţú hafir ţađ náđugt í kvöld međ fjölskyldu ţinni og verđir ekki ein af ţessum ráđherrum sem einhver ţarf ađ biđjast afsökunar fyrir eftir nokkra áratugi, ţegar upp rennur fyrir arftökum ţínum í embćtti ađ ţú og ráđuneyti ţitt komuđ ekki í veg fyrir reginskyssu í međferđ kúrdískra flóttamanna sem leituđu ásjár hjá Íslendingum. Kúrdar eru ofsóttir af mörgum öfgafullum ríkjum og hópum í Miđausturlöndum, sem ekki virđa lágmarksmannréttindi. Ţađ er ţví afar sorglegt ađ sjá ađ ţú og ríkisstjórn ţín verđiđ völd ađ brottvísun kúrdískra flóttamanna um leiđ og Ísland er í stjórnmálasambandi viđ suma af verstu ofsćkjendum Kúrda. Ţađ er ámćlisvert og verđur ađ koma til kasta alţjóđlegra stofnanna, ef íslensk yfirvöld sjá ekki neina galla í slíkum tvískinnungi.

Bestu kveđjur,

Dr. Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson
 
----
 
assadasaassadcanbe
 
Á ţetta ađ verđa ţekktasta ađgerđ íslensks utanríkisráđherra? Ţarna var Ingibjörg Sólrún Gísladóttir ađ reyna ađ koma Íslandi í Öryggisráđ SŢ til ađ geta gerst helsti stuđningsmađur hryđjuverkasamtaka. Til ţess taldi hún hentugt ađ rćđa viđ einn helsta ofsćkjanda Kúrda.

Blámannsraunir

966748 (3)

Nú er ţađ svart mađur. Fyrir mína nćpuhvítu parta verđ ég strax ađ lýsa ţví yfir, og viđurkenna, ađ titillin negri var allt of hlađinn fyrir mig í fyrstu. Ég var í sjokki ţegar ég sá verkiđ fyrst og titil ţess sem reynt hafđi veriđ ađ fela. Ég hlammađist í gólfiđ og stundi "Ásmundur, Ásmundur, - ţú líka"!! Nú, eftir ađ ég hef náđ mér ađ mestu, hef ég rannsakađ máliđ og hef sćtt mig viđ niđurstöđu Ólafar K. Sigurđardóttur safnstjóra, ţótt vafasöm sé.

Styttan er nefnilega af flatbrjósta og skapastóru módeli, Bolette ađ nafni, sem sat fyrir á ţriđja áratug 20. aldar á Aca­démie Ju­lien í Par­ís. Bolette, sem var fyllibytta, var ćttuđ frá Bordeaux. Hún var illilega hrokkinhćrđ og rauđhćrđ ađ auki. Hún var oft notuđ sem módel í stađ negra, ţví ekta negrar fengust engir til ađ sitja fyrir sem negrar. Negrar á ţessum tíma voru of međvitađir um ađ ţeir vćru negrar til ađ ţéna nokkra franka á ţví ađ sitja fyrir sem negrar. Ţeir tóku hins vegar í harđćrum ađ sér ađ sitja fyrir sem hánorrćnt fólk, sem var sjaldséđ í París.  

Til ađ allar skođanir komi fram í ţessu alvarlega máli og ekki sé hallađ ađ nokkurn mann, ber ţess ađ geta ađ franski listfrćđingurinn Alex Kuzbidon Negroponte hefur bent á ađ nemendur á Académie Julien hafi alls ekki haft ađgang ađ fyrirsćtum og hafi unniđ skólaverkefni sín eftir minni eđa skissum sem ţeir gerđu á götum og á hóruhúsum Parísarborgar. Ýmislegt virđist benda til ţess ađ prófessor Alex Kuzbidon Negroponte hafi ýmislegt til síns máls ađ leggja. Fótleggirnir á negra Ásmundar Sveinssonar eru greinilega íslenskir og typpiđ er allt allt of lítiđ til ađ vera svart. Líklega er ţađ líka íslenskt. Skyldi Ásmundur hafa notađ líkama sinn til ađ gera ţennan skúlptúr (styttu)?

Ólöf K. Sigurđardóttir í Ásmundarsafni á hrós skiliđ fyrir ađ hafa unniđ fyrir launum sínum. En ţrátt fyrri allar ţćr raunir og svefnlausu nćtur sem hún hefur upplifađ, áđur en hún ákvađ ađ negrinn mćtti áfram vera negri, verđur hún ugglaust sćmd nafnbótinni „kúkur mánađarins“ af skólastjóra Trommuskóla Waages og hálfbróđur hans gyđingahataranum Gunnari. Jafnvel Ásmundur Sveinsson gćti fengiđ hinn vafasama titil koprolítur 3. áratugar 20. aldar, ţví allir geta séđ ađ Ólöf segir sannleikann:

Stytta Ásmundar Sveinssonar er líklegast af negra. Ţeir sem ekki eru á ofskynjunarlyfjum og sjá nýju fötin keisarans í stađ berrassađs negra, eđa segja sannleikann og voga sér ađ horfast í augu viđ hann, eiga líkt og Ólöf á hćttu ađ verđa kúkar og fá mynd af sér setta upp í rassboruna á asna trommuskólans.


mbl.is Breyta ekki nafni verks Ásmundar
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Ritter Rottberger

felix_og_heidi_rottberger_1292834.jpg

Í gćrkveldi sat ég eftirminnilega afmćlisveislu Felix Rottbergers í Freiburg am Breisgau í Suđur-Ţýskalandi, er hann hélt upp á 80 ára afmćli sitt. Reyndar var afmćlisdagurinn ţann 16. sl. en veislan var haldin í gćr í samkomuhúsi í austurhluta Freiburg ekki allfjarri heimili Felix, en hann býr í húsi í eigu gyđingasafnađarins í Freiburg sem stendur viđ grafreit gyđinga, ţar sem hann starfađi löngum sem umsjónar og gćslumađur.

Sjá nýlega fćrslu um Felix hér

Ţví miđur gat ég ekki fćrt honum gjöf frá Íslandi, nema gott bođ frá forseta Íslands, Guđna Th. Jóhannessyni sem er reiđubúinn ađ opna dyr sínar og bjóđa til veislu til heiđurs Felix á Bessastöđum. Ţađ er gott til ţess ađ vita ađ flóttamenn séu einnig velkomnir ţar á bć. Ţađ ćttu Íslendingar ađ muna sem hatast út í flóttamenn nútímans og muna ađ ţeir heyrast ćđi oft fara međ sömu hatursyrđin um flóttamenn okkar tíma og ţau fúkyrđi sem féllu um gyđinga á Íslandi á 4. áratug 20. aldar.

Ţví miđur gat íslenska ríkisstjórnin ekki bođiđ Felix nema ađ stinga upp á ţví ađ ţađ yrđi gert í tengslum viđ Háskóla Íslands, sem er vitaskuld í fjársvelti og hefur engin tök á ađ bjóđa mönnum nema ađ fyrirvari sé góđur. Utanríkisráđuneytiđ stakk upp á ráđstefnu. Um hvađ, mćtti mađur spyrja? Kannski um hverjir voru meiri nasistar Framsóknarflokkurinn eđa Sjálfstćđisflokkur á 4. áratug síđust aldar. Ţađ er óţörf spurning. Svariđ er einfalt og ţarfnast ekki ráđstefnu. Gyđingahatarar voru til í báđum flokkum og jafnvel einnig í Alţýđuflokknum. Kannski vilja menn nota tćkifćriđ til ađ rćđa Palestínu yfir hausmótunum á gyđingi sem var vísađ úr landi á Íslandi fyrir 78 árum síđan? Hvađ varđ um íslenska gestrisni.

Rottberger sjálfur hefur mestan áhuga á ađ heimsćkja grafir ömmu sinnar, Helene Mann, og móđurbróđur síns, Hans Mann.

img_3805.jpg

Felix ásamt tveimur barnabarna sinna í veislunni í gćr.

img_3743b.jpgÁđur en gengiđ var í veislusal í Freiburg í gćr kom hún "Ilse", og söng vísur og eina mjög blauta, enda Ilse á höttunum eftir hvađa karli sem er og tilkynnti ţađ á allan mögulegan og ómögulegan hátt. Vakti ţetta óneitanlega mikla kátínu gesta. Einstaklega gott uppistand hjá Fräulein Ilse. Hún hefđi örugglega ekkert á móti ţví ađ fá bođ til Íslands, ţar sem hún gćti náđ sér í sveitamann (Framsóknargaur) og tugtađ hann ađeins til og átt međ honum börn og buru ţegar hún vćri ekki ađ ţvo rykiđ og mál steinana međfram vegunum hvíta.

Vona ég ađ íslensk stjórnvöld endurskođi ákvörđun sína, eđa einhver önnur stofnun, t.d. íslenska ţjóđkirkjan sem ađ mestu ţagđi ţunnu hljóđi í stađ ţess ađ hjálpa gyđingum, og bjóđi Felix Rottberger og konu hans til Íslands, til ađ sýna ađ hann sé velkominn til ţess litla lands sem sem svo lítilmótlega vísađi honum og fjölskyldu hans úr landi fyrir 78 árum síđan.

Ţađ er ekkert ađ óttast hann er ekki terroristi frekar en 99,99999 prósent allra flóttamanna. Ţeir sem hatast út í útlendinga í nauđ eru hinir sönnu hryđjuverkamenn.

Felix Rottberger er nú riddari

218px-ger_bundesverdienstkreuz_2_bvk_svg.png

Í tilefni af afmćli Felix Rottberger var honum veitt riddaratign í Ţýskalandi. Ekki vćri dónalegt ef Guđni Th. Jóhannesson forseti Íslands gćti séđ til ţess ađ einn lítill fálki flygi á brjóstiđ á Felix ţegar hann loks kemur til landsins - ţar sem hann fćddist -  en ţar sem mátti ekki eiga heima.

Ţýskaland, ţýska ríkiđ, hefur nú veitt honum Verdienstkreuz am Bande og ţví fylgir riddaratign - og mun hann taka viđ nafnbótinni viđ athöfn í Berlín á nćstunni. Hér má lesa rökin fyrir ţessum heiđri og ţar er Íslands vitaskuld getiđ - án ţess ţó ađ níđingsverk stjórnvalda sé nefnt. Íslensk yfirvöld létu ţau dönsku vita, ađ ef Danir vildu ekki skjóta skjólshúsi yfir fjölskylduna, ţá borgađi Ísland fyrir brottvísun ţeirra frá Danmörku til Ţýskalands. Já, ţá voru menn svo sannarlega tilbúnir ađ borga.

Ég óska Felix innilega til hamingju međ riddaratignina, og ef Ísland getur ekki bođiđ riddurum fćddum á Íslandi til landsins, er ég hrćddur um ađ Ísland sé á andlegu flćđiskeri statt. Hugsiđ um ţađ á ţessum sunnudegi.

Felix Rottberger, Freiburg im Breisgau
Verdienstkreuz am Bande

Der ehemalige Mitarbeiter der jüdischen Gemeinde in Freiburg hat sich als Zeitzeuge bei der Erinnerungsarbeit große Verdienste erworben. 1935 flohen seine Eltern vor dem NS-Regime zuerst nach Island, wo er geboren wurde, 1938 mit ihm weiter nach Dänemark. Dort musste er sich getrennt von seinen Eltern verstecken und lebte in ständiger Angst, entdeckt zu werden. Um die Auswirkungen von Rassismus und Nationalismus zu verdeutlichen, geht Felix Rottberger seit langem in Schulen und Begegnungsstätten, diskutiert mit jungen Menschen über die Zeit des Nationalsozialismus und schildert eindringlich das Verfolgungsschicksal seiner Familie. Zudem bietet er für Schulklassen und Gruppen immer wieder Führungen in der Synagoge und auf dem jüdischen Friedhof in Freiburg an, bei denen er auch anschaulich jüdische Sitten und Gebräuche vermittelt. Mit seinem großen persönlichen Einsatz hat Felix Rottberger in Freiburg eine besondere "Kultur des Miteinander" geprägt.

img_3806_1292835.jpg

Heidi Rottberger, eiginkona Felix Rottberger, tilkynnir gestum, međ tárin í augunum, ađ eiginmađur hennar hafi hlotiđ Verdienstkreuz Ţýskalands og hann ţakkađi henni og sagđist aldrei hafa getađ orđiđ ţađ án hennar, enda er Heidi hans hans stóra hjálparhella og hefur boriđ 5 börn ţeirra hjónanna. Myndina efst tók ég í byrjun mánađarins, er Felix var á ferđ í Danmörku og hélt fyrirlestur á eyjunni Mřn. Ljósm. Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson


Sögunni gefur enginn griđ

alfred_kempner.jpg

Ţađ er ekkert nýtt ađ Íslendingar sendi flóttamenn til Noregs, ţó ţađ sé í dag gert međ skýrri tilvísun til gildandi laga, íslenskra sem alţjóđlegra. Íslendingar sendu fyrst flóttamann, sem yfirvöld vildu ekki á Íslandi, til Noregs áriđ 1938, en ţá var ţađ lögleysa (sjá hér).

Myndin efst er fangamynd af manninum sem vísađ var úr landiđ áriđ 1938, fyrst til Noregs og síđar til Danmerkur. Myndin var hins vegar tekin síđla árs 1940 ţegar Danir freistuđu ţess ađ afhenda höfuđ flóttamannsins og fjölda annarra í hans sporum á silfurfati til Ţjóđverja, ţó svo ađ Ţjóđverjar hefđu alls ekki beđiđ um ađ fá ţennan mann eđa flesta ţá ađra sem Danir ákváđu upp á eigiđ frumkvćđi ađ selja í hendur nasista. Danir gerđust strax auđmjúkir ţjónar erlends afls í landi sínu. Sumir danskir sagnfrćđingar halda ţví fram í dag, ađ samvinna danskra yfirvalda viđ Ţýskaland Hitlers eftir 9. apríl 1940 hafi veriđ Dönum og gyđingum til góđs. Ţađ er ljóst dćmi um sambland pólitískrar brenglunar og erfiđleika Dana almennt viđ ađ horfast í augu viđ ljótari hluta sögu sinnar.

kempner.jpg

Mađurinn á myndinni, sem var ţýskur gyđingur, var ţó sem betur fór ekki sendur til Ţýskalands, ţví Ţjóđverjar vildu ekki sjá hann. Hann bjargađi sér áriđ 1943 til Svíţjóđar, en bjó síđar eftir stríđ í Horsens í Danmörku (sjá meira hér). Hins vegar tókst Dönum eftir mikinn hamagang ađ senda 21 gyđing í dauđann (sjá hér).

En hinir fínu, dönsku sagnfrćđingar sem flestir hafa menningarlegar rćtur í flokknum Radikale Venstre, og sem telja samvinnuna viđ nasismann heillaráđ, minnast vissulega ekki einu orđi á hin dönsku ríkismorđ á gyđingum í verkum sínum.

Fagur er sá vilji margra Íslendinga ađ setja til hliđar ţá alţjóđlegu samţykktir nútímans sem ţeir hafa undirritađ varđandi flóttafólk. En kirkjugriđaviđburđur prestanna, og ađ ţví er sagt frú biskups, í Laugarneskirkju var ţó ekki neinum til gagns og síst ađ öllu ţeim sem vísađ var úr landi. Persónulega vill sá sem ţetta skrifar ađ ađ Íslendingar hjálpi fólki í vanda - ađ ţví marki sem ţađ er hćgt fyrir litla ţjóđ. En margt ber ađ hafa í huga.

Íslenska kirkjan gat ţví miđur heldur ekki hjálpađ áriđ 1938 ţegar gyđingnum Alfred Kempner var vísađ úr landi (sjá hér). Ţá voru engin griđ gefin. Áriđ 1938 voru heldur ekki til ţau lög sem urđu til vegna morđanna á 6 milljónum ćttingja Kempners, sem "stórmerkileg" ţjóđ í Evrópu ákvađ ađ útrýma og ţađ međ dyggri hjálp milljóna íbúa á međal flestra ţjóđa í Evrópu. Reyndar leitađi Kempner ekki til íslensku kirkjunnar, og mér vitandi var enginn kirkjunnar mađur, íslenskur, svo raunsćr og mikill í sér ađ láta sig mál hans varđa. Sigurbjörn Einarsson sagđi ţó meiningu sína á nasistum međan ađrir ţögđu. Ţađ ţurfti japanskan prest, frá landi ţar sem flóttafólk fćr heldur ekki nein griđ, til ađ eygja ţann möguleika ađ leita náđa viđ fórnar- og fyrirgefningaraltari kirknanna.

kempner_1.jpg

Ekki voru teknar myndir af handtöku Alfreds Kempners áriđ 1938. Menn verđa ađ láta sér nćgja hugsýn höfundar. En kvikmyndin sem tekin var í og utan viđ Laugarneskirkju mun hins vegar ávallt minna okkur á ađ miskunnarleysi var enn viđ völd á Íslandi áriđ 2016. Framgangur kirkjunnar í málinu var ţó skrýtinn. Í stađ ţess ađ beita sér fyrir mótmćlum kirkjunnar almennt, leggst biskup í kirkjugriđaađgerđ sem endađi mjög sorglega.

 

Tvímenningarnir, flóttamennirnir frá Írak, sem starfsmenn kirkjunnar ćtluđu ađ veita griđ, koma frá landi ţar sem yfirlýstur vilji allra ţeirra sem berast á banaspjót er ađ ađ útrýma gyđingum og ríki ţeirra Ísrael, sem stofnađ var af ţeim sem lifđu af síđust morđölduna í Evrópu. Gyđingahatur er ţví miđur ţađ lím sem sameinar mismunandi fylkingar múslíma. Flestir múslíma er sammála um ađ kenna gyđingum og t.d. Bandaríkjamönnum og Bretum um allar sínar ófarir. Margt fólk á Vesturlöndum er einnig sammála ţessu og kallar ólmt á eyđingu Ísraelsríkis, og til er fólk sem í ţví óeđli styđur öfgasamtök og hryđjuverk til dáđa - jafnvel fólk í lćknastétt. Er nema von ađ blessuđ nútímakirkjan hrópi ţađ sama og verji menn sem ugglaust vilja útrýmingu eina lýđrćđisríkisins í Miđausturlöndum, Ísraels, ţótt vandi flóttamannanna frá Írak og t.d. á Sýrlandi sé fyrst og fremst heimatilbúinn og til kominn vegna haturs innan trúarbragđa ţeirra og öfgahugsjóna.

Kristin kirkjan, og ţar á ég viđ allar deildir hennar, hefur eins og viđ vitum ofsótt gyđinga síđan Kristnin varđ til. Ţiđ sem á táknrćnan hátt hafiđ étiđ gyđinginn Jesús og drukkiđ blóđ hans hafiđ vonandi hugsađ út í ţađ hvađ sú táknrćna athöfn ykkar ţýđir. En gleđjist, allt er í himnalagi. Ykkur er öllum fyrirgefiđ af trúnni. Táknrćnt gyđingaát gefur nefnilega ţegar upp er stađiđ fyrirgefningu syndanna. Fyrirgefning syndanna var sett inn í Kristindóm og Íslam til ađ réttlćta ákvćđin um ađ fjarlćga ţá sem fylgdu trú ţeirri (Gyđingdómi) sem var afrituđ og skrumskćld á svo klunnalegan hátt. Kristnir menn hömuđust ţví í meira en 1800 ár gegn gyđingum og múslímar eru enn ađ, ţví eygja 70 jómfrúr í paradís ađ launum.

Flóttamennirnir tveir frá Írak í Laugarneskirkju eru vissulega ekki jafnsaklausir og Alfred Kempner var forđum. Alfred Kempner kom á ófölsuđum skilríkjum til landsins og laug ekki til um aldur sinn.

En ykkur, sem vilduđ ţessa menn úr landi og taliđ eins og ţeir sem vildu fyrir enga mundi gyđinga á Íslandi á 4. áratug síđustu aldar, verđur svo sannarlega fyrirgefiđ. Ef ţiđ trúiđ mér ekki og eruđ ekki búin ađ henda út biblíunni, gluggiđ ţá í guđspjöllin ţeirra Mattheusar 26, 26-29, Markúsar 14, 22-25, Lúkasar 22, 17-20 og ekki síst fyrra bréf hins samkynhneigđa Páls postula til Korintumanna 11, 23-26. Eins er nćr alveg viss um ađ norska kirkjan, sem ekki kom 765 norskum gyđingum til hjálpar í síđara stríđi, muni veita tvímenningunum griđ í kirkju sínum fyrst ţeir fengu ekki ađ vera á Íslandi á kostnađ Biskupsstofu. Frú biskup gćti líklega bara haft samband viđ biskupakollega sína í Noregi og sagt ţeim ađ veita ţeim griđ. Fyrst olíuveldin í Arabíu hjálpa ađeins hryđjuverkamönnum, er frćđilegur möguleiki á ţví ađ eina olíuveldiđ á Norđurlöndum hjálpi flóttamönnum.

En ekkert er sem sagt ađ óttast á hinsta degi. Ykkur verđur nefnilega öllum fyrirgefnar syndir ykkar, gyđingamorđin, tvískinnungurinn og kalinn í garđ flóttamanna. Múslímar sem brennt hafa kirkjur eru líka í allgóđum málum. Ef ţiđ hámiđ í sífellu í ykkur hold og blóđ Jesús meistara yđar er ykkur borgiđ. Ţađ er hreinsandi matur og hentugur viđ öll tćkifćri.

Verđi ykkur ađ góđu og megi tvískinnungurinn, oblátungshátturinn og hinn heilagi vínandi standa í ykkur alla leiđ frá koki niđur í rassgat. Sögulaus ţjóđ á vart annađ skiliđ.


Ť Fyrri síđa

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband