Frelsið fuðrar upp í Danmörku

 

Þegar ég vaknaði fyrr í morgun og skoðaði niðurstöður úr Alþingiskosningum, sá ég í dönskum fjölmiðlum að Frelsissafn Dana, Frihedsmuseet, stóð í ljósum logum.

Safnið, sem hefur alltaf verið bölvaður hjall, og Dönum til lítils sóma, hálfgerð móðgun við andófið í Danmörku undir hæl nasismans, þótt það hafi verið veikburða, er víst brunnið að miklu leyti. Þvílík hörmung.

Samkvæmt fyrstu sjónvarpsfréttum í Danmörku í morgunsárið, brann allt sem brunnið gat, en einhverjum safngripum tókst að bjarga út úr sýningarskálanum og skjalasafnið hefur samkvæmt fyrstu fréttum bjargast. Eldurinn hófst í suðurálmunni, sem hýsir skrifstofur á efri hæðinni og geymslur og skjalasafn í kjallaranum, einnig útbyggingu þar sem var matsalur, líkastur grillbar og pulsubar. Danir fögnuðu frelsinu með vínarpylsum. Fyrstu fréttir herma að eldurinn hafi kviknað á þessum pulsubar. Fjölmiðlarnir greina þannig frá:Folk på stedet er her til morgen i fuld gang med at tømme museet for våben og andre værdigenstande.

Ég minntist strax, áður en ég sá fréttir um að skjalasafnið hefði líklegast bjargast, setu minnar á skjalasafninu með Leif heitnum Rosenstock, gömlum sagnfræðikennara sem lengi vann í sjálfboðavinnu á skjalasafninu. Leif sýndi mér oft merkar myndir, sem maður hafði aldrei séð í bókum. Ætli þær séu allar brunnar nú? Hann sýndi mér t.d. skjöl um lítilmennsku stjórnenda Rauða Krossins eftir stríð. Þeir vildu einvörðungu bjarga íslenskum nasistum. Ég minnist þess þegar ég fór með vini mínu Erik Henriques Bing til að skanna myndir úr safni Elias Levins sem hafði verið fangi í Theresienstadt, fyrir bók Eliasar um dvöl hans í fangabúðum nasista i Theresienstadt. Ég vona að engin skjöl hafi fuðrað upp.

 

Skráningarkort Elías Levins i Theresienstadt sem varðveitt var á Frihedsmuseet og sem ég skannaði árið 2001.

Það var mikið ólán að Frihedsmuseet fór undir Þjóðminjasafn Dana. Frihedsmuseet hefur löngum verið í algjöru fjársvelti og Þjóðminjasafni Dana hefur á síðustu árum verið stjórnað að óhæfu fólki, sem ekki hefur séð sóma sinn í að efla þetta merka safn. 

Það er eins og að Danir vilji ekki minnast annars en samvinnupólitíkurinnar (samarbejdspolitikken, sem aðrir kalla miklu réttar kollaborationspolitikken) við Þjóðverja, forspilinu að þrælstilvist Dana í ESB, og lifa á lyginni.

Athugasemdir

[Jón Steinar Ragnarsson, 28.4.2013 kl. 07:53]

Slæmar fréttir en máske tákrænar í tvennum skilningi. Þ.e. Að frelsið skuli hafa verið safngripur í Danaveldi nú eða að það sé fuðrað upp í orðsins fyllstu. Var það Úffi á ferð með eldfærin?

[FORNLEIFUR, 28.4.2013 kl. 08:50]

Nei Uffe er fjarri góðu gamni. Þetta er líklegast bara vegna pulsuástar Dana. Hugsaðu þér? Að hafa pulsubar og skítagrill á frelsissafninu. Frelsið var dýru verði keypt.

[FORNLEIFUR, 28.4.2013 kl. 09:19]

Safnað var fyrir byggingu Frihedsmuseets árið 1957, að því er mig minnir. Nú væri gott tækifæri fyrir alla í Danmörku að gefa 10 kr.  í söfnun og reisa almennilega byggingu og safn, sem ekki heyrði undir skussaháttinn á Nationalmuseet.

[Jón Steinar Ragnarsson, 28.4.2013 kl. 10:22]

Já þetta er alveg fenómenalt að hafa pulsubúllú á slíkum stað. Geta danir ekki stigið fetið án þess að fá sér eina og Grøn?

[FORNLEIFUR, 28.4.2013 kl. 10:27]

Jú, en þessi búlla þarna utan á Frelsissafninu var lengi rekin af einhverjum eiturpésa, sem líklega hefur gengið í andspyrnuhreyfinguna viku eftir að stríðinu lauk. Annars vinnur þarna á safninu ágætt fólk, sem hefur þurft að sætta sig við fjársvelti í áratugi.

[Jón Steinar Ragnarsson, 28.4.2013 kl. 21:22]

Liklega þykir einhverjum ástæðulaust að halda minningu um frelsið á lofti og því talið óþarfa að punga miklu fé í þetta. Er frelsið ekki hvort sem er bara minningarbrot. Novelty, memorabilia um eitthvað sem var?

[Guðmundur Brynjólfsson (IP-tala skráð) 28.4.2013 kl. 21:27]

Að allt öðru.

 Hvað segir Forleifur um þetta? Er þetta mikið mál í Danmörku? Hvað segja fræðingar þar í landi meira en rúmast í einni smáfrétt á Vísi?

http://visir.is/fundu-sjaldgaefan-gullhring-med-nofnum-vitringanna-thriggja/article/2013130429346

[FORNLEIFUR, 9.5.2013 kl. 05:51]

Guðmundur. Sjaldgæfur??? Þessi tegund af hringum er frekar algeng. Einn er til á Íslandi og minnir mig að Kristján Eldjárn hafi skrifað um hann.

Blaðamenn og fréttasnápar eru ekki fornleifafræðingar, þótt þeir haldi stundum að þeir séu það - og jafnvel stjórnmálamenn