Dræplingur og sögur bundnar inn í Oseberg

Eigi vakti það mikla athygli í Danmörku, er Þórarinn Eldjárn flutti Þórhildi Danadrottningu og fornleifafræðingi dræpling í gær. Drottningu líkaði hins vegar vel og sagði "mange tak skal I ha´", en skildi samt ekki baun í bala.

Þórarinn er líka þekktur fyrir að yrkja níð, og ég tel mig hafa móttekið eitraðar vísur eftir hann sem sem mágur hans sendi á afar nútímalegan máta úr faxvél í Pósthússtræti forðum. Ég skemmti mér mikið yfir því og hef deilt þeirri sögu með lesendum mínum. Ég uppskar níðvísurnar vegna þess að ég var eitt sinn ráðinn að Þjóðminjasafni Íslands, og í fornleifanefnd í stað konu án lokaprófs í fornleifafræði. Faxskáldin vissu greinilega ekki að ég fékk silfurverðlaun Háskólans í Árósi árið 1986, en hafði ekki tíma til að taka við þeim úr höndum Danadrottningar á sal, því ég þurfti að flýta mér í uppgröft á Stöng í Þjórsárdal. Árið 1992, þegar ég fékk ph.d. titil hafði ég heldur ekki tíma til að hitta drottningu þar sem ég var aftur staddur í Þjórsárdal. Ég hef, til að bæta gráu ofan á svart, hafnað þriðja boðinu til að komast í návígi við Margréti Þórhildi, enda sjálfur af konungakyni í báðar ættir.

Nú fær Danadrottning lofkvæði, en er ekki einu sinni með almennilegt próf í fornleifafræði. Þó að drápan hafi ekki verið send henni á faxi, var það óttalegt apparat sem flutti henni kvæðið. Forðum kunnu skáldin þó að flytja kvæði sín með stíl - telja menn.

Eitt sinn var það siður, að konungar og drottningar færðu góðum skáldum gull og jafnvel skip. Þórarinn fékk ekkert slíkt hjá Þórhildi, ekki einu sinni baug úr íslensku silfri sem aldrei fellur á, enda slíkir góðmálmar sjaldfundnir í Danmörku. Tak skal I ha' er samt betra en ekkert þegar maður á tímum Ipads fær fimm bindi af Íslendingasögunum á nýrri dönsku og skýrri bundnar inn í brakandi gervileður. Íslendingasögurnar verða aldrei tímaskekkja, ef menn gera sér grein fyrir því að þær eru fyrst og fremst skáldskapur og góðar trivialbókmenntir.

Það vekur einnig athygli mína, að það sem áður voru kallaðir bútar af sögum, kallast nu totter á nútímadönsku, en ekki fragmenter eins og áður. Aumt þykir Fornleifi einnig og einber hottintottaháttur, að kassinn sem inniheldur Íslendingasögurnar á norsku, dönsku og sænsku sé skreyttur með mynd af ljónshöfði sem fannst í Osebergskipinu í Noregi, sem heygt var árið 834, löngu áður en norræn búseta hófst á Íslandi. Hafa menn aldrei heyrt af Þjóðminjasafninu? Þar réði faðir dræplingaskáldsins eitt sinn ríkjum, og þar er fullt af gripum sem sæmt hefðu sér betur sem skreyti á útgáfum Íslendingasagna en norskur kattarhaus.

Sjá frétt RÚV um dræplinginn: Hér og hér.

Fyrri færslur um Eldjárn: T.d. Hér og hér.

Athugasemdir

[Húsari. (IP-tala skráð) 22.5.2014 kl. 10:55]

Sæll Fornleifur.

Ætli sérhvert skáld hefði ekki fagnað dauða sínum
frekar en þeim viðtökum sem dræplingurinn fékk;
til hliðar lagður og ekki virtur viðlits.

[FORNLEIFUR, 22.5.2014 kl. 11:24]

Húsari, ég er nær fullviss um að drottning muni halda vel upp á dræplinginn. Nýtur Þórarinn þar velvildar hennar í garð Kristjáns Eldjárns. Í gær hefur hún líklegast reykt heilan pakka af Prince og púað á drápuna um leið og hún hefur farið um alla höll með hamar og nagla til að leita að hengingarstað fyrir rammann.