Fornleifur er lesinn víðar en áður var talið

Nú veit Fornleifur fyrir víst að neftóbaksfræði hans um íslenskt njósnakvendi eru lesin á flugvöllum í fjarlægum löndum. Njósnakvendið íslenska komst þó ekki með tærnar þar sem Mata Hari (mynd) var með háu hælana.

Síðastliðna nótt hafði prófessor Hannes Hólmsteinn Gissurarson samband við ritstjóra Fornleifs í tölvupósti. Hann var staddur einhvers staðar í útlöndum á milli kennslustunda. Hann kallaði það smáræði, en margt smátt er stórt. Hann var með þær upplýsingar að "sér hefði verið sagt", að íslenska njósnakvendið, sem ég skrifaði um á aðventunni árið 2017, væri rangt feðruð af mér.

Sko, þessi tíðindi úr útlandinu glöddu mig vitaskuld mjög, því ég hef síðan 2017, þegar ég varpaðu fram spurningu til lesenda minna ætterni njósnakvendisins í Kaupmannahöfn, ekki fengið nein svör. Nú kom loks svar og það sýnir að auki, að menn eru að lesa Fornleif á alþjóðarflugvöllum í stórum stíl.

Reyndar "feðraði" ég sjálfur ekki konuna í grein minni 2017, en tók hrátt eftir fyrrverandi ritstjóra Morgunblaðsins, nafna mínum sem var Finsen að eftirnafni.

Vilhjálmur Finsen skrifaði svo nákvæmlega um íslenska konu í tygjum við nasista, að ég fékk lýsingarnar aðeins til að passa við eina konu, Lóló fegurðardís. Lóló var jafnaldra njósnakvendisins Guðrúnar hjá Vilhjálmi, hún var rauðhærð, dóttir útgerðarmanns, hún hafði verið í leiklistarnámi í Þýskalandi og fékkst aðeins við leiklist í Kaupmannahöfn. Hver gat þetta verið önnuð en Lóló? 

Ég spurðu því í varkárni hvort njósnakvendið hjá Vilhjálmi Finsen væri Lóló sú sem giftist inn í Thorsættina (sjá hér). Ekki kom svarið fyrr en í nótt og það líklegast alla leið frá Suður-Ameríku og frá Hannesi Hólmsteini, sem hefur verið að vasast í neftóbaksfræði Fornleifs.

Hannes hafði heyrt, að njósnakvendið í Köben væri ekki Lóló heldur systir Guðmundar frá Miðdal. Þetta kom mér töluvert á óvart og fór ég að vasast í minnigargreinar um þær Guðrúnu Steinþóru, Sigríði Hjördísi, Karólínu (Líbu) cand.mag. og Ingu Valfríði (Snúllu) Einarsdætur. Ég útilokaði þegar Karólínu (f. 1912) og Ingu (f. 1918). Eftir að hafa ráðfært mig við sérfræðing um Guðmund frá Miðdal, sjálfan Illuga Jökulsson, taldi ég víst að það væri heldur ekki Guðrún, þó svo að njósnakvendið hefði verið kallað Guðrún hjá Vilhjálmi Finsen í minningarbók hans Enn á heimleið (1956)   

Þá var aðeins eftir Sigríður Hjördís Einarsdóttir, og í því að mér varð það ljóst kom tölvupóstur frá Hannesi þar sem hann sat á flugvelli og var að fara út í flugvél til að losa meiri koltvísýring.

Hannes skrifaði áður en hann fór í flugvélina að upplýsingar sem staðfesti að njósnakvendið, sem Vilhjálmur Finsen kallaði Guðrúnu, hafi í raun heitið Sigríður Einarsdóttir frá Miðdal og það kæmi greinilega fram í nýrri útgáfu bókar Þórs Whiteheads á Styrjaldarævintýri Himmlers.

Ekki var frú Sigríður, sem Vilhjálmur Finsen gerði að innanstokkshlut hjá nasistanjósnurum í Kaupmannahöfn, rauðhærð - tja nema að hún hafi litað hár sitt rautt um tíma  - líkt og Mata Hari gerði. Samkvæmt Vilhjálmi var njósnakvendið Guðrún fyrst í tygjum við þýskan njósnara árið 1938. Kannski gat Finsen ekki einu sinni farið rétt með ártöl. En í minningargrein um frú Sigríði frá Miðdal kemur fram að hún hafi gifst ekklinum Guðna Jónssyni (menntaskólakennara) sem þekktastur er fyrir útgáfur sínar á Íslendingasögunum. Þau létu pússa sig saman þ. 19. ágúst 1938.

Þór Whitehead birti gögn um að Sigríður Hjördís Einarsdóttir frá Miðdal væri njósnakvendið sem Vilhjálmur Finsen fabúleraði um sem rauðhærða leikkonu árið 1956.

Heldur hefur frú Sigríður verið kvikk í karlana, ef hún hefur vart yfirgefið þann þýska fyrr en hún var komið heim Íslands og lét látið pússa sig saman við Guðna Jónsson, ekkjumann með fimm börn.

Svona að dæma út frá myndinni af Sigríði, er mér nú næsta að halda að áhugi þýskra nasista á henni hafi nálgast hinn hræðilega glæp í þeirra herbúðum: Rassenschändung. Sigga er sýnilega dekkri á húð og hár en Mata Hari. En nú er hins vegar vitað það sem menn vissu ekki áður: Að Mata Hari var 100%  Fríslendingur og ekki af indónesískum ættum eins og margir trúðu hér fyrr á árum.

Nú er ég líklegast búinn að fá svar við spurningu minni frá 2017, þegar mér datt út frá upplýsingum helst í hug rauðhærð fegurðardís. Lýsingar Finsens pössuðu best við hana Lóló. Enginn Thorsari hefur greinilega talið ástæðu til að leiðrétta það. Kannski lesa Thorsarar heldur ekki Fornleif eins fjálglega og prófessor Hannes.

En ef það var hún Sigga frá Miðdal sem lék sér í Kaupmannahöfn, frekar en einhver Gudda - og alls ekki Lóló - er mér alveg sama. Ég bið þó alla Thorsara velvirðingar á því að hafa yfirleitt látið mér detta þá í hug í ættartengslum við nasískt njósnakvendi.

Það sem skiptir máli er, að það sé farið rétt með; hafa það sem réttara reynist. En ef ekki er einu sinni hægt að treysta fyrrverandi ritstjóra Morgunblaðsins, lifum við á válegum tímum. - Hins vegar, ef sumir heimsfrægir sagnfræðingar treysta Gunnari M. Magnúss hvað varðar skoðanir á útlendingum á Íslandi - þá skammast ég mér ekkert fyrir að hafa trúað Vilhjálmi Finsen. Enn verra er ef menn hafa á einhvern hátt leyft sér að trúa Kurt Singer og verkum hans. Kurt Singer getur á engan hátt talist trúanlegur um eitt eða neitt í bókum sínum um njósnara. 

Ég þarf hvorki lífsýni úr Siggu frá Miðdal né Lóló til staðfestingar, en bíð nú eftir sönnunargagni frá Hannesi Hólmsteini úr bók Þórs Whitehead, þar sem sannleikurinn um Siggu birtist samkvæmt HHG í annarri útgáfu Íslandsævintýris Himmlers en þeirri sem ég á. Ég á aðeins gulnað ljósrit af fyrstu útgáfunni.Önnur útgáfan var ekki til á flugvellinum þar sem Hannes var, svo hann gat ekki sent mér staðfestingu..

Legg ég að lokum til, að einhver íslenskur porn-director taki sig til og búi til ljósbláa stórmynd um íslenska njósnakvendið Helgu X frá Ydal og tengsl hennar við Þjóðverjann sem gekk jafnan í leðurkápu í Kaupmannahöfn og var með ljótt skylmingaör á (rass)kinninni.

Fornleifur segir mér nú, að sér hafi verið sagt, að búið sé að framleiða heila sjónvarpsþáttaröð um þetta njósnakvendi og það fyrir löngu síðan. Hér koma brot úr henni:

Svartsýni á mánudegi

Fornleifur er ýmislegt, en seint verður hann lastaður fyrir að vera rasisti - nema þá helst um helgar og á stórhátíðum. 

Nýlega var honum gefið þetta sjaldgæfa, japanska plakat frá 3. áratug 20. aldar.

Er plakatið rasískt, kynnu einhverjir að spyrja? Það tel ég varla. Þetta er bara auglýsing fyrir andlitsfarða. Þess vegna er það komið upp á vegg í stofu Fornleifs, sem finnst gaman af svona fíflaskap.

Japanir á 3. áratug 20. aldar voru ekki vel að sér um líffræði svarta mannsins. Geishan og sá blakki (blackface) á veggspjaldinu, sem er ugglaust líkastur fílamanninum heitna á Skriðuklaustri, benda svo elskulega á hvort annað. Engu er líkara en að hún haldi um negrabassann og að boðskapur þeirra sé: "Ef þú getur notað farðann minn, og ég get notað farðann þinn - erum við öll eins, inn við beinið". Þannig á heimurinn að vera.

Er ég fékk plakatið að gjöf í síðustu viku, minntist ég auglýsinga frá 1929, sem ég eitt sá í japönsku dagblaði, Jiji Shimpo árið 1929, sem var að finna í kassa frá 19. öld sem mér var gefinn í afmælisgjöf á sl. ári.

Í Japan höfðu menn áhuga á jazzmúsík eins og fólk um allan heim. Ég veit ekki hvað menn kölluðu jazz í Japan, annað en ef til vill Jazz-u. En í gamalli þýsk-íslenzkri orðabók frá 1935 eftir Jón Ófeigsson er orðið Jazz þýtt sem HARKTÓNLIST. Hverjir voru rasistarnir?

Á þeim tíma sem plakatið er frá, voru revíuatriði með blackface-þáttum ekki óalgeng og gamanleikarar eins og Kenichi Enomoto, Yozo Hayashi and Yozo Hayashi, sem voru heimsfrægir í Japan, settu á sig farða og léku svarta menn í jazzrevíum stórborgarinnar Tókýo. Made in Japan og Japanir kópíera allt. 

Allir sem hafa ferðast til Hong Kong eða Singapore vita að eitt þekktasta tannkrem álfunnar heitir Darlie. Áður en tannkremið fékk nafnið Darlie, var nafn þessa tannkrems Darkie. Fordómar gegn svörtu fólki fengu Asíumenn beint í æð frá Evrópumönnum.  Hins vegar veit ég fyrir víst vegna kynna minna af kínverskum námsmönnum á Englandi á sínum tíma, að Kínverjum þykir svart fólk mjög ljótt, og öllu ljótara en hvíti maðurinn, og þá er nú ekki mikið sagt. Fegurð Kínverja getur nú líka verið misjöfn. En hverjum þykir sinn fugl fagur.

Fyrsti negrinn í Japan, Yasuke, kom með portúgölskum kaupmönnum til Eyjanna. Mjög skiptar skoðanir eru á því hvaðan hann kom í Afríku. Sumir segja að hann hafi verið frá núverandi Mósambík og aðrir telja að hann hafi verið frá Eþíópíu. En frá 17. öld fram til 20. aldar voru svertingjar sjaldséðir gestir í Japan. Á síðara hluta 18. aldar komu þó æ fleiri svartir menn til eyjanna. Þeir voru neðst í stéttarstiga þeirra sem þjónuðu heimsvaldasinnum, sem reyndu að festa klær hramma sinna í Japan.

Ætli Japan sé samt mikið verra, hvað varðar útlendingahræðslu eða rasisma, en aðrar menningarþjóðir sem halda til á tiltölulega einangruðu eyríki.

Hér er stutt heimildamynd um svarta íbúa í Japan í dag, og einnig er áhugavert fyrir þá sem áhuga hafa, og nenna því, að lesa vefsíðuna https://www.blacktokyo.com/ . Ef þið viljið hlusta á japanska jazz-samsuðu við japanska tónlist er hægt að mæla með því að hlusta á Koichi Sugii. Rats & Stars er söngsveit (borið fram "Lats and Stals" á japönsku) sem hefur lengi verið vinsæl hjá ákveðinni stétt Japana. Kannski ræða Japanir ekki eins mikið um pólitíska rétthugsun og eyþjóðin íslenska?

Gísla Gunnarssyni svarað

Gísli Gunnarsson sagnfræðiprófessor (emeritus) er, þrátt fyrir latínubótina sem stagað er í afturendann á síðasta fasta starfstitli hans, alls ekki dauður úr öllum æðum. Í bókstaflegri meiningu þýddi emeritus aflóga, þegar Rómverjar notuðu þetta lýsingarorð einna mest um vinnuhesta og akuxa. Gísli hefur alltaf verið mikill vinnuhestur og engin gapuxi. Fylking sú sem fylgir Gísla á FB tilheyrir þó oft síðarnefndu tegundinni. 

Til að halda sínum góðu, gráu sellum í sambandi og liðugum stundar Gísli mikla leikfimisæfingar á FB, og það mest um hásvartnættið; stundum svo mjög að óhollt má þykja. Þessar æfingar hans eru mun herskárri en t.d. Müllers-teygjur eða almennilega daglegur göngutúr sem Jóni Árnasyni þjóðsagnaþul var ráðlagt að stunda af sérfróðum Skota, þegar Skotinn sá hve visinn og aumur Jón var fyrir neðan mitti af endalausri setu yfir lygasögum. 

Á FB sinni stundar Gísli þá æfingu heilsu sinni til bóta, að verja rétt Palestínumanna með því að vera plötusnúður og útsendingastjóri fyrir málstað Hamas og Fatah.

Gísli sendir í gríð og erg út greinar sem hann finnur á veraldarvefnum, og upp á síðkastið margar greinar um litla hópa gyðinglegra þverhausa sem eru á móti Ísraelsríki og hafa aðrar skoðanir á vanda Miðausturlanda en stór meirihluti gyðinga heimsins, bæði þeirra sem búa í Ísrael eða utan.

Það er í sjálfu sér ekki syndsamlegt að nota heilasellur sínar til þess að styðja baráttu sárhrjáðra manna sem Gísli vill að eignist vel vopnað ríki. Vandamálið hefst þegar hin hrjáða þjóð sýnir umheiminum, að hún kann ekki með þessi vopna að fara nema til þess að uppfylla heit sín um að útrýma nágranna sínum. Eins og margir Íslendingar, hefur Gísli valið sér Palestínumenn til að styðja sérstaklega, og reyndar fram yfir aðra hrjáða menn sem hafa þurft að þola miklu verri örlög en Palestínuarabar.

Gísli Gunnarsson bað mig á FB sinni í nótt, þegar ég svaf svefni hinna saklausu, um að skýra fyrir sér hvernig gangrýni á Ísraelsríki geti stundum talist til hreinræktaðs gyðingahaturs.

Þegar hann og heilasellurnar vakna í kvöld og hann hefur enn á ný leit að þriggja manna "samtökum "gyðinga sem hata Ísraelsríki - eða að grein eftir einhvern sem finnst bresku stjórnmálamennirnir Jeremy Corbyn og Ken Livingstone einstök gæðablóð, þá verður þetta svar tilbúið til lestrar fyrir hann. Þið lofið að vekja Gísla ekki af værum svefni fyrr en kl. 19 eða 20 að staðartíma út af þessu svari. Þær gráu í fólki sem er komið yfir fimmtugt þurfa nefnilega á nægri hvíld að halda, sérstaklega áður en haldið skal á Vesturbakkann eða til Gaza í huganum, meðan aðrir eru í Jerúsalem í draumum sínum.

Hvenær verður gagnrýni á Ísrael gyðingahatur?

Gagnrýni á Ísraelsríki á vitaskuld rétt á sér, en stundum væri málefnalegra að dreifa gangrýni sinni á ríki þar sem ástandið er miklu  en í Ísrael og á friðsemdareyjunni Íslandi norður í Ballarhafi. 

Gagnrýni á Ísraelsríki, Ísraelshatur og það sem sumir kalla antisíonismi, getur hins vegar auðveldlega snúist yfir í hreint gyðingahatur ef menn varast ekki orðaval sitt. En nú er orðaval einu sinni oftast nær birtingarmynd skoðana og tilfinninga manna. Hér skulu nefnd nokkur dæmi sem varða Gísla sjálfan í von um að það bæti skilning hans á því hvenær gagnrýni á Ísrael er orðin að gyðingahatri.

1) Gísli hefur um árabil bent á að núlifandi gyðingar séu flestir komnir af Khazörum, þjóð sem að hluta tók gyðingdóm um tíma. Þessa kenningu hefur Gísli tekið miklu ástfóstri við líkt og margir stuðningsmenn Palestínumanna - Hún sýnir þeim að nútímagyðingar séu ekki gyðingar í raun og veru og séu að mestu óskyldir þeim sem uppi voru á tímum Jesús frelsara sumar Íslendinga.  Þrátt fyrir að allar nýjar DNA-rannsóknir sýni að það sé engin fótur fyrir þessari kenning (sem reyndar var upphaflega sett fram af gyðingi) og sem notuðu var grimmt af nasistum áður en stuðningsmenn Palestínuaraba fóru að nota hana.  Þeir sem enn vitna í  Kahzarakenninguna eru gyðingahatarar. Þeir reyna að útrýma tilvist gyðinga með því að segja að þeir séu ekki "ekta gyðingar". Eins lítilmótleg  og ömurleg sem þessi óvísindalega samlíking er, þá er hún enn notuð á meðal þeirra sem safnast að Fjasbók Gísla sem flugur á mykjuskán, þegar hann skrifar um Palestínu. Gísli hefur þó sem betur fer nýlega gefið þessa dogmu um sagnaþjóðina Khazara upp á bátinn.

2) Margur maðurinn sem sækir í FB Gísla líkir Ísraelsríki í sífellu við Þýskalands nasismans og Ísraelsmenn og gyðinga við nasista, sem  og Gaza við gettó. Þetta fólk, sem ég held stundum persónulega að sé léttkexruglað þegar að þegar að áhugamálið þeirra kemur, telur það málstað Palestínumanna til stuðnings að tala í sífellu um þjóðarmorð í Palestínu. Ef það er ekki kúlan í kanónunni, það eru gyðingar vændir um að stunda þjóðernishreinsanir. Þetta síðasta kemur einfaldlega til af því að fólk í Palestínuiðnaðinum hefur greinilega ekki andlega burði til að kynna sér skilgreiningu SÞ og annarra alþjóðlegra stofnanna á þjóðarmorði.  Samlíkingar gyðinga/Gyðinga/Ísraelsmanna við böðla gyðinga í Evrópu er gyðingahatur. Það hefur fyrir löngu verið skilgreint og niðurneglt af sérfræðingum, bæði gyðingum og þeim sem ekki eru gyðingatrúar. Alþjóðlega samtök ganga einnig út frá því að þegar Ísraelsmönnum og gyðingum er líkt við nasista, þá sé það í raun svæsnasta gerð af gyðingahatri - þ.e. þegar fórnarlambinu er líkt við böðul sinn. Þetta gera margir á FB Gísla emirítus, sem gerðist sjálfskipaður gyðingafræðingur á Íslandi í ellinni.

Lækjartorg 2009. Táknin eru greinileg. Ekkert slys, aðeins hatur.

3) Ég get vel skilið að menn í hita átakanna fyrir botni Miðjarðarhafs æstist í hvert sinn sem átök hefjast aftur á Gaza, en samlíkingar þeirra, sem maður sér Palestínumenn einnig nota, sem og afneitun á Helför Gyðingar og engum ósóma, er engum til gagns og síst af öllu Palestínumönnum. Herferð Gísla er í hæsta lagi æsingur aldraðs manns í cyberspace og ekkert annað. Hann hjálpar engum og fær ekki einu sinni verðlaunapening frá Hamas eins og Sveinn Rúnar hefur fengið. Gísli hefur ekki heldur ort: "Israel, Israel über alles" líkt og Sveinn Rúnar Hauksson gerði hér um árið. Með því að sætta sig við fólk komi við á FB sinni með gyðingahatri er Gísli meðsekur í gyðingahatrinu.

4) Gísli Gunnarsson hefur einnig gert sig sekan um aðra gerð af svæsnu gyðingahatri. Árið 2003 skrifaði undir undirskriftasöfnum í HÍ, (með fólki eins og Helgu Kress og Þorbirni Broddasyni, https://notendur.hi.is/~peturk/ISRAEL/askorun.htm ) þar sem hann hélt sig vera að styðja áskorun frá 187 ísraelskum prófessorum sem að sögn vöruðu við þjóðahreinsunum Ísraelsmanna á Palestínumönnum í skjóli Íraksstríðsins. Gísli og aðrir lærðir menn hoppuðu umsvifalaust á þetta gabb, sem ættað var frá einum af mörgum áróðursmiðstöðvum Palestínumanna. Enginn prófessor í Ísrael hafði sett nafn sitt undir slíka undirskrifasöfnun eða beðið kollega á Íslandi að vera með. Gísli og líkt þenkjandi fólk gleymdi í andrá öfganna, að það eru Palestínumenn sem sífellt tala um að ryðja Ísraelsríki í sjó fram og "myrða gyðinga hvar sem þá er að finna", en ekki öfugt. Það var hreinræktað gyðingahatur sem Gísli Gunnarsson skrifaði undir og hvatti til, er hann taldi öruggt að Ísraelsmenn myndu stunda þjóðarhreinsanir í skjóli Íraksstríðsins.

Læt ég þessar skýringar nægja hinum aldna og virðulega prófessor sem stundar leikfimisæfingar með gráu sellurnar sínum til stuðnings hinna hrjáðu Palestínuaraba, sem reyndar hírast í best vopnaða "gettói" sem sögur fara af. Svokölluð gangrýni í garð Ísraels getur mjög auðveldlega tekið á sig mynd hreinræktaðs gyðingahaturs og gerir það oft hjá lesendum Gísla á Facebók hans. Sjón er sögu ríkari. Svo er líka bíó fyrir Gísla. Þetta er líklegast "áróðursmynd" samkvæmt Gísla.

Where anti-Zionism crosses into anti-Semitism should also be obvious: dehumanizing or demonizing Jews and propagating the myth of their sinister omnipotence; accusing Jews of double loyalties as a means to suggest their national belonging is of lesser worth; denying the Jewish people’s right to self-determination; blaming through conflation all Jews for the policies of the Israeli government; pursuing the systematic “Nazification” of Israel; turning Zionism into a synonym of racism. Roger Cohen

Vísindavefsskandallinn

Gísli Gunnarsson komst heldur betur í sviðsljósið nýlega, þegar Merrill Kaplan ungur aðjúnkt í Iowa í Bandaríkjunum, sem dvalið hafði á Íslandi við vinnu á doktorsritgerð sinni benti á villur og meinlokur í skýringargrein Gísla á gyðingahatri á Vísindavefnum. Gísli gerði talsverða umbætur, enda jaðraði það sem hans skrifaði við gyðingahatur. Gísla vini mínum, og sjálfskipuðum verndara til 30 ára, má segja það til hróss að hann er ekki einn um ruglið og þekkingarleysið á því sem hann hefur verið spurður um á Vísindavefnum. 

Eitt sinn var Guðrún Kvaran beðin um að skýra uppruna orðanna gyðings og júða en einnig skýra hvers vegna orðið júði er niðrandi? Í dönsku og þýsku eru notuð nauðalík orð um gyðinga sem ekki eru niðrandi. Guðrún Kvaran svaraði og sýndi þar með ljóslega fordóma sína og þar með algjöra vankunnáttu á því sem hún var spurð um:

"Neikvæða merkingin í júði á líklegast rætur að rekja til þess að gyðingar sem stunduðu viðskipti víða um heim á síðari öldum, þóttu erfiðir viðfangs, nískir okurkarlar og efnuðust oft vel. Þetta litu aðrir hornauga og farið var að nota jew, jøde, júði í neikvæðum tón um kaupsýslumenn af gyðingaættum. Hin neikvæða merking sem Jude fékk í Þýskalandi á árunum milli stríða og í síðari heimsstyrjöldinni er af öðrum toga og var tímabundin. Hún náði yfir allt fólk af gyðingaættum, ekki aðeins kaupsýslumenn".

Þarna blandar fræðimaður að hluta til orsökum og afleiðingum saman og sýnir algjört þekkingarleysi á því sem hún hún skrifar um. Rómverjar og kristin kirkja ólu á hatri gagnvart gyðingum og hvaða nafn sem þeir og aðrir notuðu, þá var það tengt neikvæðni í garð gyðinga og trúarbragða þeirra. Ástæðan fyrir því að gyðingar stunduðu lánastarfssemi er ekki skýrð af Guðrúnu Kvaran. Kirkjan lék aðalhlutverkið í því hve litla starfsmöguleika gyðingar höfðu. Guðrún gleymir því einnig að flestir sem hafa orðið fyrir illmæli með gyðinganafnbót eru ekki gyðingar, heldur okrarar sem kallaðir eru því ljótasta sem mönnum dettur í hug. Ég hef áður bent á þekkingarleysi Guðrúnar Kvaran (sjá hér) og læt þetta nægja nú. Gísli er svo sannarlega ekki einn á þessum furðulega hatursdalli HÍ.

Gyðingahatur nútímans er mikið vandamál á Íslandi. Sem betur fer hafa gyðingar búsettir á Íslandi aðeins orðið fyrir aðkasti í litlum mæli. Bílar þeirra hafa verið rispaðir og drullu kastað í hús þeirra og túlípanar hafa verið rifnir upp í görðum þeirra.

En ef menn hugsa sig ekki um og fara með offorsi í samlíkingum og hatursræðu í hvert skipti sem öryggið losnar á sprengjukösturum hryðjuverkasamtakanna Hamas (sem sumir Íslendingar skilgreina sem eins konar hjálpasveit skáta), þá sjáum oftar hroðalegt gyðingahatur á Íslandi í meintu hatri manna á hinum "vonda síonisma" Ísraelsríkis.

Veftímaritið Herðubreið stelur ljósmynd

Viðbót 6.3.2019 - Herðubreið hefur nú birt nafn höfundar ljósmyndarinnar

31. janúar 2019 birtist smáklausa á Tímaritinu Herðubreið sem Karl Th. Birgisson er í forsvari fyrir. Klausan ber fyrirsögnina Einn í áhöfn og er eftir Úlfar Þormóðsson. Hún fjallar um þau örlög sem kapítalisminn hefur skapað, og sem veldur því að aðeins einn Íslendingur er í áhöfn á íslensku skipi. Nærvera Íslendings varnar því greinilega ekki að skip fái á sig brotsjó.

Til að myndskreyta klausuna gripu menn í Herðubreiðarlindum til vafasams myndastulds í anda verstu kapítalista. Þeir tóku hluta af ljósmynd sem ég hef tekið í Kaupmannahöfn og hef birt á tveimur blogga minna hér og hér á Fornleifi. Herðubreiðarmenn birtu hana án þess að nefna höfund ljósmyndarinnar.

Skjámynd af vefritinu Herðubreið

Ég hafði samband við Herðubreið og fékk tvö svör, nafnlaus:

"Sæll og og forláttu síðbúið svar. Nú leggjumst við í rannsóknir. Vitum ekki hvernig myndin komst í myndabankann okkar, en takk fyrir að láta vita." Og síðar: "Sæll Vilhjálmur. Með fullri virðingu fyrir fræðistörfum þínum, þá getum við ekki fallist á að myndin sé eftir þig, þar sem hún er hluti af auglýsingu frá Eimskipafélagi Íslands, eftir því sem við komumst næst. Endilega láttu vita ef við förum vill vegar."

Þar sem ég taldi mig hafa skýrt málið út fyrir Herðubreiðarritstjóranum, eða réttara sagt þeim huldumanni sem svaraði mér, að þeir mættu nota ljósmynd mína ef þeir birtu nafn mitt og greindu frá því hvar myndin sem þeir skáru birtist skrifaði ég fyrr í dag til "Herðubreiðaröræfa":

Sæl "Herðubreið"

Ég tók ljósmyndina af auglýsingu í 80 ára dagblaði sem varðveitt er í Ríkisskjalasafninu í Kaupmannahöfn. Ég birti myndina á bloggum mínu í lágri upplausn, en hún hafði ekki verið uppi á borðum Íslendinga fyrr en að ég gerði henni skil.

Þar sem engin undirritar skilaboð "Tímaritsins Herðubreiðar" til mín undir nafni, get ég ekki tekið þessi svör ykkar alvarlega. En mér er full alvara og hinn nafnlausi maður sem svarar fyrir Herðubreið er að mínu mati óvenjulega kokhraustur þegar hann ver þjófnað á myndverki mínu.

Ljósmyndin, sama hve léleg hún er,  er verk mitt. Ég miðlaði þessari 80 ára auglýsingu í morgunblaðinu Politiken til Íslendinga á bloggum mínum. Áður en það gerðist var auglýsingin ekki þekkt á Íslandi og var t.d. ekki með í bók um sögu Eimskipafélagsins. Veftímaritið Herðubreið tekur svo myndina og sker hana í búta og birtir einn bútinn án þess að minnast á höfund. Höfundar myndverka hafa rétt og ég er höfundurinn.

Vinsamlegast getið höfundar ljósmyndarinnar sem þið hafið notað. Nafn hans stendur fyrir neðan þessi svör.

Virðingarfyllst,

Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson

 

Viðbót 6.3.2019 kl. 01.35 HERÐUBREIÐ hefur fyrir 10 mínútum síðan vinsamlegast fallist á ósk mína og merkt mynd mína mér (reyndar sést myndin ekki lengur, en það er tæknilegt atriði sem Herðubreiðarmenn verða að leysa). Myndin mun að sögn hafa verið notuð áður á Herðubreið. Ég þakka fyrir heiðarleg viðbrögð Herðubreiðar og verð að fara að vara mig á því að "stela" myndum frá öðrum. Við verðum öll að passa okkur og athuga hvað maður er að taka. Ég var ekki á höttunum eftir greiðslu, en stundum er það víst tilgangur manna.

Fyrir pönnukökubakara er jörðin oft fjári flöt

Laugardaginn 16. febrúar hófst árleg vertíð nasista og þjóðernissinna sem þramma um götur Litháen, Lettlands og Eistlands í febrúar og mars, með fullu leyfi stjórnavalda landanna.

Sameiginlegt eiga þessar göngur allar, að minnast þjóðernishetja landsins. Svo vill til að meirihluti þeirra þjóðernishetja sem löndin gefa nú götunöfn og annan heiður, að þeir stunduðu morð á gyðingum landsins. Eðvald Hinriksson hefði væntanlega komist í þennan fríða hóp morðingja með götu eða búlevard, ef Eistlendingar hefðu ekki loks áttað sig á því að hann var einn af verstu eistnesku morðingjum gyðinga áður en Þjóðverja tóku yfir starf hans. Þýskir sættu sig ekki fyllilega við störf hans, þar sem hann rændi auðuga gyðinga áður en hann kom þeim fyrir kattarnerf - sem var verk sem Þjóðverjar höfðu ætlað fyrir sjálfa sig og enga aðra.

Meðan að götur og torg við botn Eystrasalt fá ný nöfn óyndismanna og gyðingamorðingja (og Íslands), horfa eftirlitsstofnanir Evrópu í mannréttindamálum á, án þess að gera nokkurn skapaðan hlut meðan nasistarnir ganga framhjá gluggum stofnana þeirra. Fyrir einni slíkri stofnun er okkar eigin Ingibjörg Sólrún Gísladóttir. Hún er í forsæti hjá ODIHR, sem ekkert gerir til þess að hindra þá öfugþróun sem menn hafa séð í Eystrasaltsríkjunum Eistlandi, Lettlandi og Litháen sl. 20 ár. 

Reyndar sendi Ingibjörg Sólrún skilaboð til RÚV um daginn vegna viðtals sem átti að birtast við íslenska nasistakerlingu á botni hvítu ruslatunnunnar á Íslandi, sem bíður endurkomu Hitlers eftir að Ingibjörg og Sigmundur Davíð brugðust.  Og svo var Ingibjörg Sólrún í vinnutíma að hnýtast í karlpunginn hann Jón Baldvin. Það er hins vegar meira einkamál falleraðs stjórnmálamanns gagnvar öðrum falleruðum stjórnmálamanni.

Ég skrifaði fyrir helgina stuttan pistil á ensku andfasísku vefsíðuna Defending History um aðgerðarleysi Ingibjargar Sólrúnar gangvart nasismanum í Eistlandi, Lettlandi, Lithaugalandi, og reyndar víðar á umsagnarsvæði hennar sem yfirmanns ODIHR.

En hugur Igibjargar er líklegast enn að aðstoða Palestínumenn við að útrýma Ísraelsríki sem mig grunað að hafi verið aðalætlunarverk hennar hefði hún komist í Öryggisráð SÞ á sínum tíma.

Fyrir meistarapönnukökubakara eins og Ingibjörgu eru jörðin oft heldur flöt.

 Lesið:

DEFENDING HISTORY

Ágæt hryðjuverkavörn Minjastofnunar

Nýjasta birtingarmynd minjavörslunnar á Íslandi er að flytja til styttur bæjarins. Þetta kemur fram í hasarfréttablaðinu DV. Minjavörður Ríkisins er enn einu sinni í vondum málum, en nú styður Minjasvið Fornleifs Stínu Stuð heils hugar.

Loks kom góð tillaga frá Minjastofnun, sem heil brú er í - og jafnframt framtíðalausn fyrir styttuskömmina af Skúla Magnússyni. Er ekki tilvalið að nota hana sem staðlaða, íslenska hryðjuverkavörn? Hún sýnir mann með ygglibrún, 1,5 metra herðabreidd og höku sem er líkust stuðara á Scania trukki. Það vill vitaskuld enginn túrhestur búa á hóteli þar sem slíkt ofurmenni gnæfir yfir þeim. "Bad people" pakk sem vill til Íslands mun taka næsta flug heim, ef svona styttum yrði komið fyrir í Leifsstöð. Hægt væri að selja Skúla til BNA, svo Trump hætti við reisa vegginn sinn.

Heimildir sýna reyndar, að Skúli fógeti hafi verið ræfilslega lítill, sköllóttur og álútur græðgiskarl - ekki ósvipaður þeim lítilmennum sem vilja breyta Íslandi í Hótel og fjallkonunni í innanhússportkonu og módel. Innréttingar Skúla voru náttúrulega heldur ekki ofan á Víkurgarði. Því verður að fagna að þessi hryllingur, sem tákna á athafnamanninn Skúla, verði í framtíðinni notuð sem slysavarnarverkfæri og hryðjuverkavörn.

Í staðinn væri hægt að setja styttur af beinagrindum, til að minnast kirkjugarðsins sem íslenska græðgin og meðalmennskan  hraunaði yfir. Það gæti verið listaukandi fyrir ferðamennina sem á að mergsjúga og blóðmjólka á hótelinu. Myndirnar við þennan pistil er tvær tillögur sem borist hafa samkeppni Fornleifs fyrir minnismerki um beinin sem brott voru numin úr Víkurgarði.

Sendið endilega inn tillögur. Verðlaun verða nótt í svítu á Reykjavík Hotel Hilton on the Skeletons í Reykjavík, þegar það kemst í gagnið. Innifalið er beint útsýni inn í Alþingi Íslendinga. Selshljóð fyrirmenna eru innifalin í morgunverðinum. Vinningshafinn verður afhjúpaður 1. apríl 2019.

Það er mikið "stöð" á Stöðvarfirði.

Vinur minn í fræðunum, Bjarni F. Einarsson, reynir nú að fá styrki til sumarvertíðarinnar austur á landi. Vona ég svo sannarlega, að það takist hjá Bjarna. Þó ég sé alls ekki á því að það sé stöð sem hann sé að rannsaka, eins og ég hef áður gert grein fyrir hér og hér (þegar Bjarni fann fornan skáta með hjálp fjölmiðla) , er örugglega mikið "stöð" hjá Bjarna svo ég tali tæpitungulausa málísku af þeim slóðum sem Bjarni grefur nú á . Nú hefur Bjarni í endalausri baráttunni við að fá fjármagn náð í auðtrúa þáttasmið á RÚV og sagt honum frá hugsmíðum sínum. Menn getað hlustað á það hér.

Bjarni talar í viðtalinu um Sama. Vitaskuld voru forfeður nútíma-Sama á meðal landnámsmanna á Íslandi og ekki bar "meðeim". Það kemur fram í ritheimildum og í samsetningu fornleifa ´á Íslandi. Beinamælingar Dr. Hans Christians Petersens, sem nú er prófessor við Syddansk Universitet. Niðurstöður Hans hef ég t.d. greint frá hér, hér og hér, sem og í fræðigreinum erlendis, sýna það tvímælalaust. Landnámsmenn á Íslandi eru einnig komnir af Sömum, og ekki í minna mæli en af fólki frá Bretlandseyjum, þótt tala fólks frá Bretlandseyjum hafi rokið upp úr öllu valdi vegna annmarka í rannsóknum á DNA nútíma-Íslendinga og genamengi þeirra til að segja til um uppruna landnámsfólks.

Þegar Bjarni fer hins vegar að ræða notkun glerhalls (chalcedony) og jaspis sem er dulkornótt afbrigði af kísil, SiO2, rétt eins og glerhallur (draugasteinn), og tinnan sem ekki er til á Íslandi. Bjarni telur að þessi afbrigði af kísil, sem og hrafntinna (sem er ókristallað kísilgler/rhýólít, þar sem hlutfall kísils er meira en 65-70% af þunga steinsins), hafi verið slegnar til og notaðar á sama hátt og tinnan erlendis, þá minnkar "stöðið" og "höndur" hleypur í forneifræðinginn sem þetta ritar.

Jaspismoli frá Stöð. Það var fínlegur skurður sem Samarnir eystra unnu við. Mynd af fésbók Fornleifastofunnar

Mjög auðvelt er að rannsaka, hvað steinar með ásláttarmerkjum  hafa verið notaðir til að skera í, skrapa eða skafa. Íslenskir steinar sem kollega minn Bjarni telur að hafi verið slegnir til að búa til verkfæri ættu að sýna til hvers, ef þeir eru skoðaðir með rafeindasmásjá;  Því ekki er aðeins hægt að sjá hvaða lífræn efni hefur verð skorin með meintum steinverkfærum á meintri steinöld Bjarna á stöðinni í Stöðvarfirði. Sömuleiðis er hægt að sjá hvaða lífrænt efni var skorið með tinnu eða málmi, með því að skoða amboðin undir smásjá. Ugglaust er einnig hægt að sjá það á íslenskum steintegundum sem eru "mjúkari" en erlend tinna. Í fræðunum heitir það að leita að merkjum eftir lífrænt efni á egg steinamboða, Diagnostic of Residues on Stone Tool Working Edges .

Hrafntinna, gjóskugler (Obsidian), er hins vegar og líklega harðari og einsleitari í uppbyggingu en venjuleg tinna, og því erfitt að sjá hvað hún hefur verið notuð til að skera í, skrapa eða skafa - en einhver merki hefur skurður í leður eða annan efnivið skilið eftir sig.

Þangað til sannanir á notkun íslenskra steina með meintum ásláttarmerkjum hafa verið birtar, hef ég aðeins eina vitræna skýringu. Steinarnir voru notaðir til að slá við við eldjárn til að fá neista.  Eldjárn voru kveikjarar síns tíma  og til að þeir virkuðu urðu menn að nota steina. Ég vona að einhver geti stutt Bjarna í að rannsaka þessa 300 steina sem hann telur hafa verið handleikna af frændum okkar Sömum. 

Fræðsluefni um notkun eldjárns. Fornleifur biðst afsökunar á "tónlistinni". Kannski ætti Vísindavefur HÍ að velta fyrir sér að skýra notkun eldjárna, þó svo að hugsanlega sé hætta sé á málsókn frá Þórarni.

Ég hef manna mest stungið upp á samíska hluta Íslendinga, en við sjáum hann ekki að mínu mati með ásláttutækni þeirri sem Bjarni segist sjá í 300 steinum á Stöð í Stöðvarfirði. Bjarni verður að gera sér grein fyrir því að Samar voru á tímum landnáms á Íslandi orðnir mjög slungnir málmsmiðir. Af hverju hefðu forfeður okkar sem voru Samar, farið til Íslands, viljugir eða nauðugir, til að leika sér að tinnu, þegar þeir voru harla góðir málmsmiðir?

Önnur spurning sem Bjarni verður að svara til að tilgáta hans haldi vatni og vindi, er stóra spörninginn um hvað menn voru að skrapa, skafa og skera í með örsmáum íslenskum steinum. Eins og Bjarni F. Einarsson skilgreinir stöð, þá komu menn frá t.d. Noregi og sóttu auðlindir sem þeir fóru með til Noregs. Hvaða auðlindir í hafi og á landi höfðu menn ekki í og við strendur Noregs, sem þeir vildu frekar sækja til Íslands, og "láta Sama, sem fengu að koma með," sitja og nostra við skrap, skaf og skurð í risavöxnum langhúsum. 

Skýringar óskast Bjarni F. Einarsson, áður en stöðið verður einum of geggjað. Skrapsamakenningu Bjarna F. Einarssonar verður að undirbyggja betur.

Sökum stærðar rústarinnar á Stöð sem Bjarni lýsir næstum því sem eins konar álveri, með mismunandi vinnslurýmum, þá tel ég hins vega mjög mikilvægt að hann hljóti góða styrki sem fyrst, svo hann verði ekki að grafa þarna fram á grafarbakkann.

Gefið Bjarna því styrk! Bjarni er listagóður fornleifafræðingur, þótt tilgáturugl hans gangi oft fram úr hófi. Óvenjuleg stærð eldri skálans í Stöðvarfirði er eitt og sér næg ástæða til veita vel í rannsóknina. Annars stöðvast gott og gegnt verkefni.

“A short stocky man with white hair and a bulldog-like appearance”

Þannig lýsti New York Times Bjarna Benediktssyni forsætisráðherra er hann kom til Bandaríkjanna þ. 13. mars 1949. Engu er líkara en að verið sé að lýsa Al Capone. Bjarni var aðeins 41 árs þegar myndin hér að ofan er tekin og var greinilega á engan hátt samkeppnisfær við nafna sinn í nútímastjórnmálum hvað varðar sex-appeal, enda ekki með internet. Útlit er ekki allt. Bjarni var annálaður gáfumaður og það trekkir konur meira en of lítil jakkasett, get ég upplýst af eigin reynslu.

Þessi ljósmynd er nú til í  Fornleifssafni sem vex fiskur um hrygg. Halda mætti að Thor Thors sé að spyrja Bjarna, hvort bjúgun og smérið sé orðið ódýrara á Íslandi en áður var. Bjarni svarar í hugsunum mínum. "Éttann sjálfur".

Bjarni sagði hins vegar sannarlega eftirfarandi í ræðu er hann undirritaði varnarsamning Norðuratlandshafsbandalagsins í Washington þann 4. apríl 1949:

My people are unarmed and have been unarmed since the days of our Viking forefathers. We neither have nor can have an army… But our country is, under certain circumstances, of vital importance for the safety of the North Atlantic area.

Þetta var líklega alveg rétt hjá Bjarna, en ekki er ritstjóri Fornleifs viss um að Bjarni fjarfrændi minn hafi verið eins hræddur við uppivöðslusemi nasista í Norður-Atlantshafi fyrir 1940 eins og hann var við kommúnistana árið 1949.  Hann fór m.a. til Þýskaland árið 1939, líkt og margir Íslendingar, bæði aðdáendur 3. ríkisins og aðrir. Þá var hann prófessor í lögum, sem maður gat orðið mjög auðveldlega á þessum tíma, sér í lagi ef menn voru vel gefnir en samt próflausir.  Bjarni var hugsanlega búinn að skrifa mikla lofræðu um Þýskaland eftir utanlandsferðina árið 1939, en hernám Breta hefur örugglega stöðvað öll áform Bjarna um birtingu á slíku efni. Þó talaði Bjarni um þessa ferð sína á fundum á Íslandi, en þær ræður eru líklega horfnar úr skjalasafni hans í Þjóðskjalasafni, sem fékk rosalegt General Motor make-over hér um árið.

Myndir segja vitaskuld margt, en þó ekki allt. Þegar Bjarni Benediktsson var utanríkisráðherra komst hann oft aðeins í opinberar utanlandsferðir vegna þess að velunnari Íslendinga, C.A.C. Brun ráðuneytisstjóri í Danska utanríkisráðuneytinu og fyrrum sendiráðsritari í Reykjavík, sá til þess að hann gleymdist ekki. Þetta gerðist til dæmis árið 1948 í janúar á ráðstefnu norrænna utanríkisráðherra. Brun reit í dagbók sína:

"Vi tog imod paa Bristol. Dagen igennem ordinært nordisk Udenrigsministermøde, Island inkluderet. Bjarni Benediktsson spiller, imidlertid som sædvanlig, en aldeles ynkelig Rolle..."

C.A.C. Brun bjóst við einhverju? meiru af embættismönnum unga lýðveldisins, sem hann hafði stutt manna mest í fæðingarhríðunum. Hann var hins vegar stórhrifinn af Thor Thors.

Vitaskuld er ekki hægt að búast við því að ungt lýðveldi lítillar þjóðar hefði þjálfaða embættismenn og ráðuneyti eins og Danir höfðu þróað. En það samt mjög athyglisvert til þess að hugsa að bensíndælumaður úr Skagafirði sem leggur fyrir sig búktal og tilfallandi dýra- og mubluhljóð, telja sig enn gjaldgengan fulltrúa lýðveldisins á erlendum vettvangi. Þegar kona með BA próf og póstburðarreynslu í Kaupmannahöfn getur sest í æðstu embætti með cum laude vottorð frá fyrirmennum á Íslandi upp á vasann - eftir að hún reyndi ítrekað að komast í Öryggisráð SÞ með hjálp Assads og pönnukökubaksturs í New York - , er íslenska ríkið enn hálfgert bleyjubarn.

En í samanburði við manninn sem lét dæluna ganga á Klaustri og vinkonu Assads, var Bjarni Ben bara nokkuð klár pólitíkus. Blessuð sé minning hans.

Ingibjörg Sólrún er eins og pálmarnir í Vogahverfi

Hún frú Ingibjörg (ISG) býr nefnilega í glerhúsi líkt og sumir flokksfélagar hennar í Reykjavík. Það kemur svo greinilega í ljós í nýjasta útspili hennar sem greint hefur verið frá á Stundinni.

Háheilagt starfslið Stundarinnar hefur um stundarsakir fært sig upp yfir mitti, ofar en rauðriðnar hreðjar Jóns Baldvins Hannibalssonar, og er þannig séð komið langt yfir þau málefni sem fjölmiðillinn sérhæfir sig einna mest í.

Stundin birtir nú frásögn af ummælum sem fyrrverandi utanríkisráðherra Íslands, Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, lét falla á Facebook sinni. ISG er konan sem fór á fund Assads á Sýrlandi til að koma Íslandi í Öryggisráð Sameinuðu Þjóðanna - og sem nú er forstjóri ODIHR, Lýðræðis- og mannréttindaskrifstofu Öryggis- og samvinnustofnunar Evrópu, sem lítið eða alls ekkert verður ágengt í baráttu í helfararafneitun og gyðingahatrið sem grasserar í Austur-Evrópu - enda gerir stofnunin ekkert að viti í þeim efnum undir slakri forystu ISG.

Frú 18 má ekki tala

Ekki bannaði ISG fréttir af ferðum sínum til alræmdustu illmenna og gyðingahatara Miðausturlanda Íslandi til stuðnings, en nú fárast hún yfir konuskömm á Íslandi sem telur sig, í aumri whitetrash-tilveru sinni á Íslandi, vera úrval hins lítilfjörlega "aríska kynstofns".

Hefur kona þessi látið flúra töluna 18 á hálsinn á sér, en það mun tákna bókstafina A og H samkvæmt nasistum. Brennimarkið AH stendur líklega einnig fyrir Arískur Hálfviti. ISG vill láta banna RÚV að sýna þátt sem fjallar um konu þessa og ófarir hennar í lífinu.

En af hverju leggst ISG svona lágt og gegn íslenskri konu með þráhyggju? Af hverju vill hún láta banna henni að tjá skoðanir sínar? Á ISG inni fyrir slíkum herferðum? Það tel ég varla.

Þegar Ísland var fremst á meðal þjóða og logið var að Dönum um ágæti fínansfurstanna íslensku á fundum í Danmörku

Er Dr. Efraim Zuroff hjá Simon Wiesenthal Center í Jerúsalem, sem ég hef starfað fyrir, fór fram á að íslensk yfirvöld rannsökuðu mál nasistans og gyðingamorðingjans Eðvalds Hinrikssonar (Evald Miksons), setti ISG og aðrir stjórnmálamenn, t.d. þokkapilturinn Jón Baldvin Hannibalsson sig upp á móti því.

Sumir íslenskri stjórnmálamenn, sem ekki kunna að skilja óskylda hluti frá hverjum öðrum, héldu að Davíð Oddsson þáverandi forsætisráðherra hefði fengið beiðni frá Ísraelsstjórn um að rannsaka stríðsglæpamanninn og morðingjann sem Íslendingar höfðu skotið skjólshúsi yfir.

Vegna stuðnings við hryðjuverkastarfssemi í Miðausturlöndum var ISG á því að ekki mætti hreyfa við Eðvaldi Hinrikssyni, því hún taldi að Ísraelsríki væri á bak við beiðnina um að íslensk yfirvöld rannsökuðu fortíð hans. Þó svo að í ljós hefði komið, að Ísraelsstjórn hefði ekkert haft með beiðnina til Íslenskra yfirvalda að gera, hófst ferli algjörrar afneitunar á Íslandi, sem í tóku flestir stjórnmálamenn og allir fjölmiðlar utan einn og jafnvel íþróttasambönd.

Íslendingar vernduðu gyðingamorðingja og stríðsglæpamanna frá réttvísinni. ISG fór einna fremst í þeirri aðför að gyðingum nútímans sem reynt hafa að fá réttvísinni framgegnt gagnvart böðlum Gyðingaþjóðarinnar. Því verður aldrei gleymt, Ingibjörg Sólrún Gísladóttir! Þú varðir stríðsglæpamann og komst í veg fyrir að mál hans yrði tekið upp og hefur aldrei beðist afsökunar á því klámhöggi þínu. Mikson átti vitaskuld líka rétt til varnar, en á það reyndi aldrei, vegna einlægs haturs sumra íslenskra stjórnmálamanna í garð gyðinga og Ísraelsríkis, sem á stundum hefur nálgast sjúkleika.

Vitaskuld er kjánalegt að gefa afvegaleiddri, og jafnvel veikri manneskju, auglýsingu fyrir öfgaskoðanir sínar í fjölmiðlum. Konan telur að útrýmingar á gyðingum hafi ekki átt sér stað. 

En hún á sér skoðanafélaga. Morgunblaðið birti t.d. á 10. áratug síðust aldar greinar eftir rugludall sem hafði sömu skoðanir og varði Morgunblaðið hann með skoðanafrelsi, tjáningarfrelsi og ritfrelsi. Ég og líffræðikennari minn í menntaskóla, Örnólfur heitinn Thorlacius, voru einu mannverurnar á Íslandi sem töldum ástæðu til ávíta birtingu helfararafneitunar í Morgunblaðinu. Öllum öðrum virtist vera skítsama.

Ég hef skipulega skráð niður fjölda manna á Íslandi sem hafa látið sömu skoðanir í ljós og vitleysingurinn sem afneitaði helförinni í Morgunblaðinu, fyrir utan alla þá sem ærast fyrir hönd Palestínuaraba í hvert skipti sem skálmöld þeirra er glædd meira hatri.

Ærsl Íslendinga og sorakjaftur hjálpa Palestínumönnum vitaskuld ekki neitt. Almenningur Palestínu veit ekkert um Íslands og peningarnir sem streymt hafa frá Íslandi fara með öllum hinum milljörðunum í betlifé siðspilltra leiðtoga Palestínumanna.

Fjöldi manns á Íslandi skrifar ólíklegustu hluti þegar átök á milli Palestínumanna og Ísraels blossa upp. Skoðið athugasemdardálka fjölmiðlanna og blogg, þar sem maður sér fólk skrifa að "Hitler hefði átt að ljúka ætlunarverki sínu."

Á að gefa konu, sem er haldin nasistagrillum, sendingartíma á RÚV?

Afneitun þess að fólk eins og hún sé til, er að mínu mati hættulegri en að leyfa henni ekki að spreða hatrinu. Hatur hennar og fávísi gæti orðið öðrum til varnaðar. Í landi þar sem yfirvöld hafa ekki framfylgt loforði sínu frá 2000 á alþjóðavettvangi, loforði um að kenna börnum og unglingum um helförina, er vitaskuld ekki óeðlilegt að að helfararafneitarar séu til. 

Við verðum einnig að minnast þess að íslensk nasistafífl komust í góðar stöður eftir stríðsárin, sem (ómenntaðir) seðlabankastjórar, lögreglustjóri og alþingismenn, að ógleymdum kratanum Jónasi Sveinssyni sem gaf út svæsnasta, andgyðinglega efnið sem sögur fara af á Íslandi. Þetta voru allt betri borgarar síns tíma og sátu einnig í ríkisnefndum og Norðurlandasamstarfi.  

Fyrst þessir "mektarmenn" voru virtir þjóðfélagsþegnar, má  þá ekki rugluð kona með grillur, sem eru jafnhatursfullar og þær sem íslensku nasistarnir höfðu á 20. öld, spúa þeim út á RÚV. RÚV er með fréttastofu þar sem nokkrir starfsmenn hafa skipulega spýtt út lygafréttum frá Miðausturlöndum. Sama RÚV sá til þess að ekki yrði minnst eðlilega á mál Eðvalds Hinrikssonar í kjölfar þess að íslenskir stjórnmálamenn, með Ingibjörgu Sólrúnu fremsta í flokki, ásamt Ólafi Ragnari og Jóni Baldvin, friðuðu stríðsglæpamann og hindruðu að mál hans yrði rannsakað á Íslandi.

Ég tel gott að Íslendingar fái að sjá, hvers konar ómenning grasserar á Íslandi. Sama hvort það eru öfgaskoðanir Ingibjargar Sólrúnar eða kynsystur hennar, sem hefur látið flúra 18 á hálsinn á sér. Vonandi sjá einhverjir, að skoðanir mektarmannanna sem hófu stjórnmálaferil sinn í nasismanum voru ekki víðsfjarri rugli nýnasistans í dag.

Íslendingar eru margir helsjúkir af gyðingahatri, á sama hvaða væng stjórnmálanna sem þeir eru. Því verður ekki leynt.

Á að banna viðtöl við gamla komma?

Nú, ég gleymdi næstum því öllum þeim Íslendingum sem báru helstefnu Sovétkommúnismans á gullstóli og boðuðu hana gagnrýnislaust á Íslandi. Hjá þeim var nú margur potturinn brotinn í afneituninni og hatrinu. Þjóðviljinn var t.d. fyrst fjölmiðillin sem réðst á gyðing eftir síðara stríð fyrir að leyfa sér í Morgunblaðinu af öllum stöðum að skrifa um ógnarstjórn Rússa í fyrrverandi heimalandi hans, Litháen, sem leysti af hólmi ógnir nasismans. 

Helgislepjukórar Íslands, sem eru nokkuð margir, ættu að kynna sér sögu landsins betur áður en þeir góla í glerhúsum sínum.

Mæli ég með því að RÚV taki einnig viðtal við Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur, um ferð hennar til Assads og stuðning hennar við Eðvald Hinriksson. Það myndi smellpassa inn í þessa þáttaröð um subkúltúra á Íslandi sem RÚV sýnir um þessar mundir. 

Það er víst kominn tími til þess að starfslið ODIHR, Lýðræðis- og mannréttindaskrifstofu Öryggis- og samvinnustofnunar Evrópu, sem Ingibjörg Sólrún Gísladóttir er forstjóri fyrir, og alheimur allur, fái betri upplýsingar um yfirmann ODIHR og fortíð hennar. Hvað kallar maður það, þegar fólk vill koma í veg fyrir að rannsókn fari fram á gyðingamorðingja úr síðara stríði? Vita samstarfsmenn ISG í Varsjá, að hún heimsótti einn helsta talsmann útrýmingar Ísraelsríkis, fjöldamorðingjann Bashar al-Assad.

ISG ætti að mínu mati að segja starfi sínu lausu hjá ODIHR hið fyrsta, vegna algjörs ótrúverðugleika. Kona, sem kom í veg fyrir að stríðglæpamaður yrði sóttur til saka á Íslandi, á ekkert erindi í slíkt starf.

Af DNA-ævintýrum og rangfærslum Gísla Pálssonar

Árið 2014 kom út bók Gísla Pálssonar fyrrverandi prófessors við HÍ, sem ber heitið Hans Jónatan, maðurinn sem stal sjálfum sér. Síðan hefur bókin verið gefin út á ensku, dönsku og síðast á frönsku, enda er efnið vitaskuld áhugavert.

Þegar bókin kom út á íslensku, reyndi ég þegar að verða mér út um eintak, þar sem ég hef lengi haft áhuga á sögu svartra manna á Íslandi (þið finnið lesefni um það hér á vinstri spássíu Fornleifs).

Þar fyrir utan hef ég rýnt í skrif Gísla síðan hann vann með prófessor Paul Durrenberger, bandarískum félagsmannfræðingi sem var fyrst og fremst sérfræðingur í Tælandi og Melanesíu. Durrenberger las eitt sinni kilju með Íslendingasögu í flugvél og sneri sér þá að mannfræðirannsóknum á Íslandi í kjölfarið – en með afar misjöfnum árangri. Eftir að Gísli fór út fyrir sitt svið og gerðist mikill áhugamaður um DNA-rannsóknir hef ég líka fylgst með úr fjarska. Ég hef hér áður á Fornleifi lýst gagnrýni minni á vinnubrögð Gísla á síðastnefndu sviðinu (sjá hér).

Þegar vinur minn í Reykjavík heyrði af þessum brennandi áhuga mínum á bókinni, keypti hann hana þegar í stað og gaf mér nokkrum dögum síðar er hann heimsótti mig í Danmörku. Ég hnaut þegar um ýmsar villur í bókinni og undraðist síðar að þær hefðu ekki verið leiðréttar þegar bókin var gefin út á öðrum tungumálum.

Fyrirlestur Gísla Pálssonar í Kaupmannahöfn 2015

Þar sem sögusvið bókarinnar um Hans Jónatan er m.a. Kaupmannahöfn, hélt Gísli Pálsson erindi um innihald bókarinnar í Kaupmannahöfn í janúar 2015 á málstefnu í tengslum við ágæta sýningu sem þar var haldin um efni sem ég hef síðan einnig skrifað viðbætur um atriði sem sýninguna og sýningarskrá vantaði (sjá hér).

Erindi sitt í janúar 2015 kallarði Gísli Pálsson "Homo Islandicus: Black and white”. Það var flutt í húsakynnum Nordatlantens Brygge á Kristjánshöfn í Kaupmannahöfn. Ég fór til að hlusta, en endaði með því að gagnrýna Gísla fyrir villur og rangfærslur sem fram kom í sýningatexta sýningarinnar sem hann fjallaði um að hluta til. 

Því miður komst ég ekki að til að ræða nýju bókina um Hans Jónatan við Gísla. Ung dönsk kona sem stýrði málþinginu, og sem ég tel næsta öruggt að hafi einhverju sinni verið nemandi Gísla á Íslandi, reyndi eftir bestu getu að þagga niður í mér. Gagnrýni var ekki vel séð í þeim dagskrárlið sem kölluð var umræða. Það var því dulítið íslenskur fræðibragur yfir pakkhúsinu á Christianshavn þann daginn.

Fyrirlestur Gísla í Reykjavík

Gagnrýni var greinilega heldur ekki vel séð, þegar Gísli Pálsson (GP)hélt erindi um bók sína um Hans Jónatan í stórborginni Reykjavík. Eftir fyrirlesturinn reis upp prófessor Gísli Gunnarsson (GG) sagnfræðingur, og benti á villur í bók Gísla Pálssonar um Hans Jónatan.

GP vitnar t.d. á bls. 190-91 í bókina Ættir Austfirðinga, þegar hann birtir lýsingu á sonarsyni Hans Jónatans, Lúðvík Lúðvíkssyni á Karlstöðum á Berufjarðarströnd. Úr sal benti GG GP á þá staðreynd, að tilvísunin væri röng hjá nafna sínum; GG greindi frá því að lýsinguna á Lúðvík væri alls ekki að finna í verkinu Ættir Austfirðinga og að GP hefði sótt tilvitnunina um Lúðvík á Ættarvef afkomenda Hans Jónatans. Þó að á ættarvefnum stæði skýrum stöfum: "Höfundur þessarar lýsingar er Gísli Sigurðsson, bóndi og kennari að Krossgerði, Berufjarðarströnd" hliðraði GP af einhverjum ástæðum staðreyndum og sagði að lýsingin á Lúðvík væri komin úr verki þar sem hana er ekki að finna. Það eru vægast sagt furðuleg vinnubrögð í bók sem ekki telur fleiri en 292 tilvitnanir í 267 blaðsíðna bók.

GG er reyndar dóttursonur Gísla Sigurðssonar, og lét GG Ættarvefnum upplýsinguna sem GP misnotaði í té.

Gísli Gunnarsson átti einnig í stökustu erfiðleikum með að rekja garnirnar úr Gísla á fundinum, því nokkrir úr klappliði nemanda GP og aðrir vildarmenn höfðu í frammi hávær mótmæli við öllum efasemdum sem fram komu í sambandi við bókina. GP stóð í pontu fastur í þeim ósannindum að frásögnin væri komin úr Ættum Austfirðinga. GG gerði hins vegar síðar grein fyrir þessi villuráfi GP í tímaritinu SÖGU 2015:2. Orðrétt segir þar:

"Í aðaltexta er sagt að tiltekin ummæli (á bls. 190-191 í bókinni séu fengin úr bókinni ÆTTIR AUSTFIRÐINGA. Þetta þótti mér undarlegt og leit því í tilvísanaskrá bókarinnar. Þar er sagt að ummælin séu af ÆTTARVEF HANS JÓNATANS...Þar, (á ættarvefnum) stendur skýrum stöfum: "Frásögn þessi er eftir Gísla Sigurðsson, bónda og kennara á Krossgerði. Hún fékkst frá dóttursyni hans, Gísla Gunnarssyni"".

Nýlega hélt GP því ósmeykur fram á Facebook GG, að GG vildi kveðið hafa þá Lilju sem hann sjálfur orti með útgáfu bókarinnar um Hans Jónatan. Gaf GP í skyn að GG væri að öfundast út í verk sitt. Þetta voru heldur klén viðbrögð við gangrýni sem GG hafði hreyft aftur við í tilefni að sýningu leikinnar heimildarmyndar um Hans Jónatan í Sjónvarpinu (RÚV).

Ég er persónulega viss um að GG hefði, sem ábyrgur og virtur sagnfræðingur, gert hluta af því efni sem bókin inniheldur betur skil en GP gerði. Í bók GP eru einfaldlega of margar villur til að taka verkið alvarlega. Nú verða sumar þeirra útlistaðar:

Getur GP lesið frumheimildir?

Ljósm. V.Ö.Vilhjálmsson

Í bók sinni Hans Jónatan: Maðurinn sem stal sjálfum sér, er GP með mynd af því sem hann kallar skírnarvottorð Hans Jonathans. Það er rangt; Um er að ræða kirkjubók Lúterska safnaðarins í Christiansted á Sanct Croix 1780-1794, sem varðveittar eru í Ríkisskjalasafninu (Rigsarkivet) í Kaupmannahöfn, sem GP kallar ranglega "Þjóðskjalasafn".

Ógreinileg svarthvít mynd í lítilli stærð á bls. 31 í bók Gísla er vitaskuld ekki skírnarvottorð, heldur mynd af blaðsíðu í kirkjubók. Rétt heiti kirkjubókarinnar sem ber að vitna í er: Den Evangeliske Menighed på Sankt Croix: Enesteministerialbog for evangelisk menighed på Skt. Croix. GP kann því greinilega ekki listina að vitna rétt í heimildir. Það rýrir mjög verk hans.

Ekki er nóg með að rangt sé vitnað í kirkjubókina, GP les einnig textann ranglega og færir í stílinn. Á óljósri ljósmynd sem hann birtir á bls. 31, þýðir hann orðið Faddere sem Votta.  Það er frekar ónákvæm þýðing. Fadder er skírnarvottur. Skírnarvottar Hans Jónatans voru Herra og frú Testmann og Hr. Delgart, sem Gísli les sem Delpach.

Hvað á prófessor sem ekki getur lesið frumheimildir sér til gagns að vera að vasast í ritheimildum frá 18. öld?  Aldrei voru til neinir Delpach á Sankt Croix, fæðingaeyju Hans Jónatans, en Delgart voru meðlimir safnaðarins. Í kirkjubókinni stendur greinilega Delgart. Þó texti kirkjubókarinnar sé að mestu rétt túlkaður í vandaðri bók blaðamannsins Alex Frank Larsens, Slavernes Slægt (2008), tekst GP ekki að nýta sér það, þó sú bók hafi verið honum kunnug.

Höfundur þessa pistils tók sér sjálfur ferð fyrir hendur til að lesa frumskjalið sem varðveitt er í Ríkisskjalasafninu í Kaupmannahöfn og tók af því ljósmyndir til að fá betri sýn á blaðsíðuna í kirkjubókinni.

GP heldur því fram, að að á "skírnarvottorðinu" sem hann hefur greinilega ekki haft á milli handanna sé hægt að lesa eftirfarandi (Ég hef leyft mér að setja inn rauða bókstafi þegar GP fer með fleipur):

"Hinn 20. júní, annan mánudag eftir trinitatis. Skírt hér í kirkjunni 1 óskilgetið múlattabarn, nefnt Hans Jónatan,  móðirin [hans] er negrakonan Regína sem tilheyrir General Major Schimmelmann. [og]  Föður ekki getið skriflega en hermt er að hann sé ritarinn."

Ef Gísli Pálsson hefði getað lesið skjöl þessa tíma sér til gagns, hefði hann líklega frekar lesið þetta:

Den 20de Juni 2den Søndag  efter Trin. døbt her i Kirken -/ et  uægte mulatte-Barn, kald.. Hans Jonathan. Hans Moder var Negerinden Regina, tilhører Gen: Major Schimmelmann, og Fader blev ingen skriftlig ud[lagt?], men erindrer mundtlig sagt at være Secretairen.

Þýðingin á íslensku ætti því frekar að hljóða þannig:

Hinn 20. júní., annan sunnudag eftir Trin[itatis]. Skírt hér i kirkjunni - /  óskilgetið Múlattabarn,  kallað Hans Jonathan. Móðir hans var negrakonan Regina, sem tilheyrir Generalmajor Schimmelmann, og faðir var enginn til [greindur??] skriflega, en [mig] minnir að það hafi verið sagt munnlega að væri ritarinn.

Á grundvelli þessarar frekar óljósu og bjöguðu dönsku í kirkjubókarfærslunni, má ef til vill álykta að ritarinn væri upphaflega þýskumælandi.

Þó GP hafi ekki getað nýtt sér frumheimildir til hlítar, ætlar GP, lítið fær á rithendur 18. aldar, að leita að afkomanda ritarans sem Gísli færir rök fyrir að hafi verið maður að nafni Hans Gram. Það á ekki að gerast með heimildaleit, heldur með aðstoð beinagrindar Hans Benjamin Burch Grams, sonar Hans ritara, sem GP telur að hægt sé að finna í kirkjugarði einum í Brooklyn í New York.

Næsta ævintýri Gísla Pálssonar: Leitin af Hans  Benjamin Burch Gram í kirkjugarðinum

Óbifandi ofurtrú GP á DNA-greiningum á nú að leysa spurninguna um faðerni Hans Jónatans, þrælsins sem flýði úr ömurlegri vist í Kaupmannahöfn og settist að á Íslandi árið 1802. 

Áður var Hans Jónatan talinn vera sonur Schimmelmanns, eiganda síns, en GP er eiginlega búinn að afskrifa generamajorinn, því "alhvítir" afkomendur Schimmelmanns í Danmörku, vilja ekki gefa Gísla sýni úr sér svo hægt verði að rannsaka skyldleikann með því að bera niðjar Schimmelmanns saman við genamengi afkomenda Hans Jónatans á Íslandi. Þriðja ættin, Moltke, sem gæti ef til vill feðrað Hans Jónatan, er af einhverjum óskýrðum ástæðum ekki svo mikið til umræðu lengur, því GP hefur fengið þá flugu í höfuðið að enginn annar en ritarinn, sem tilgreindur er óbeint í ofangreindri kirkjubók, komi til greina.

Við lestur fréttar á mbl.is sem og fréttar á dönsku sjónvarpsstöðinni TV2 sá ég að bandarísk kona, Kirsten Pflomm að nafni, sem telur sig vera afkomanda Hans Jónatans, vilji láta grafa upp bein Hans Benjamin Burch Grams upp í kirkjugarði í Brooklyn.

En það læðist nú að manni sá grunur að Eiríkur prófastur og magister Helgi séu líka farnir að aðstoða prófessor Gísla. Pflomm, sem á yngri árum starfaði fyrir Bill Clinton og Pentagon, en býr nú og vinnur í Kaupmannahöfn, ætlar með Gísla að freista þess að ná beinum Hans Benjamíns úr fjöldagröf í Brooklyn.

Hans Burch Gram (1786-1840) var sonur Hans Grams ritara organista og tónskálds, sem GP telur að sé sá ritari sem gefið er í skyn að hafi verið faðirinn í kirkjubókinni. Eftir árin í Christiansted settist Hans Gram að í Boston. Þar er sonur hans, Hans Burch Gram, sem GP langar að grafa upp. Sonurinn er talinn vera fyrsti homópatinn í Bandaríkjunum. Hann lést árið 1840 í mikilli fátækt.

Ég rannsakað málið betur í bandarískum gögnum og get hér upplýst að Hans Burch Gram var ekki upphaflega borinn til grafar í Greenwood-kirkjugarði í Brooklyn (sjá t.d. hér).

Þetta kemur einnig vel fram á bls. 180-81 í bók GG, þar sem Gísli vitnar ekki fyllilega í heimild sína og er mest upptekinn af áhuga manna á hauskúpu Hans Burch Gram, er meint bein hans voru flutt. Hann var upphaflega greftraður í St. Mark´s Burial Ground, milli 11. og 12. strætis í New York City.

Hinn 4. september 1862, eða 22 árum eftir dauða Hans Burch Grams lét vinur hans og nemandi John Franklin Gray grafa upp jarðneskar leifar Hans, sem lágu undir minnismerki eða grafsteini (sjá lýsingu  í bók Thomas Lindsey Bradfords um bandaríska hómópata, hér bls, 295). Leifarnar voru fluttar í grafreit Gray ættarinnar í Green-Wood Cemetery í Brooklyn án steins. Reyndar voru allar aðrar grafir í St. Mark´s Burial Ground fluttar til The Evergreens Cemetery árið 1864, sem er á öðrum stað í Brooklyn, 8 km austur af Green-Wood kirkjugarði. Miklu síðar en 1862 var svo settur nýr steinn ofan á hið nýja leiði Hans Burch Gram. Þar undir vill Gísli samkvæmt fréttamiðlum leita hálfbróður Hans Jónatans. Er Bein hans voru flutt frá Manhattan ályktuðu menn að hár hans í gröfinni væru svart. Það hafði ekki verið svart í lifanda lífi heldur rauðleitt.

Kort frá 1852 sem sýnir staðsegningu St. Mark´s Cemetery á Manhattan. Þar var hugsanlegur hálfbróðir Hans Jónatans borinn til grafar. 1862 voru bein hans flutt.

Teikningar af Hans Burch Gram í lifanda lífi. Hann var með kastaníurautt hár upplýsa heimildir, en var orðin svarthærður í gröfinni. Var þetta maðurinn með svarta hárið sem grafinn var upp í St. Mark´s kirkjugarði á Manhattan? Svart hár getur orðið rauðleitt eftir dauðan, en ekki öfugt.

Hvaða öryggi er fyrir því að rétt bein hafi verið tekin á Manhattan og að grafsteinn hafi verið lagður á rétt leiði? Því má GP gjarnan svara við tækifæri, því líklega vill hann ekki gera það á opinberum fundum.

Öll þessi fyrirhugaða og umfangsmikla líkleit er vitaskuld ekki sú sennilegasta til að gera sér vonir um "match", sem sýnt gæti skyldleika. Eyðing erfðaefnis getur verið umtalsverð við beinaflutninga. Svo er sú spurning opin, hvort grafin hafi verið upp rétt bein í Mark´s Burial Ground eða legsteinninn settur síðar yfir rétt leiði í Green-Wood. Stundum færast legsteinar líka til sökum rasks við aðrar greftranir. Með svo miklu óvissu ætlar bandaríks kona búsett í Kaupmannahöfn að hjálpa sérfræðingnum auðtrúa á Íslandi að finna hálfbróður Hans Jónatans, þrælsins sem settist að á Íslandi. Velkominn í heystakkinn sagði nálin.

En ef GP langar í líkkrukk í New York með meintum afkomanda Hans Jonathans, byggir það á enn einni veilu GP við að kynna sér ekki nógu vel heimildir og fara ekki fyllilega rétt með. Í því felst kannski aðferðafræði félagsmannfræðinga? Af hverju greini Gísli ekki frá því í bók sinni að svarthærður maður í gröf hafi verið rauðhærður í lifanda lífi. Ég kann ekki að meta slík vinnubrögð.

Er Gísli Pálsson upphafsmaður tilgátunnar um að Hans Gram sé faðir Hans Jónatans?

Samkvæmt bók Gísla er þetta alfarið hans hugmynd. En er það nú rétt? Alex Frank Larsen sem skrifaði bókina Slavernes Slægt (2008) um danska þræla, m.a. um Hans Jónatan, og gerði síðan fjóra mjög góða samnefnda sjónvarpsþætti, segir mér allt aðra sögu.

Hann upplýsir, að Svend E. Holsoe mannfræðiprófessor í Bandaríkjunum (1939-2017) hafi verið fyrstur til að stinga upp á Hans Gram og segja GP frá þessari skoðun sinni á fundi í Bandaríkjunum þar sem viðstödd var kollega GP sem Rannveig heitir. Larsen er fullviss um að það var Svend E. Holsoe sem átti hugmyndina. GP gerir því miður ekki grein frá þessu og gerir hugmyndina að sinni. Maður sem ætlað að leita að beinum í kirkjugarði í Brooklyn og sem ekki veit að þau hafa áður verið greftruð á Manhattan vílir greinilega engu fyrir sér.  

GP vitnar á einum stað í bók sinni í Holsoe, á eftir þesum orðum: ”Þótt kirkjubækur fari ekki alltaf með rétt mál og margar ástæður geti verið fyrir því að skrásetjarinn beini sjónum manna annað, geta líka verið gildar ástæður fyrir því að taka eigi fullyrðingar þeirra bókstaflega”. Þetta kemur fram í tölvupósti frá Holsoe til Gísla dags. 22. ágúst 2013. Kannski skýrir þessi póstur Holsoe forsögu málsins.

Hins vegar er það nú svo, og staðreynd, að á þeim tímum sem um er að ræða voru um 8-10% allra manna rangfeðraðir, sama hvað stendur í kirkjubókum.

Fyrri ævintýri Gísla Pálssonar með DNA og upprunaleit

GP hefur á síðari árum orðið eins konar átorítet á sviði DNA- rannsókna, þótt ljóst sé við lestur að þekking hans á því efni sé harla lítil og mestmegnis komin frá samstarfsmönnum hans hjá Íslenskri Erfðagreiningu.

Ekki er það þó svo, að Gísli Pálsson hafi ávallt verið eins glaður yfir niðurstöðum úr DNA raðgreiningum og hann er nú orðið.

Eitt sinn gerði hann út á tilgátur Vilhjálms Stefánssonar landkönnuðar og ætlaði sér að sanna þær með DNA greiningum.  Fékk hann til þess fúlgur úr opinberum sjóðum og notaði óspart af sínum akademíska tíma í málið - sem var ekkert annað en della runnin undan grillufangaratilgátum Vilhjálms Stefánssonar og dansks samtímamanns hans.

Vilhjálmur Stefánsson greindi um 1922 frá inúítum með ljóst hár á meðal inúíta Virginíu-eyju nyrst í Kanada. Lítið var um sönnunargögn. Vilhjálmur ljósmyndaði ekki alltaf til að færa uppgötvunum sínum fyllilegar sannanir. Vilhjálmur taldi þessi einkenni inúítanna ljósu væru til komin vegna blöndunar við Evrópumenn, sér í lagi við norræna menn frá Grænlandi. 

Gísli Pálsson gekk í lið með nemanda sínum úr félagsmannfræði, Agnary Helgasyni, sem farinn var að stunda DNA rannsóknir fyrir Íslenska Erfðagreiningu, eftir að hann hafði áður gagnrýnt deCode/ÍE harðlega. Ætlun GP var að sannreyna tilátu Vilhjálms, en ævintýri það endaði með því að inúítar á eyjunni voru úrskurðaðir hreinir inúítar og óblandaðir. Þannig fór um DNA show-ferð þá, sem var vitaskuld skemmtun frekar en fræði.

Þess má svo geta, svo að menn haldi ekki að GP sé einn um að trúa kjaftæði, að það var ekki Vilhjálmur Stefánsson sem fyrstur velti fyrir sér ljóshærðum eða koparhærðum inúítum (skv. skilgreiningu Vilhjálms) á slóðum. Hugmyndina fékk Vilhjálmur frá dönskum hvalfangara og ævintýramanni sem Christian Klengenberg hét. 

Þegar Gísli kynnti niðurstöður raðgreiningarinnar á inúítunum, var ekkert minnst á upphaflegan tilgang með rannsókninni. En þegar upp var staðið og engin gen Grænlendinga fundust í fólki á Virginíu-eyju, hélt GP því fram að Vilhjálmur hefði væntanlega búið til söguna til að ná í styrki.

Fyrrverandi nemandi Gísla, Agnar Helgason hjá ÍE, lét það hins vegar flakka á blaðamannafundi þegar niðurstöðurnar voru kynntar, að áframhaldandi samanburðarrannsóknir á inúítum á Grænlandi og Virginíu-eyju "could reveal a new chapters in the history of humanity". - Ekki meira né minna. 

Hinn merka kafla í sögu mannkyns, sem boðaður var, hef ég þó enn ekki séð.

Er ekki löngu kominn tími fyrir Agnar að segja okkur frá þessum frábæru niðurstöðum sem hann vænti árið 2003, eða var þetta kannski bara beita fyrir umsókn sem hann hafði í bígerð til að hala nokkrum milljónum inn með?

Ég bíð enn, því þetta verður að útskýra betur …

Uppruni forfeðra Hans Jónatans

Samkvæmt nýlegri grein í hinu virta tímariti Nature eftir hóp erfðafræðinga þmt starfsmenn Íslenskrar Erfðagreiningar, sem rannsakað hafa afrískan uppruna afkomenda Hans Jónatans, með því að raðgreina íslenska afkomendur hans, er því slegið föstu að þeir séu upprunnir í Benin, Nígeríu eða Kamerún. 

Reyndar kemur sá fjölþætti uppruni örlítið á óvart, því nokkuð vel var vitað, hvaðan Danir sóttu þræla sína, sem þeir fluttu til Vesturindíu. Það vill svo til að allar þrælasölustöðvar Dana eru þekktar og þaulrannsakaðar. Allar voru verslunarstöðvar og þrælamiðstöðvar Dana í núverandi Ghana. Bærinn Kumais í Norðurhluta Ghana var hins vegar miðstöð þrælaverslunarinnar. Ashanti-fólkið sem þar réði ríkum hneppti nágranna sína í ánauð, stundum í samfloti við arabíska þrælasala. Frá Kumais voru þrælar seldir til verslunarstöðva við ströndina. En ekki voru þrælar á mörkuðum í Ghana sóttir til Benin, Nígeríu eða Kamerún.

Afkomendur Hans Jónatans. Myndin fengin að láni á Ættarvef Hans Jónatans.

Að uppruni áa Hans Jónatans sé nú heimfærður upp á önnur landssvæði fjarri Ghana, sem sum eru í þúsunda kílómetra fjarlægð frá Ghana, sýnir nokkuð vel að DNA-rannsóknir eru enn á unglingabólustiginu, þar sem getgátur ráða ferðinni. Það brennur einnig við að þeir sem stunda þessa etnogenetísku rannsóknir með DNA nútímamanna, skauti hratt yfir sagnfræðilegar staðreyndir og almenna vitneskju. 

Þar að auki upplýsir greinin í Nature, að engir Afríkumenn eða afkomendur þeirra hafi skilað sér inn í erfðamengi Íslendinga fyrir komu Hans Jónatans og telur hópurinn það sömuleiðis víst að afrískt genamengi þeirra 182 einstaklinga sem deCode hefur greint, og sem sem fæddir voru 1880-1930 og sem komnir eru af Hans Jónatan eigi ekkert skylt við þá 320 einstaklinga sem deCode hefur gert raðgreiningar á, sem fæddir eru eftir 1930 og eru einnig með "afrískar" genotýpur. Síðari hópurinn er væntanlega helst kominn út af fólki sem eru afkomendur fólks frá Norður-Afríku, bandarískra hermanna og hugsanlega einhverra sem ekki hafa hugmynd um "afrískan" uppruna sinn fyrr en þeir fá að vita að haplotýpa (setröð eða einlitna arfgerð) þeirra sé óvenjuleg fyrir Íslendinga. Þetta síðastnefnda er vissulega áhugavert, en kemur ekki á óvart.

Aðeins ein grafskeið

Nú er ekki annað að gera en að bíða þolinmóður eftir því að GP og Kirsten Pflomm grafi upp tvígrafin bein Hans Burch Grams í Brooklyn. Þangað til fæ ég mér rólegur marga kaffibolla, sem við getum líka þakkað henni Afríku líkt og ágætt genamengi Hans Jónatans. Ég þakka tryggum áhangendum Fornleifs fyrir lesturinn að sinni, ef einhver hefur náð alla leið hingað. Það er í sjálfu sér afrek. Kannski ætti maður að raðgreina slíkt afreksfólk.

Ritstjórn Fornleifs gefur ávallt bókum sem rýnt er í stafrænar grafskeiðar. Ég er hræddur um að aðeins ein slitin grafskeið sé við hæfi fyrir bókina Hans Jónatan, Maðurinn sem stal sjálfum sér. Grafskeið þá verður örugglega ekki hægt að nota til að grafa upp Hans Burch Gram.

* Viðbót 25.1.2019: Ritdóm prófessors Ulrik Langens á bók GP í Weekendavisen,7. apríl 2017, er hægt að sjá hér